راه مبارزه با هواهای نفسانی این است که کششهای دیگری در مقابل کششهای نفس باشد و تقویت شود و بر آنها پیروز گردد و گرنه تا وقتی که این هواها یکّه تاز میدان نفس ما هستند کاری نمی‌توان کرد؛ بلکه, در برابر آنها مغلوب می‌شویم و مقاومت کردن میسور نیست. البته, این میلهای مدافع, در اصل فطرت ما هستند ولی خفته‌اند و بی اثر که لازم است آنها را فعّال و در برابر میلهای مهاجم و هواهای نفسانی بسیجشان کنیم.
اکنون, پرسش دیگری به ذهن می‌آید که: چه عاملی می‌تواند آن میل های خفته را در ما فعّال و بیدار سازد؟ در پاسخ می‌گوییم: فکر و ادراک که حکما گفته‌اند: ادارک عامل شوق است؛ چرا که, آن میل نهفته به وسیله درک و شعور, زنده و برانگیخته می‌شود و بر ما لازم است بدین وسیله به تقویت آن بپردازیم.
اخلاق در قرآن جلد اول صفحه211،آیة الله مصباح یزدی