با سلام، پیاده‌روی اربعین تاثیرات مهمی در خیزش و ساماندهی بیداری اسلامی می تواند داشته باشد. در زیارت و پیاده روی اربعین بیش از 20 میلیون نفر شرکت می کنند که این حماسه اسلام راستین حماسه تقریب و حماسه بقای اسلام است و بیداری کشورهای اسلامی و مقاومت جهان اسلام را تضمین کرده و اقتدار مسلمانان و پیام نهضت بیداری اسلامی که استکبارستیزی است را به گوش جهانیان می‌رساند. آرنولد توین بی، تاریخ نگار معروف انگلیسی در کتاب تمدن در بوته آزمایش، در بررسی تمدنها جمله مهمی را بیان داشته است: «پان اسلامیزم خوابیده است، اما اگر مستضعفین جهان بر ضد سلطه غرب شورش کنند و تحت یک رهبری قرار گیرند، این خفته بیدار خواهد شد و بانگ این شورش ممکن است در برانگیختن روح اسلامی موثر افتد و اسلام بار دیگر برای ایفای نقش تاریخی خود قیام کند.» راهپیمایی ایام اربعین در عراق، در حال تبدیل شدن به یک پدیده کلان فرهنگی و تمدنی در مقیاس جهان اسلام و بلکه دنیای امروز است. این راهپیمایی، نه یک راهپیمایی به سمت کربلا، بلکه یک همایش بزرگ انسانی اخلاقی و فرهنگی است که حقایق بکر و پنهان آن بسیار فراتر از جلوه‌های ظاهری آن است. صحنه‌های ویژه اخلاقی و انسانی در دهه اربعین، در راه‌های منتهی به کربلا در کربلا، بسیار شگفتی‌آور است. روابط انسانی در ایام اربعین، بر اساس ملاکات دنیوی، و سنجه‌های ملیتی، سیاسی، طبقاتی و یا قبیله‌ای شکل نمی‌گیرد، بلکه بر محور یک امر متعالی، معنوی، و محبوب، به صورت نظام خادم زائر انجام می‌یابد. دراین نظام ارتباطی، هر کسی یا زائرالحسین است و یا خادم‌الحسین و خادم زائرالحسین. غیر از این دو، هویت و شناسنامه دیگری در این همایش بزرگ شناخته نمی‌شود. همه امت اسلامی و بلکه امت انسانی ایمانی، نظام ارتباطی خود را بر محور حسین‌ بن‌ علی(ع) بازتعریف می‌کنند، صورت‌بندی چنین امتی بر پایه معشوق و محبوب واحدی انجام می‌یابد که در آن معرفت، مصیبت، و حماسه امام حسین(ع) بر همه من‌ها و منیت‌ها غالب گشته و همه را به یک ما تبدیل می‌کند. به بیان دیگر، آنچه جوهر و هسته مرکزی اربعین را شکل داده و آن را به یک جامعه بهشتی در زمانه سکولار امروز تبدیل می‌کند، همین وجود یک ما از من‌های مختلف مذهبی، فرهنگی، و دینی بر محور یک هدف متعالی و محبوب است. همه من‌ها و منیت‌های سِفلی در پرتو نور حسینی به یک ما و بلکه به یک منِ کُلّی و عِلوی تبدیل می‌شوند که در آن به‌رغم وجود کثرات و تعدد و تنوع، تنازعی در کار نیست، و بلکه هر مقدار بر این تعدد و تنوع افزوده می‌شود، همزیستی و همکاری و همدلی در آن نیز بیشتر می‌شود. مناسک دینی مانند حج و اربعین گنجینه ای عظیم هستند که هرچند به ابعاد عبادی و معرفتی آن کمابیش توجه شده است اما به ابعاد اجتماعی و سیاسی و اقتصادی آن و جایگاه و ظرفیتهای آن در مسیر تحقق تمدن اسلامی و تعمیق معارف دینی در جان مسلمانان توجه زیادی نشده است. از یک سو تمدن لیبرال دمکراسی با داعیه تمدن پایان تاریخ به دنبال جهانی سازی خود می باشد و در مسیر جهانی سازی مهمترین چالش خود را اسلام تمدنی می داند و از طرف دیگر با بیداری اسلامی بار دیگر زمینه تحقق امت اسلامی پدید آمده است و پر واضح است در عصر حاضر برای پویایی و بالندگی این امت و مقابله تام و تمام با جهان کفر و الحاد راهی جز پیمودن مسیر تحقق تمدن اسلامی با تمام لوازم تمدنی آن پیش روی امت اسلامی نمی باشد، لذا لازم است با رویکردی تمدنی تمامی آموزه­ها و ظرفیت های جهان اسلام باز خوانی گردد و نقشه ای جامع جهت تحقق تمدن اسلامی طراحی گردد تا حرکت و پتانسل جهان اسلام در مسیر واقعی خود واقع گردد. دومین کارکرد مهم اربعین شکل گیری اندیشه های تمدنی در دو لایه عمومی و تخصصی می باشد. خاستگاه اهل بیت پیامبر اکرم(ص) و مهد نشو و نمای آنان بیایند و اسلام ناب و فقه خالص و بی آلایش اسلام و قرآن را از زبان حاملان آن بشنوند. اربعین این ظرفیت را داراست که در برشوراندن تفکر در مسیر پیاده روی و عقلانیت معرفتی و اخلاقی و اجتماعی در تعاملات را تقویت و محلی برای بارورسازی آن باشد و تحقق این مهم به سیاستگزاری و برنامه ریزی در نهادهای متولی احتیاج دارد.(به نقل از مسعود معینی پور، نشست بررسی ابعاد فرهنگی ـ اجتماعی راهپیمایی اربعین)