مخاطب گرامی؛ از این­که باری دیگر با اعتماد به راهکارهای پرسمان سؤالات و دغدغه­ های زندگی­تان را با ما در میان می ­گذارید، سپاسگزاریم.

گرچه می ­دانیم که تحمّل چنین مسائلی در زندگی زناشویی به ویژه برای شما به عنوان یک زن بسیار سخت است، امّا توجّه داشته باشید که این مسأله اختصاص به شما نداشته و ندارد، بلکه اگر اندکی جستجو نمایید در همان محل زندگی خود دوستان و آشنایان زیادی را خواهید یافت که چنین مسائلی را در روابط خود با همسر یا والدین خود تجربه نموده اند؛ لذا به هیچ وجه احساس نکنید که کاری از شما بر نمی­ آید، فقط کافی است:

1. بر اعصاب خود مسلّط باشید.

2. به بازشناسی مسأله موجود در روابط خود و همسر­تان بپردازید.

3. از حوادث و اتفاقات گذشته تجربه کسب نمایید.

4. به مهارت­هایی مجهز گردید که شما را به سازگاری بیشتر با همسرتان رهنمون گردد.

بدین منظور معیّن نمایید دامنه مسأله­ ای که شما با اصطلاح «گیر دادن و ایرادگیری همسرتان» بدان اشاره می­ نمایید چه میزان است؛ زیرا ممکن است لفظ گیر دادن همسرتان حالت احساسی در شما به وجود آورده باشد که قدرت عکس­ العمل صحیح را از شما بازستانده باشد و به اصطلاح در نظر شما فاجعه جلوه نموده باشد؛ بنابراین توجّه داشته باشید که «اصطلاح گیردادن ­های تکراری همسرتان» همان «انتقاد» همسرتان از شما است که می­ تواند حتّی زمینه­ پرخاشگری، عصبانی شدن و فریاد زدن فردی در شرایط شما را نیز فراهم سازد.

ای کاش به مصادیقی از مواردی که همسرتان از رفتار، گفتار و … شما ایراد می­ گرفت اشاره می­ نمودید تا با بصیرت بیشتری در خدمت می­ بودیم؛ زیرا برای اینکه مطمئن شویم که رفتارهای شوهر شما با شما به معنای ایرادگیری هست یا نه، باید به چند نکته توجّه گردد.

به عنوان نمونه باید دریابیم که بیان ایراد از سوی همسرتان نسبت به شما با چه شدتی انجام می ­گیرد و چه هیجان­ هایی (خشم، نفرت و یا ترکیبی از آنها) همراه آن است. تعداد و فراوانی آن نیز بسیار مهم است؛ زیرا ممکن است همسرتان از تعداد زیادی از موضوعات مربوط به شما نظیر نوع لباس پوشیدن، نوع معاشرت، نحوه گفتگو، آشپزی و … ایراد بگیرد و یا این­که از یک موضوع واحد نظیر سلیقه شما در خانه ­داری چندین بار ایرادگیری کند.

به هر حال خواهش می­کنم دریابید که اتفاق خاصی در روابط شما و همسر­تان رخ نمی ­دهد که گمان کنید قابل حل نیست؛ زیرا به قول شما گیر دادن یا همان «انتقاد» به معنای مخالفت همسر­تان با ایده، نظر و یا عملکرد شماست که شایسته است در گام اوّل دریابید بیشتر در چه مواقعی با این برخورد همسر­تان مواجه می ­شوید و به اصطلاح عامل راه ­انداز چنین برخوردی از سوی وی چیست؟

به عنوان مثال ممکن است زمانی که درحال آشپزی، صحبت با تلفن و یا دیدن فیلم می باشید، همسر­تان شما را صدا بزند و با تکرار صدا زدن، شما نیز از کوره در روید.

مسلّم است که همسر­تان باید موقعیّت­ شناس و وقت­ شناس باشد تا چنین مشکلاتی پیش نیاید؛ امّا توجّه داشته باشید که حتّی اگر «انتقاد کننده» به اصول انتقاد آشنا نیست و تحمل انتقادش سخت است، شما چگونه می توانید در مقام کسی که به عقیده و یا رفتارش انتقاد می­شود از کوره در نرفته، درست عمل نمایید و سعی نکنید فوراً جوابی برای قانع کردن وی بیابی و خدای ناکرده مسأله به دعوا و قهر ختم نشود.

در ادامه به چند پیشنهاد کاربردی در جهت افزایش ظرفیت پذیرش انتقاد از سوی همسر­تان اشاره می ­گردد:

1- شاید بارها اتفاق افتاده باشد که وقتی به اصطلاح شما همسر­تان در حال گیر دادن به شما هست، از این نکته شاکی می­شود که چرا گوش نمی­کنی و توجّهی به حرف من نداری؟!؛ بنابراین گرچه سخت است، امّا یادتان باشد که قرار شد اگر طرف مقابل به اصول انتقادگری آشنا نیست، مجوّز آن نیست که شما نیز در مقام انتقاد شونده بی ­هنر بمانید؛ لذا به طرف مقابل خود نشان دهید که به حرف­هایش گوش می­ دهید.

2- از وی بخواهید در مورد بخشی از حرف­هایش برایتان بیشتر توضیح دهد تا هم ریتم انتقادش فروکش نماید و هم این­که موضوعات خیلی شفاف مطرح شوند؛ البتّه زیاد به حرف وی نپرید که احساس کند ماجرا را به شوخی گرفته ­اید و نمی­ گذارید او حرفش را تمام نماید.

3- حتی اگر همسر­تان عصبی شده باشد، شما سعی نمایید با تمرکز بر عمل دم و بازدم توجّه خود را از موضوع مورد انتقاد منحرف ساخته و با تنفس عمیق آرامش یابید. مطمئن باشید آرامش شما او را هم آرام می­کند.

4- به جای موضع گرفتن در برابر انتقاد همسر­تان، سعی کنید هدف اصلی این انتقادها را پیدا کرده و راه ­حل موضوع را بیابید. بپرسید که آیا پیشنهادی برای حل این موضوع دارد یا نه؟ سعی کنید نقاط مشترکی بین دیدگاه خود و انتقادهای همسر­تان بیابید و بر آن اساس با وی وارد بحث شوید. شما هم سعی کنید نظرات خود را به روش ­های مختلف بیان کنید تا طرف مقابل دریابد سعی دارید به یک وحدت نظر برسید.

5- با هم کلامی و گفتگو با همسرتان به او کمک کنید تا به راحتی احساسات منفی و نارضایتی ­اش نسبت به رفتار و یا گفتار شما را بیان کرده و از این طریق بار هیجانات منفی ­اش را کاهش دهید؛ بنابراین بهتر است به طور ماهرانه از کلمات استفاده نمایید؛ مثلاً به او بگویید: «می‌دانم ناراحتی، حق با توست؛ به نظر تو، چه کار کنم تا شرایط بهتر شود»؛ حتی گاهی از ارتباط غیرکلامی برای کاهش سریع تنش همسرتان استفاده نمایید. مثلاً به چشمانش نگاه کنید و یا دستانش را بگیرید و … .

*** نکته نهایی

پرسشگر گرامی؛ اگر دقّت نموده باشید هیچ یک از راهکارهای ارسالی ما در جهت تحمّل این وضعیّت به شما ارائه نشده، بلکه معتقدیم راه چاره تحمّل نیست، بلکه پذیرش واقعیّت­های طرف مقابل و مسائل موجود در روابط­تان است تا به موقع فضای روابط خود را در جهت مناسبی هدایت نمایید.

در حقیقت ما انسان­ها اگر در برابر یک موضوع آن را بپذیریم یا تحمل کنیم، واکنش احساسی و رفتاری متفاوت از خود نشان خواهیم داد. به این معنی که وقتی وضعی را پذیرا می‌شویم، یک یا چند ویژگی طرف مقابل هرچند برخلاف میل‌مان باشد را پذیرفته، با موضوع مسئولانه روبه‌رو شده و محترمانه و با انصاف با وی برخورد کرده، از عملکردش نمی‌رنجیم و در صدد انتقام برنمی‌آییم؛ زیرا آن شرایط را پذیرفته‌ایم، در حالی‌که وقتی موضوعی را تحمل می‌کنیم، از عملکرد طرف مقابل دلگیر شده و احساس دلسردی، ضعف، درماندگی و فشار کرده و دچار تشویش و اضطراب می‌شویم و انگار تصور می‌کنیم در حق ما، ظلم می‌شود. در این شرایط است که ممکن است حالت دفاعی به‌ خود گرفته و برای این‌که ثابت کنیم حق با ماست، آگاهانه یا ناآگاهانه خود را در مسیر زندگی تلخی قرار ‌دهیم.

اگر وی به رفت و آمدها و سبک معاشرت شما با دیگران معترض است بر اساس مطالبی که در مکاتبات قبلی خود با پرسمان مطرح گردیده این احتمال وجود دارد که همه این مسائل به دلیل برونگرایی شما و شخصیّت درونگرایی همسرتان رخ داده باشد.

در برخی موارد نیز می ­توان گفت: «کمال ­گرایی» می­ تواند راه­ انداز رفتار و گفتار فردی باشد که همیشه در حال ایراد گرفتن از دیگران است؛ زیرا افراد کمال­ گرا الگوهایی از پیش تعیین شده و انعطاف ناپذیر در ذهن خود دارند که باعث می ­شود گمان کنند برای انجام هرکاری، فقط یک راه حل وجود دارد؛ لذاست که اگر کسی راه دیگری در پیش بگیرد در نظر آنها یک جای کار ایراد دارد و شروع به ایرادگیری می­ کنند؛ اینجاست که لازم است در مراجعه حضوری به مراکز مشاوه یاد بگیرند هرکاری، فقط یک راه حل ندارد، بلکه باید از نگاه دیگران هم به ماجراها نگاه کرد و با فاصله گرفتن از آرمانگرایی، به واقع­ گرایی برسد. همچنین باید یاد بگیرند همان­طور که خودشان بارها در زندگی اشتباه می­ کنند، ممکن است دیگران هم اشتباه کنند و نباید از آن­ها ایراد گرفت.



نویسنده : رضا وظیفه مند