۱۶:۰۰ در دوران امام بزرگ دانایى، همۀ مسائل بشرى، به هدف اصلى و مرز نهایى مى‌رسد، و بشریت-در تلاش اعصار و قرون خویش-به محضر استاد و معلمى راه مى‌یابد که نکته‌اى از دیدۀ ژرف‌نگر و حقیقت‌بین او پوشیده نیست.

علم و پیشرفت های علمی در حکومت امام مهدی (عج)

در قسمت قبل به علم امام (عج) پرداختیم و در این قسمت به انتقال این علم به عموم مردم و پیشرفت های علمی در زمان ظهور می پردازیم.

تکامل عقلها به دست امام (عج)

امام محمد باقر علیه السلام در روایتی تکامل عقول به دست امام مهدی (عج) را اینطور بیان فرموده اند: «زمانی که قائم ما اهل بیت قیام کند، دستش را روی سر مردم نهد، پس به عقلهایشان کمال و به فکرهایشان رشد بخشد.» (۲)

این روایت روشن مى‌کند که در پرتو عنایات و ارشادات حضرت «مهدى علیه السّلام» مغزها و اندیشه‌ها شکوفا مى‌شود و بدین‌وسیله تمام تنگ نظرى‌ها و رذایل اخلاقى که منشأ بسیارى از درگیرى‌هاى اجتماعى است، از بین مى‌رود. (۳)

در دوران امام بزرگ دانایى، همۀ مسائل بشرى، به هدف اصلى و مرز نهایى مى‌رسد، و بشریت-در تلاش اعصار و قرون خویش-به محضر استاد و معلمى راه مى‌یابد که نکته‌اى از دیدۀ ژرف‌نگر و حقیقت‌بین او پوشیده نیست، و هدف او پرده‌بردارى از حقایق و مجهولات است و تا سرحد امکان و توان انسانها آنان را به اوج تکامل علمى مى‌رساند. این موضوع از مهمترین برنامه‌ها و اقدامهاى امام مهدى «ع» است.

او از حقایق گسترده و جهانى براى بشریت پرده برمى‌دارد، و مردمان را به دانشهاى یقینى و درست هدایت مى‌کند، و شناختهاى ناب و خالص به ارمغان مى‌آورد، و از این رهگذر دو محور اساسى تحقق مى‌پذیرد:

۱-با گسترش شناخت و کشف اسرار کائنات، پایه‌هاى خداشناسى استوار مى‌گردد.

۲- گسترش شناخت و دانایى، تشکیل جامعۀ انسانى و بسامان و مرفّه را ممکن مى‌سازد، زیرا در پرتو شناخت درست مسائل حیات و بخشهاى گوناگون آن، مسائل تربیت، رشد، تکامل معنوى و مادى، آغاز و انجام کار انسان، سرنوشت اکنون و آیندۀ او، شیوه‌ها و روشهاى ادارۀ زندگى، تأمین و تنظیم خانواده، بهره‌بردارى از مواهب و امکانات طبیعى و انسانى و بسیارى از مسائل دیگر، بخشهاى زندگى در همۀ ابعاد به شایستگى اداره مى‌شود و سامانى درخور مى‌یابد. در پرتو علم و آگاهى از مسائل مادى و فیزیکى جهان، زیست این دنیایى انسان بهبود مى‌یابد، و با شناخت مسائل معنوى و صلاح و سعادت روح انسانى، راه تکامل معنوى گشوده مى‌شود، و جامعۀ آرمانى در بعد مادى و معنوى پدیدار مى‌گردد.

این شناختها همه در روزگار امام مهدى (عج) تحقق مى‌پذیرد، و نقطه‌هاى ابهام و تردید و سرگردانى محو مى‌شود، و انسان، دوران تکرار اشتباهها و تجربه‌هاى پیاپى را پشت سر مى‌گذارد، و در رستاخیز ظهور هرروز به شناختهاى اصیل و تازه‌اى دست مى‌یابد، و حقایقى تازه براى او کشف مى‌شود، و به راهها و روشهاى متعالى‌تر و بالاترى دست مى‌یابد و شیوه‌هاى بهترى را در پیش مى‌گیرد. و بدینسان هرروز او و هرگام او در همۀ مسائل حیات و ابعاد زندگى، گامى به پیش است، و واپس‌گرایى و تکرار در آن راه ندارد.(۴)

چنانچه امام صادق علیه السلام فرموده اند: «علم و دانایى از ۲۷ حرف تشکیل مى‌شود، تمام آنچه پیامبران (تاکنون) آورده‌اند ۲ حرف است و مردمان بیش از این ۲ حرف تاکنون نشناخته‌اند. آنگاه که قائم ما قیام کند ۲۵ حرف دیگر را آشکار سازد، و میان مردمان بپراکند، و آن ۲ حرف را (نیز) بدانها ضمیمه سازد، تا ۲۷ حرف را گسترش داده باشد.» (۵)

و به فرموده امام باقر علیه السلام «در زمان مهدی[عج]، به همه شما حکمت و علم بیاموزند تا آنجا که زنان، در خانه ها، با کتاب خدا و سنت پیامبر قضاوت کنند.» (۶)

علم شیعیان در حکومت مهدوی

از امیرالمؤمنین علیه السلام روایت شده که فرمودند: «دانش در دلهای مؤمنین انداخته می شود، در آن زمان مؤمن، نیازی به دانش برادر ایمانی خویش پیدا نمی کند.»( ۷)

امام صادق علیه السلام فرمودند: «به راستی آن گاه که قائم ما قیام نماید خداوند در گوش‌ها و چشمان شیعیان ما کشش ایجاد می‌کند (بر قدرت آن‌ها می‌افزاید) تا آنجا که میان آن‌ها و حضرت نیازی به پُست (واسطه) نیست . او با آنان سخن می‌گوید و آن‌ها می‌شنوند و به او نگاه می‌کنند در حالی که او در مکان خود می‌باشد.» (۸)

و در حدیث دیگری می فرمایند: «شخص مؤمن در زمان قائم (عج) اگر در مشرق باشد و برادر ایمانى‌اش در مغرب، از مشرق او را در مغرب مى‌بیند، و اگر در مغرب باشد و برادرش در مشرق، او را مى‌بیند.» (۹)

امیر مؤمنان حضرت علىّ بن ابى طالب (ع) مى‌فرماید: «گوئى با چشم خود مى‌بینم که شیعیانم در مسجد کوفه خیمه زده، براى مردم قرآن را آنچنانکه نازل شده، آموزش مى‌دهند.» (۱۰)

چگونگی تسلط امام مهدی (عج) بر اعمال کل مردم جهان

امیر المؤمنین علیه السّلام فرمود: «براى او استوانه‌اى از نور نصب مى‌شود از زمین تا آسمان، تمام اعمال بندگان در آن منعکس و همۀ آن‌ها را خواهد دید.» (۱۱)

امام باقر علیه السلام: «همانا دنیا براى امام «قائم علیه السّلام» به اندازۀ گردو جلوه مى‌کند، پس از نظر او هیچ‌چیز مخفى نمى‌ماند و به اطراف زمین دسترسى دارد، مانند دسترسى یکى از شما به سفرۀ خود، هرگونه که دل‌بخواه اوست.» (۱۲)

مفضّل بن عمر از ابى بصیر روایت مى‌کند که امام صادق علیه السّلام فرمود: «هرگاه امور به صاحب این امر منتهى شود، خداوند براى او هر پستى را بلند و هر بلند را پست کند تا این‌که دنیا در نزد او به منزلۀ کف دست او باشد، پس کدام‌یک از شما اگر در کف دست او مویى باشد، او را نمى‌بیند.» (۱۳)

سفرهای فضایی درحکومت امام مهدی (عج)

از امام باقر (ع) روایت شده: «بدانید که ذو القرنین در انتخاب دو ابر رام و سرکش مخیّر گردید و او ابر رام را برگزید و ابر سرکش، براى دوست و محبوب شما (مهدى) ذخیره گردید، راوى گفت: سؤال کردم: ابر سرکش کدام است؟ فرمود: ابرى که در آن غرش رعد و صاعقه و یا برق وجود داشته باشد که محبوب شما بر آن سوار مى‌گردد. بدانید که او بر ابر سوار گردیده و با این وسائل بالا مى‌رود، وسائل آسمانها و زمین‌هاى هفتگانه که پنج طبقۀ آن آباد و دوتاى آن ویران است.» (۱۴)

و در روایتى از امام صادق (ع) آمده است که فرمود: «خداوند ذو القرنین را در انتخاب دو ابر رام و سرکش آزاد گذاشت و او ابر رام را انتخاب کرد که رعد و برقى در آن نبود و اگر سرکش را برمى‌گزید حق او نبود زیرا خداوند آنرا براى قائم ذخیره کرده است.» (۱۵)

این روایات صراحت دارد که آن حضرت از وسیله‌هاى گوناگون و ابزارهاى ویژه‌اى در بالا رفتن و حرکت بین ستارگان آسمانها و جهان بالا استفاده مى‌کند. ابرى که داراى صاعقه و رعد و برق است. . . و با این وسائل بالا مى‌رود، وسیله‌هاى آسمانها و زمین. همچنین دلالت دارد که بالا رفتن امام (ع) در جهان‌هاى آسمانهاى هفتگانه و زمین های ششگانه به جزکرۀ خاکى ما انجام مى‌پذیرد. و آن مطلب بدین معنى نیست که تنها او از این وسائل فضاپیما و مَرکب‌هاى آسمانى استفاده مى‌کند بلکه در عصر آن حضرت وضع به گونه‌اى مى‌گردد که سفر به کرات آسمانى و زمین دیگر، همچون مسافرت در عصر ما از قاره‌اى به قارۀ دیگر خواهد بود.

و نیز گفتۀ امامان علیهما السلام نشانگر این است که پنج کرۀ زمین و یا پنج زمین و آسمان آباد و مسکونى است و ارتباط با جوامع آنها بزودى انجام خواهد گرفت. طبق روایاتى متعدد، کرات زیادى در آسمانها وجود دارد که آباد و داراى جوامعى از مخلوقات خدا هستند که غیر از نوع انسان و فرشته و جن مى‌باشند، که علامه مجلسى مجموعه‌اى از آنها را در بحار الانوار آورده است، همچنین شمارى از آیات قرآن بر این معنى دلالت دارد از آن جمله آیۀ شریفه: «اى جنیان و اى انسانها اگر مى‌توانید به اعماق آسمانها و زمین راه پیدا کنید، پس اقدام کنید ولى موفق به این نفوذ و سفر نمى‌شوید مگر به تسلّط و فرمانروائى.» (آیات ۲۴-۲۳ سوره الرحمن) (۱۶)

امام محمد باقر علیه السلام: «مهدى علیه السّلام بر مرکب‌هاى پرصدایى که آتش و نور در آن‌ها تعبیه شده است سوار مى‌شود و به آسمان‌ها همۀ آسمان‌ها سفر مى‌نماید.» (۱۷)

در روایتى از روایات معراجیّه خطاب به پیامبر اکرم صلّى اللّه علیه و اله فرمود: «اى محمّد! من به دست آخرین وصىّ تو زمین را از وجود دشمنان خود پاک خواهم ساخت و حکومت شرق و غرب عالم را به او خواهم داد و بادها را مسخّر او خواهم کرد، ابرهاى تندرآگین سخت را رام او خواهم ساخت و او را از طریق اسبابى (که براى سفر به آسمان‌ها تعبیه شده) به سفر کردن به آسمان‌ها موفق خواهم داشت.» (۱۸)

به یقین در این روایات منظور از ابر، ابرهاى معمولى نیست که بتوان با آن سفر فضایى کرد؛ چون آن‌ها در داخل جوّ و نزدیک زمین در حرکتند و با زمین فاصلۀ ناچیز دارند و نمى‌توانند از آن بالاتر بروند، بلکه به اندازۀ فهم انسان‌هاى آن روز، اشاراتى به وسایل فوق العاده و سریع السیرى نموده‌اند که در آسمان‌ها به صورت توده‌اى ابر فشرده که غرّشى همانند رعد و قدرت و شدّتى هم‌چون صاعقه و برق داشته باشد و به هنگام حرکت، دل آسمان‌ها را با نیروى فوق العادۀ خود بشکافد و هم‌چنان به پیش رود که به هر نقطۀ از تمامى آسمان‌هاى هفتگانه بخواهد، بتواند برسد و آن را تسخیر نماید، همان‌گونه که تمامى کرۀ زمین را تسخیر خواهد کرد؛ وسایل فوق العاده مدرنى است که دانش‌هاى گوناگون امروز، حتى خوابش را ندیده و به مغزش خطور نمى‌کند؛ چون دانش روز جزء همان دو حرف از ۲۷ حرف تفسیر شده یا نشده‌اى است که فقط توانسته با وسایل ابتدایى به بعضى از خانوادۀ منظومۀ شمسى از میلیون‌ها منظومه‌ها و کهکشان‌هاى محیّر العقول آسمان اوّل راه یابد و از نزدیک تماشا کند.(۱۹)

در روایاتی که از معصومین علیهم السلام رسیده، صحبت از سکونت در سایر کرات، غیر از زمین و گستره حکومت امام مهدی (عج) علاوه بر کره زمین شده که در شماره بعد به آن خواهیم پرداخت.

منابع:

۱-

۲- در فجر ساحل(امام غائب علیه السلام و دنیای آینده از نظر شیعه) ، محمد حکیمی،ج۱ ، ص۱۲۱ به نقل از کمال الدین ص۶۷۵

۳- سیمای جهان در عصر امام زمان (عج) ،محمد امینی گلستانی ، ج ۲، ص۱۹۸

۴- عصر زندگی و چگونگی آینده انسان و اسلام (پژوهشی در انقلاب جهانی امام مهدی «عج») ، محمد حکیمی ،ج۱ ص ۱۸۹

۵- بحار الانوار جلد ۵۲ صفحه ۳۳۶ حدیث ۷۳

۶- بحارالانوار ج ۵۲ص ۳۵۲

۷- غیت انتظار ظهور، نگاهی به دوران پس از ظهور، واحد تحقیقات مسجدمقدس جمکران به نقل از بحار الانوار ج ۵۳ ص ۸۶

۸-دولت کریمه به نقل از بحار الأنوار : ۳۳۶/۵۲ ح ۷۲

۹-یوم الخلاص ص۶۲۴

۱۰- یوم الخلاص ص ۶۱۶

۱۱- سیمای جهان در عصر امام زمان (عج) ص۱۹۱ به نقل ازیوم الخلاص ص ۳۳۶

۱۲-همان به نقل از الاختصاص: ص ۲۱۷؛ یوم الخلاص: ص ۳۲۳ از آن

۱۳-همان به نقل از بحار الأنوار:۵۲/۳۲۸ ب ۲۷ ح ۴۶ از کمال الدّین؛ بشارة الإسلام: ص ۲۴۳؛ یوم الخلاص: ص ۳۲۵

۱۴-عصر ظهور ج۱ ۳۶۷به نقل از بحار ج ۵۲ ص ۳۲۱

۱۵- همان به نقل از بحار ج ۵۲ ص ۳۲۱

۱۶- همان ص ۳۷۰

۱۷- سیمای جهان در عصر امام زمان (عج) ج ۲ ص ۱۷۴ به نقل از بصائر الدّرجات: شیخ امام باقر صفّار و اختصاص شیخ مفید و بحار الأنوار: مجلسى:۵۲/۳۲۱ ب ۲۷ ح ۲۷ و ۲۸

۱۸- همان به نقل از عیون أخبار الرّضاء علیه السّلام:۱/۲۶۴-۲۶۲؛

؛ کمال الدّین:۱/۳۶۹-۳۶۶؛ بحار الأنوار:۵۲/۳۱۲

۱۹- همان ص۱۷۷