قال الله تعالی: « إِنَّ الَّذینَ کَفَرُوا وَ یَصُدُّونَ عَنْ سَبیلِ اللَّهِ وَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ الَّذی جَعَلْناهُ لِلنَّاسِ سَواءً الْعاکِفُ فیهِ وَ الْبادِ وَ مَنْ یُرِدْ فیهِ بِإِلْحادٍ بِظُلْمٍ نُذِقْهُ مِنْ عَذابٍ أَلیمٍ»؛ «آنان که کافر شده و ( مردم را ) از راه خدا منع می‌کنند و نیز از مسجدالحرامی که آن را برای اهل آن شهر و بادیه‌نشینان یکسان قرار دادیم مانع می‌شوند و هر کسی که در آن‌جا اراده‌ی الحاد و تعدی کرده و به خلق ظلم و ستم کند، همه را از عذابی دردناک می‌چشانیم». (حج:۲۴)

و قال الامام علی بن موسی الرضا(ع): «کُلَّمَا أَحْدَثَ الْعِبَادُ مِنَ الذُّنُوبِ مَا لَمْ یَکُونُوا یَعْمَلُونَ أَحْدَثَ اللَّهُ لَهُمْ مِنَ الْبَلَاءِ مَا لَمْ یَکُونُوا یَعْرِفُونَ»؛ «هرگاه بندگان، گناهان جدیدى را بیاورند که قبلاً از آن آگاهى نداشتند، خداوند بلاهاى جدیدى را براى آنان مى آورد که قبلاً از آن آگاه نبودند». (بحارالأنوار، ج۷۰، باب ۱۳۷، ص ۳۰۸)

فاجعه منا تا جایی که ما اطلاع داریم و از تاریخ شنیده و خوانده‌ایم جنایتی بی‌سابقه و جدید و بس هولناک بود. برخی می‌گویند دولت سعودی نیروهای خود را برای ایام حج به یک سوم تقلیل داد و همین‌ها نیز جوانانی بی‌تجربه بودند؛ ولی اطلاعاتی که از وسایل عمومی و مصاحبه‌های حضوری حجاج رسیده است نشان می‌دهد که نیروهای امنیتی کاملاً ورزیده و متبحر در اجرای نقشه ازپیش‌طراحی‌شده بودند؛ طوری که به‌هیچ‌وجه احساساتی نشده و چنان‌که تصاویر نشان می‌دهد کاملاً بر خود مسلط و خونسرد بوده و پروژه‌ای از جنس پروژه‌های صهیونستی را تا دقیقه آخر دقیق اجرا کردند. کدام نیروی امنیتی ساده و مأمور انتظامات می‌تواند از سه یا چهار ساعت بلکه بیش‌تر اوضاع را بدین خوبی کنترل کند که هیچ‌کس مداخله‌ای برخلاف نقشه‌ی از پیش طراحی شده نکند تا در طی چند ساعت جمعیتی که چندطبقه روی هم انباشته شده‌اند، نفس‌هایشان درآید و پوست بدنشان در هوای ۵۰ درجه بسوزد و از تشنگی مقابل آن‌ها به تدریج هلاک شوند؛ اگر فردی می‌خواهد راهی بگشاید دستش کوتاه شود؛ اگر فردی از نرده‌ها خود را به زور بالا می‌کشد بر سرش بزنند تا به روی جمعیت بیفتد؛ اگر طفلی زیر پای مانده، با چکمه بر سر و گردنش پای گذارند تا زودتر بمیرد و بعد دور از چشم حجاج بدن‌های سیاه‌شده قربانیان را جمع کند و در کانتینرها روی هم بیاندازد و تا چند روز مخفی کنند. اگر هشدار مقام معظم رهبری نبود چه‌بسا همه را در گور دسته‌جمعی دفن می‌کردند. حالا چطور می‌توان گفت این حادثه از بی‌تدبیری آل سعود بود؟ البته بی‌تدبیری سعودی‌ها تا کنون فجایع بسیاری به‌بار آورده است؛ ولی این‌بار چون عالمانه و عامدانه بوده، بی‌سابقه‌ترین جنایت تاریخ است که حتی با بمباران شیمیایی حلبچه و کوره‌های آدم‌سوزی آلمان‌ها قابل مقایسه نیست؛ چون در این‌جا مأموران با کمال خونسردی چند ساعت در اطراف بدن‌ها پرسه می‌زدند تا کار تمام شود؛ آن‌هم نسبت به جمعیتی که نه قصد جنگ و تجاوز را داشتند و نه طرف مخاصمه بودند؛ بلکه در یک مراسم مذهبی از کشورهای مختلف اعم از شیعه و سنی جمع شده بودند. ولی حالا برنامه‌ی طراحی‌شده اقتضا دارد که مأموران، نظاره‌گر زجرکش‌شدن آن‌ها باشند و استغاثه مرد و زن، جوان و پیر و کودک که تقاضای آب دارند فقط برای فیلم‌برداری خوب باشد. به یقین، هیچ مأمور عادی‌ای تحمل چنین صحنه‌ای را ندارد. برخی حجاج گفته‌اند که وقتی هم دخالت می‌کردند پای روی فرد زنده‌ای می‌گذاشتند تا از میان بدن‌های انباشته‌شده، مرده‌ای را بیرون بکشند. دیگری می‌گفت به یکی از آن‌ها استغاثه کردم که مرا نجات دهید؛ در پاسخ می‌گفت من هنوز ناهار نخورده‌ام! دیگری نقل می‌کرد شلنگ آتش‌نشانی را برداشتم تا بر سر این کوه آتش‌گرفته از ازدحام و فشردگی جمعیت آبی بپاشم، مأمور سعودی شلنگ را از دستم گرفت و به‌شدت مرا راند که این آب برای چنین کاری نیست.

هر چه فکر می‌کنیم به‌لحاظ قداست مکان و معنویت فضای مراسم حج و به‌لحاظ انگیزه‌ی اجتماع انسان‌هایی که آن‌جا حضور داشتند و به‌لحاظ دامی که منافقانه مأموران سعودی بری آن‌ها گسترده بودند و مردم را به مسیر بن‌بست هدایت کردند و تمام راه‌های خروج و روزنه‌های نجات را بستند و چند ساعت منتظر ماندند تا در این دالان جمعیتی چندهزار نفره (شاید تا ده هزار نفر) هلاک شوند، چنین جنایتی در هیچ کجای تاریخ گزارش نشده است و اصلاً قابل تصور نبوده است که برای انتقام از رقیب می‌توان چنین شگردی نیز به کار بست. حتماً ایرانی‌ها هدف این کینه‌ورزی بوده‌اند؛ ولی بیست یا سی برابر آن‌ها – از حجاج دیگر کشورها – نیز باید کشته شوند و باکی نیست.

چندهزار نفر از شهروندان آمریکایی و غیر آن‌ها در برج‌های دوقلوی تجارت جهانی در آمریکا قربانی یک نقشه‌ی ازپیش‌‌طراحی‌شده برای توجیه حمله آمریکا به عراق و دخالت نظامی مستقیم در خاورمیانه شدند و سیاستمداران از‌خدا‌بی‌خبر بنا بر قاعده‌ی «اهم و مهم» در میان خودشان می‌گویند باکی نیست؛ چون آن هدف این وسیله را توجیه می‌کند. برای سعودی‌ها الگوی خوبی بود آن اقدام تروریستی با صبغه آمریکایی صهیونیستی؛ ولی نسخه غربی وقتی به‌دست عناصر وحشی وهابی می‌رسد، آن قدر تند و خطرناک می‌شود که خود غربی ها نیز از آن می‌ترسند.

تصورم این است که سعودی‌ها هنوز نفهمیده‌اند چه اتفاقی افتاده است. اصلاً تاریخ سعودی نشان می‌دهد که حاکمان آن‌ها از درک حساسیت امور عاجزند و حتی مصلحت خودشان را نمی‌دانند. حالا این کلاه گشاد را چه کسی بر سر آن‌ها گذاشته و چه خوب آن‌ها را قابل برای ارتکاب چنین جنایتی تشخیص داده است، سؤالی است که باید به فطانت ایمانی و قواعد دیپلماسی پاسخش را پیدا کنیم.

این جنایت آن‌قدر بزرگ است که چند سال طول می‌کشد تا مردم بتوانند همه اطراف آن را تصور کنند. ما دل‌هایمان پر از غصه است؛ از مصیبتی که خواص امت اسلامی به عمق آن نرسیدند و دریغ که واکنش مناسبی نشان ندادند. وقتی عده‌ای بی سلاح به قصد و به عمد هدف قرار می‌گیرند و باید کشته شوند تا بلکه معادله‌ای در جهان سیاست عوض شود و به نوعی قدرت‌نمایی برای رقبا شود – بلکه زجرکش می‌شوند – آیا این‌ها از قربانیان ترور به‌دست منافقین یا از مرزبانان ما که در کمین گروهک‌ها افتادند و کشته شدند کمترند که تردیدی بر شهید نامیدن آن‌ها داشته باشیم؟

سعودی که متکی به ثروت خود و حمایت خارجی است با این جنایت در تله جدیدی افتاد که با همه جنایات دیگرش (کشتار مردم یمن، لشکرکشی به بحرین و حمایت و هدایت داعش) تفاوت دارد؛ چون این‌جا منافقانه‌تر و حیله‌گرانه‌تر وارد شد و حرمت خانه خدا و حرم امن الهی را به بدترین شکل ممکن شکست. پس باید منتظر عذابی دردناک باشد. اقدام سعودی ظلمی همراه با الحاد عملی بود که تنها اراده‌اش وعده‌ی عذاب الهی دارد؛ چه رسد به تحققش. این عذاب هر چه باشد، با ابتکار عمل آن‌ها در جنایت و متناسب با نوآوری آن‌ها در کشتار مسلمین سنخیت دارد.

هر روز که می‌گذرد سینه‌مان سنگین‌تر از این غم می‌شود؛ چون روایتی جدید می‌شنویم و زاویه دیگری از واقعه کشف می‌شود. منتظریم تا زمان کیفر آن‌ها فرا رسد؛ ولی به یقین این زمان دور نیست؛ «و مکروا و مکرالله والله خیر الماکرین».