۱۳۹۵/۰۵/۰۴
–
۳۰۴ بازدید
چرا در یک کشور اسلامی مانند ایران ما باید تا این حد ولنگاری فرهنگی رواج پیدا کند ؟چرا ما نوجوانان که در حساس ترین دوره زندگی خود بسر می بریم ، باید بیشتر از دیگران در معرض خطر باشیم ؟
1.هر گونه قضاوت و ارزیابی منصفانه در مورد وضعیت کشور در ابعاد مختلف اقتصادی ، سیاسی ، فرهنگی و غیره در گرو در نظر گرفتن نقاط مثبت و منفی در کنار یکدیگربدون بزرگ نمایی نسبت به مشکلات و کاستیها و نادیده گرفتن نقاط قوت و به عکس است . منصفانه نیست که در ارزیابی ها تنها نقاط ضعف و کاستیها مورد توجه قرار بگیرد و اقدامات مثبت نادیده گرفته شود . ما نیز معتقدیم که وضعیت فرهنگی کشور مناسب نبوده و به هیچ وجه زیبنده جامعه اسلامی نیست ، اما نباید وضعیت فرهنگی کشور به گونه ای ترسیم گردد که گویی هیچ اقدامی از سوی نظام و مسئولان در این عرصه صورت نگرفته است . نباید تلاش های نظام در راستای اصلاح فرهنگ منحط به جای مانده از رژیم ستمشاهی و ارایه فرهنگ اسلامی نادیده گرفته شود . 2. به نظر می رسد در خصوص تعداد نوجوانان و جوانان ایرانی که دچار مشکلات فرهنگی شده و به خاطر مشکلات ناشی از شکست عشقی خود کشی می کنند ، بسیار اغراق شده است . ضمن اینکه ممکن است محیط مدارس خالی از مشکلات اخلاقی و فرهنگی نباشد ، اما اینکه مدارس را محل فساد و کارهای ضد اخلاقی معرفی کنیم ، بی انصافی است . امروز در سطح مدارس کشور برنامه ها و اقدامات خوبی در راستای آشنا نمودن فرزندان این مرز وبوم با فرهنگ اسلامی ایرانی انجام شده که نباید آن ها را نادیده گرفت . در کنار نوجوانان و جوانانی که گرفتار برخی آسیب های اخلاقی و اجتماعی شده اند ، کم نیستند جوانانی که در پرتو تربیت اسلامی ، رشد نموده و در بخش های مختلف به خدمت به نظام مشغولند . حضور چشمگیر جوانان در مراسم های مذهبی همچون اعتکاف ، جلسات قرائت قرآن ، احیای شب های قدر و هیأت مذهبی بیانگر این حقیقت است. 3.آنچه باید در مورد بروز مفاسد اخلاقی و اجتماعی در کشور بدان توجه شود این است که گرچه یکی از مسئولیت های مهم نظام ، توجه به مسأله فرهنگی بوده و متأسفانه در این عرصه شاهد کوتاهیها و کم کاریهای بوده و هستیم ، گاهی تمرکز بر توسعه اقتصادی وبرهه ای اولویت دادن به توسعه سیاسی و ترجیح منافع حزبی و جناحی و… موجب شده تا مسایل فرهنگی در سایه سایر مسایل کشور مورد کم توجهی قرار بگیرد ، اما نباید تمام مسئولیت در این عرصه را متوجه دولت و نظام دانست ، کوتاهی مراکز و نهادها فرهنگی و کوتاهی خانواده ها در تربیت فرزندان خود و ضعف باورهای دینی و توجه بیش از حد به مسایل مادی و دنیا گرایی و تجمل پرستی و هوا پرستی و تهاجم فرهنگ و جنگ نرم دشمنان و…نیز زمینه ساز بروز این گونه مفاسد بوده است .
ما نیز معتقدیم که وضعیت فرهنگی و اخلاقی کشور مناسب نبوده و به هیچ وجه زیبنده ، جامعه ای که داعیه دار اسلام است، نیست ، اما اصلاح این گونه مفاسد نیازمند راهکارهای پیشگیرانه و درمانی در کنار همکاری و توجه همزمان مسئولان کشور و خانواده هاست . در عرصه پیشگیری می توان به مواردی از جمله ؛ تقویت باورهای دینی مردم و نسل جوان ، برطرف نمودن مشکلات اقتصادی و مسأله بیکاری و ازدواج جوانان که از عوامل زمینه ساز بروز مفاسد است ، توجه مراکز و نهادهای فرهنگی کشور به مسایل فرهنگی ، فرهنگ سازی و آگاهی بخشی به خانواده ها و نسل جوان ، ایجاد زمینه ها و شرایط مناسب برای ورزش و سرگرمی جوانان ، اولویت دادن به مسایل فرهنگی و مقابله با تهدیدات تهاجم فرهنگی دشمنان و… اشاره نمود و در عرصه درمانی ، برخورد با ریشه ها و سر منشأهای اصلی بروز مفاسد اخلاقی و مقابله با رفتارهایی که موجب ناامنی اخلاقی و مفاسد اخلاقی و اجتماعی می شود ، باید در سرلوحه توجه مسئولان و مردم قرار بگیرد . ما معتقدیم با همکاری مسئولان و مردم و توجه آنان به مسایل فرهنگی و نیازهای جوانان ، می توان این معضلات و مشکلات را برطرف نمود .
4. مسئولان کشور نسبت به فضای مجازی غافل نبوده و اقداماتی در این عرصه انجام داده اند و در این راستا مقام معظم رهبری نیز به دلیل آسیب هایی که این فضا برای جامعه به ویژه نسل جوان به همراه دارد و به منظور برنامهریزی و هماهنگی مستمر برای صیانت از آسیبهای ناشی از دستور تشکیل شورای عالی فضای مجازی کشور را دادند و چند سالی است که این مرکز در این عرصه مشغول فعالیت است ، البته باید اذعان نمود که به دلیل گستردگی این فضا نیاز به تلاش های بیشتر و پیگیرتر مسئولان است . در عین حال همانگونه که اشاره شد نباید از مسئولیت خانواده ها در این زمینه غافل بود و همه مسئولیت را متوجه مسئولان کشور نمود.
5. بخشی از گرایش جوانان به مدهای غربی و فرهنگ غربی ناشی از آشنا نبودن با فرهنگ اسلامی و تأثیرات تهاجم فرهنگی دشمنان است و بخشی به دلیل فقدان مدل های جایگزین و مناسب در برابر مدلهای غربی است اگر طراحان لباس در کشور ما ، لباسهای مناسب را از هر جهت به جوانان عرضه کنند ، آنان کمتر از لباس هاسی مدل غربی استفاده خواهند کرد .
6. مقام معظم رهبری در مورد مسایل و مشکلات مختلف از جمله مسایل فرهنگی بارها و بارها به مسئولان کشور تذکر و هشدار داده و می دهند و مسایل فرهنگی یکی از مطالبات همیشگی ایشان از مسئولان بوده است ، اما نباید همه مسئولیت را متوجه ایشان کنیم و انتظار داشته باشیم تنها با دستور وفرمان همه مشکلات در این زمینه برطرف می گردد یا با تغییر در مسئولان امکان حل این مشکلات وجود دارد . برطرف شدن آسیب ها در این زمینه نیازمند عزم و تلاش همه مسئولان فرهنگی کشور است . به عنوان نمونه ایشان در این باره فرمودند : « عزیزان من! فرهنگ از اقتصاد هم مهمتر است. چرا؟ چون فرهنگ، به معنای هوایی است که ما تنفّس میکنیم؛ شما ناچار هوا را تنفّس میکنید، چه بخواهید، چه نخواهید؛ اگر این هوا تمیز باشد، آثاری دارد در بدن شما؛ اگر این هوا کثیف باشد، آثار دیگری دارد. فرهنگ یک کشور مثل هوا است؛ اگر درست باشد، آثاری دارد… فرهنگ یعنی باورهای مردم، ایمان مردم، عادات مردم، آن چیزهایی که مردم در زندگی روزمره با آن سر و کار دائمی دارند و الهامبخش مردم در حرکات و اعمال آنها است؛ فرهنگ این است؛ این پس خیلی اهمّیّت دارد. مثلاً در حوزهی اجتماعی، قانونگرایی ــ که مردم به قانون احترام بگذارند ــ یک فرهنگ است؛ تعاون اجتماعی یک فرهنگ است؛ تشکیل خانواده و ازدواج یک فرهنگ است؛ تعداد فرزندان یک فرهنگ است؛ اگر در این چیزها بینش مردم و جهتگیری مردم جهتگیری درستی باشد، زندگی در جامعه جوری خواهد شد؛ اگر خدایناکرده جهتگیری غلط باشد، زندگی جوری دیگری خواهد شد؛ خدایناکرده به همان بلایی مبتلا خواهیم شد که امروز کشورهایی که خانواده را و بنیان خانواده را ویران کردند و شهوات را به راه انداختند ــ وَاتَّبِعوُا الشَّهَواتِ فَسَوفَ یَلقَونَ غَیّا ــ به آن سرنوشت دچار شدند. بنابراین تمرکز دشمنان بر روی فرهنگ بیشتر از همه جا است. چرا؟ بهخاطر همین تأثیر زیادی که فرهنگ دارد. هدف و آماج تحرّک دشمنان در زمینهی فرهنگ، عبارت است از ایمان مردم و باورهای مردم. مسئولان فرهنگی، باید مراقب رخنهی فرهنگی باشند؛ رخنههای فرهنگی بسیار خطرناک است؛ باید حسّاس باشند، باید هشیار باشند. نمیخواهیم بگوییم همهی آسیبهای فرهنگی کار بیگانگان است؛ نه، خود ما هم مقصّریم؛ مسئولان مختلف، مسئولان فرهنگی، مسئولان غیر فرهنگی، کمکاریها، غلطکاریها، اینها تأثیر داشته؛ ما همه را به گردن دشمن نمیاندازیم؛ امّا حضور دشمن را هم در زمینهی مسائل فرهنگی نمیتوانیم فراموش کنیم. امروز و از روزهای اوّل انقلاب، دستگاههای تبلیغات، همهی توشوتوان خود را گذاشتهاند برای اینکه مردم را نسبت به پایههای این انقلاب بیاعتقاد کنند. این کارِ فرهنگی است؟ ایمان مردم را مورد تهاجم قرار دادند، باورهای قلبی مردم را مورد تهاجم قرار میدهند؛ این را نمیشود انسان ندیده بگیرد. این مربوط به دستگاه های رسمی فرهنگی. امّا آنچه نقطه مهمتر عرض من است، خطاب به جوانهایی است که در سرتاسر کشور فعّالیّتهای فرهنگی را به صورت خودجوش شروع کردند که بحمدالله خیلی هم وسیع شده است. من میخواهم بگویم آن جوانهایی که در تهران، در شهرهای گوناگون، در استانهای مختلف، در خود مشهد، در بسیاری از شهرهای دیگر کار فرهنگی میکنند، با اراده خودشان، با انگیزهی خودشان ـ کارهای بسیار خوبی هم از آنها ناشی شده است که از بعضی از آنها ما بحمدالله اطّلاع پیدا کردیم ـ کار را هرچه میتوانند بهطور جدّی دنبال کنند و ادامه بدهند. بدانند که همین گسترش کار فرهنگی در بین جوانهای مؤمن و انقلابی، نقش بسیار زیادی را در پیشرفت این کشور و در ایستادگی ما در مقابل دشمنان این ملّت، ایفا کرده است. علاوهی بر اینها، مَراجع فرهنگی. مَراجع فرهنگی یعنی چه کسانی؟ یعنی علما، اساتید، روشنفکران انقلابی، هنرمندان متعهّد، اینها نگاه نقّادانه خودشان را نسبت به اوضاع فرهنگی کشور همچنان داشته باشند و تذکّر بدهند. البتّه من در مورد تذکّرات، معتقدم باید با منطق محکم و با بیان روشن، نقطه نظرات صحیح را ارائه بدهند. با تهمتزنی و جنجالآفرینی، بنده موافق نیستم؛ با تکفیر کردن و متهم کردن این و آن، بنده موافق نیستم. اعتقاد من این است که مجموعهی انقلابی کشور ـ که بحمدالله تعداد بیشماری از آنها در بین جوانهای ما، در بین صاحبنظران ما، اساتید ما، بزرگان ما، تحصیلکردههای ما حضور دارند ـ میتوانند با منطقِ محکم وارد میدان بشوند، نقّادی کنند. نقاط ضعف را و نقاط منفی را به رخ ما مسئولین بکشانند. گاهی میشود که مسئول، متوجّه نیست چه دارد میگذرد در متن جامعه، امّا آن جوان در متن جامعه است، او میفهمد؛ آن عزم ملّی و مدیریّت جهادی که عرض کردیم در زمینهی فرهنگ، این است.» (بیانات در حرم مطهر رضوی ، 1/1/93)
ضمن اینکه بخشی از مسئولیت در عرصه فرهنگی پیامد انتخاب مردم است زیرا مردم با انتخاب برخی مسئولان و کم توجهی به مقوله فرهنگ در شعارها و اهداف آن ، زمینه انفعال در این عرصه را فراهم می کنند . یکی از دغدغه های اصلی مردم در انتخاب رییس جمهور به عنوان بالاترین مسئول اجرایی کشور و نمایندگان مجلس باید مقوله فرهنگ باشد و بر اساس آن به گزینش افراد بپردازند ، روشن است که انتخاب افرادی که دغدغه کمتری نسبت به فرهنگ داشته باشد به کم توجهی نسبت به این مسأله خواهد انجامید .
ما نیز معتقدیم که وضعیت فرهنگی و اخلاقی کشور مناسب نبوده و به هیچ وجه زیبنده ، جامعه ای که داعیه دار اسلام است، نیست ، اما اصلاح این گونه مفاسد نیازمند راهکارهای پیشگیرانه و درمانی در کنار همکاری و توجه همزمان مسئولان کشور و خانواده هاست . در عرصه پیشگیری می توان به مواردی از جمله ؛ تقویت باورهای دینی مردم و نسل جوان ، برطرف نمودن مشکلات اقتصادی و مسأله بیکاری و ازدواج جوانان که از عوامل زمینه ساز بروز مفاسد است ، توجه مراکز و نهادهای فرهنگی کشور به مسایل فرهنگی ، فرهنگ سازی و آگاهی بخشی به خانواده ها و نسل جوان ، ایجاد زمینه ها و شرایط مناسب برای ورزش و سرگرمی جوانان ، اولویت دادن به مسایل فرهنگی و مقابله با تهدیدات تهاجم فرهنگی دشمنان و… اشاره نمود و در عرصه درمانی ، برخورد با ریشه ها و سر منشأهای اصلی بروز مفاسد اخلاقی و مقابله با رفتارهایی که موجب ناامنی اخلاقی و مفاسد اخلاقی و اجتماعی می شود ، باید در سرلوحه توجه مسئولان و مردم قرار بگیرد . ما معتقدیم با همکاری مسئولان و مردم و توجه آنان به مسایل فرهنگی و نیازهای جوانان ، می توان این معضلات و مشکلات را برطرف نمود .
4. مسئولان کشور نسبت به فضای مجازی غافل نبوده و اقداماتی در این عرصه انجام داده اند و در این راستا مقام معظم رهبری نیز به دلیل آسیب هایی که این فضا برای جامعه به ویژه نسل جوان به همراه دارد و به منظور برنامهریزی و هماهنگی مستمر برای صیانت از آسیبهای ناشی از دستور تشکیل شورای عالی فضای مجازی کشور را دادند و چند سالی است که این مرکز در این عرصه مشغول فعالیت است ، البته باید اذعان نمود که به دلیل گستردگی این فضا نیاز به تلاش های بیشتر و پیگیرتر مسئولان است . در عین حال همانگونه که اشاره شد نباید از مسئولیت خانواده ها در این زمینه غافل بود و همه مسئولیت را متوجه مسئولان کشور نمود.
5. بخشی از گرایش جوانان به مدهای غربی و فرهنگ غربی ناشی از آشنا نبودن با فرهنگ اسلامی و تأثیرات تهاجم فرهنگی دشمنان است و بخشی به دلیل فقدان مدل های جایگزین و مناسب در برابر مدلهای غربی است اگر طراحان لباس در کشور ما ، لباسهای مناسب را از هر جهت به جوانان عرضه کنند ، آنان کمتر از لباس هاسی مدل غربی استفاده خواهند کرد .
6. مقام معظم رهبری در مورد مسایل و مشکلات مختلف از جمله مسایل فرهنگی بارها و بارها به مسئولان کشور تذکر و هشدار داده و می دهند و مسایل فرهنگی یکی از مطالبات همیشگی ایشان از مسئولان بوده است ، اما نباید همه مسئولیت را متوجه ایشان کنیم و انتظار داشته باشیم تنها با دستور وفرمان همه مشکلات در این زمینه برطرف می گردد یا با تغییر در مسئولان امکان حل این مشکلات وجود دارد . برطرف شدن آسیب ها در این زمینه نیازمند عزم و تلاش همه مسئولان فرهنگی کشور است . به عنوان نمونه ایشان در این باره فرمودند : « عزیزان من! فرهنگ از اقتصاد هم مهمتر است. چرا؟ چون فرهنگ، به معنای هوایی است که ما تنفّس میکنیم؛ شما ناچار هوا را تنفّس میکنید، چه بخواهید، چه نخواهید؛ اگر این هوا تمیز باشد، آثاری دارد در بدن شما؛ اگر این هوا کثیف باشد، آثار دیگری دارد. فرهنگ یک کشور مثل هوا است؛ اگر درست باشد، آثاری دارد… فرهنگ یعنی باورهای مردم، ایمان مردم، عادات مردم، آن چیزهایی که مردم در زندگی روزمره با آن سر و کار دائمی دارند و الهامبخش مردم در حرکات و اعمال آنها است؛ فرهنگ این است؛ این پس خیلی اهمّیّت دارد. مثلاً در حوزهی اجتماعی، قانونگرایی ــ که مردم به قانون احترام بگذارند ــ یک فرهنگ است؛ تعاون اجتماعی یک فرهنگ است؛ تشکیل خانواده و ازدواج یک فرهنگ است؛ تعداد فرزندان یک فرهنگ است؛ اگر در این چیزها بینش مردم و جهتگیری مردم جهتگیری درستی باشد، زندگی در جامعه جوری خواهد شد؛ اگر خدایناکرده جهتگیری غلط باشد، زندگی جوری دیگری خواهد شد؛ خدایناکرده به همان بلایی مبتلا خواهیم شد که امروز کشورهایی که خانواده را و بنیان خانواده را ویران کردند و شهوات را به راه انداختند ــ وَاتَّبِعوُا الشَّهَواتِ فَسَوفَ یَلقَونَ غَیّا ــ به آن سرنوشت دچار شدند. بنابراین تمرکز دشمنان بر روی فرهنگ بیشتر از همه جا است. چرا؟ بهخاطر همین تأثیر زیادی که فرهنگ دارد. هدف و آماج تحرّک دشمنان در زمینهی فرهنگ، عبارت است از ایمان مردم و باورهای مردم. مسئولان فرهنگی، باید مراقب رخنهی فرهنگی باشند؛ رخنههای فرهنگی بسیار خطرناک است؛ باید حسّاس باشند، باید هشیار باشند. نمیخواهیم بگوییم همهی آسیبهای فرهنگی کار بیگانگان است؛ نه، خود ما هم مقصّریم؛ مسئولان مختلف، مسئولان فرهنگی، مسئولان غیر فرهنگی، کمکاریها، غلطکاریها، اینها تأثیر داشته؛ ما همه را به گردن دشمن نمیاندازیم؛ امّا حضور دشمن را هم در زمینهی مسائل فرهنگی نمیتوانیم فراموش کنیم. امروز و از روزهای اوّل انقلاب، دستگاههای تبلیغات، همهی توشوتوان خود را گذاشتهاند برای اینکه مردم را نسبت به پایههای این انقلاب بیاعتقاد کنند. این کارِ فرهنگی است؟ ایمان مردم را مورد تهاجم قرار دادند، باورهای قلبی مردم را مورد تهاجم قرار میدهند؛ این را نمیشود انسان ندیده بگیرد. این مربوط به دستگاه های رسمی فرهنگی. امّا آنچه نقطه مهمتر عرض من است، خطاب به جوانهایی است که در سرتاسر کشور فعّالیّتهای فرهنگی را به صورت خودجوش شروع کردند که بحمدالله خیلی هم وسیع شده است. من میخواهم بگویم آن جوانهایی که در تهران، در شهرهای گوناگون، در استانهای مختلف، در خود مشهد، در بسیاری از شهرهای دیگر کار فرهنگی میکنند، با اراده خودشان، با انگیزهی خودشان ـ کارهای بسیار خوبی هم از آنها ناشی شده است که از بعضی از آنها ما بحمدالله اطّلاع پیدا کردیم ـ کار را هرچه میتوانند بهطور جدّی دنبال کنند و ادامه بدهند. بدانند که همین گسترش کار فرهنگی در بین جوانهای مؤمن و انقلابی، نقش بسیار زیادی را در پیشرفت این کشور و در ایستادگی ما در مقابل دشمنان این ملّت، ایفا کرده است. علاوهی بر اینها، مَراجع فرهنگی. مَراجع فرهنگی یعنی چه کسانی؟ یعنی علما، اساتید، روشنفکران انقلابی، هنرمندان متعهّد، اینها نگاه نقّادانه خودشان را نسبت به اوضاع فرهنگی کشور همچنان داشته باشند و تذکّر بدهند. البتّه من در مورد تذکّرات، معتقدم باید با منطق محکم و با بیان روشن، نقطه نظرات صحیح را ارائه بدهند. با تهمتزنی و جنجالآفرینی، بنده موافق نیستم؛ با تکفیر کردن و متهم کردن این و آن، بنده موافق نیستم. اعتقاد من این است که مجموعهی انقلابی کشور ـ که بحمدالله تعداد بیشماری از آنها در بین جوانهای ما، در بین صاحبنظران ما، اساتید ما، بزرگان ما، تحصیلکردههای ما حضور دارند ـ میتوانند با منطقِ محکم وارد میدان بشوند، نقّادی کنند. نقاط ضعف را و نقاط منفی را به رخ ما مسئولین بکشانند. گاهی میشود که مسئول، متوجّه نیست چه دارد میگذرد در متن جامعه، امّا آن جوان در متن جامعه است، او میفهمد؛ آن عزم ملّی و مدیریّت جهادی که عرض کردیم در زمینهی فرهنگ، این است.» (بیانات در حرم مطهر رضوی ، 1/1/93)
ضمن اینکه بخشی از مسئولیت در عرصه فرهنگی پیامد انتخاب مردم است زیرا مردم با انتخاب برخی مسئولان و کم توجهی به مقوله فرهنگ در شعارها و اهداف آن ، زمینه انفعال در این عرصه را فراهم می کنند . یکی از دغدغه های اصلی مردم در انتخاب رییس جمهور به عنوان بالاترین مسئول اجرایی کشور و نمایندگان مجلس باید مقوله فرهنگ باشد و بر اساس آن به گزینش افراد بپردازند ، روشن است که انتخاب افرادی که دغدغه کمتری نسبت به فرهنگ داشته باشد به کم توجهی نسبت به این مسأله خواهد انجامید .