زیارت عاشورا حکایت گر یک حادثه در یک مکانى دور و یا زمانى دیر نیست بلکه در کنار روایت گرى از جریانى تاریخى، بیانگر نوعى فرهنگ دینى است فرهنگى که از حیات طیبه یک انسان معصوم علیه السلام، سرچشمه مى گیرد و سرانگشت اشارت و بشارت آن تا بى کران کرانه هستى، راهنماى انسان ها خواهد بود.قیام عاشورا، حادثه اى بود فرهنگ ساز و فرهنگ پرور. و فرهنگى بر قیام کنندگان حاکم بود (فرهنگ قیام حسینى علیه السلام) که موجب پدید آمدن این حادثه در آن زمان خاص شد.پس باید هم به آن حادثه غمبار و خونبار و مظلومانه نگریسته شود و بر آنان که قربانیان این جنایت شوم در بیکران کرانه تاریخ بشرى بوده اند گریسته شود هم به زبان عشق و عاطفه باید از آن سخن گفت و هم به بیان عقل و اندیشه، آن را تحلیل کرد. هم از آن فرهنگى جادوانه در فراروى بشر ساخت.از همین روست که شیعه، تا زمان پایدار است و زمین بر مدار، باید از چشمانش گهر بارد و از سینه اش شرر، و آن را مرهمى نیست و ظهور یادگار پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله وسلم و منجى دادگستر و منتقم خون شهیدان، که در این زیارت آرزوى حضور در رکابش مى رود، مى تواند تسلى بخش دل سوگوار و قرار دل هاى بى قرار بوده باشد.
به فرجام این کلام باید گفت زیارت عاشورا روایت هجران و حرمانى است و برآمده از درد غم و سوز عشق و اوج کینه و نفرت، از سویى دلدادگى به آیین حق محورى است و از سویى دیگر دادخواهى بر ستمى بى حد. از جانبى اعلام محبت و عشق است و از جهتى بیانگر برائت و لعن و این است که آغاز با سلامى است و ادامه اش نفرین و خواندن عذاب. و حیات طیبه این دو را با هم دارد که «کلمه اخلاص»، «لااله الااللّه » است.
فرهنگ انسان زیستن، عزیز بودن، خدایى بودن و خدایى ماندن، براى دین فداکارى کردن و در راه پایدارى دین از خویشتن گذشتن و تمام سرمایه هاى حیات را به پاى نگهبانى از دین نهادن و طعمه اى براى خویش از حطام دنیا نیندوختن، فرهنگى که در نهاد و نهان خود عقل و عشق را توأمان دارد و جهاد براى حفظ دین و اصلاح امت پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله وسلم و انجام امر به معروف و نهى از منکر و عدم بیعت با فاسدى فاسق و فاجر را سرلوحه قیام خویش قرار داده است.
بازخوانى و بازکاوى قیام عاشورا، نیاز هر زمان آزادگان و اندیشمندان و راست قامتان است امروزه همه آنان که براى زیستن به عزت مى اندیشند و براى خود ارزش و کرامت نفس باور دارند، مى توانند با بینش درست و نگرش نوین، به ابعاد این حادثه بزرگ بنگرند و به شعارها و اهداف آن توجه کنند و آنچه که فرآورده آن قیام بزرگ بود را مورد بازبینى قرار دهند و به این نکته هم توجه کنند که حادثه سازان چه سودى برده اند و چه ثمره اى از این جنایت بى نظیر به دست آورده اند؟!