طلسمات

خانه » همه » مذهبی » پیمانهای پیامبر(ص)

پیمانهای پیامبر(ص)


پیمانهای پیامبر(ص)

۱۳۹۳/۱۱/۱۳


۳۹۴۶ بازدید

درخصوص پیمان های زمان پیامبر و ضرورت آنها توضیح دهید؟

در عصر پیامبر(ص)، به ویژه شبه جزیره عربستان به علت نوع خاص زندگی مبتنی بر قبیله، برقراری این قراردادها جایگاه خاصی در حیات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و… ایفا می­نمود. در زمان جاهلیت این پیمانها و بیعتها به صورت­های مختلف که هر کدام نام خاصی داشت همچون حلف،[1] جوار[2] و … منعقد می­گردید.پیمان­هایی که پیامبر(ص) در آن شرکت داشته و یا منعقد نموده­اند، به لحاظ زمانی (پیش از بعثت، دوران مکی، دوران مدنی)؛ مکتوب و غیر مکتوب (کلامی)؛ داخلی و خارجی (مسلمانان و غیر مسلمانان؛ مدنی و غیر مدنی و…)؛ و مواردی از این قبیل قابل تقسیم­بندی است که در ذیل به برخی از مهم­ترین پیمان­های رسول­اکرم(ص) به لحاظ زمانی اشاره می­گردد؛ هرچند لازم به ذکر است حتی کوچک­ترین پیمان­های رسول­اکرم(ص)، در جایگاه خود، نقش مهمی در پیشبرد اهداف اسلامی ایفا نموده است. از سوی دیگر پیمان­ها و قراردادهای مذکور تنها نمونه کوچکی است که به صورت مکتوب و یا در گزارش­های تاریخی به دست ما رسیده است؛ چه بسا بسیاری از آنها به خصوص در سال­های نخستین دعوت به صورت مخفی منعقد شده و یا به دستان ما نرسیده است.

پیمان­ها و قراردادهای پیامبر(ص)

1) پیش از بعثت
– حلف الفضول یا پیمان جوانمردان: مهم­ترین پیمانی است که حدود بیست سال قبل از بعثت، توسط عده­ای از «بنی­هاشم»، «بنی­زهره» و «بنی­تیم» منعقد شد و پیامبر(ص) در آن شرکت جستند.[3]
2) پس از بعثت

الف) دوران مکی
– بیعت عشیره: در آغاز دعوت علنی رسول­اکرم(ص) در دعوت خویشاوندان بیان فرمودند هر کس ایشان را یاری نماید برادر، وصی و خلیفه وی خواهد شد که به جز حضرت علی(ع) کسی دیگر پاسخ مثبت به ایشان نداد.[4]– بیعت عقبه اول و بیعت عقبه دوم: پیمان­هایی است که هر کدام به فاصله یک سال در سال دوازدهم و سیزدهم بعثت با عده­ای از مردم یثرب که به آیین اسلام درآمده بودند منعقد گردید.[5]
3) پس از بعثت

الف) دوران مدنی
– پیمان اخوت: در همان ابتدای ورود به مدینه پیمان برادری میان مهاجرین و انصار منعقد گردید.[6]– صلح مدینه: پیمان میان مسلمانان مهاجر، انصار و یهودیان مدینه در سال اول هجرت. [7]– بیعت رضوان (شجره): بیعت پیامبر(ص) با مسلمانان در راه ورود به مکه در سال ششم هجرت، پیش از صلح حدیبیه.[8]– صلح حدیبیه (فتح مبین): میان حضرت محمد(ص) و مشرکان مکه در سال ششم هجری.[9]– صلحنامه ثقیف: در سال نهم میان پیامبر(ص) و قبیله ثقیف ساکن در طائف منعقد گردید.[10]– پیمان با مسیحیان نجران: پس از عدم انجام مراسم مباهله، بین پیامبر(ص) و مسیحیان نجران پیمان صلحی صورت گرفت.[11]– بیعت غدیرخم: رخداد غدیرخم در «حجة­الوداع» مبنی بر بیعت گرفتن پیامبر(ص) بر ولایت امام علی(ع) نیز از آخرین و مهم­ترین پیمان­های عصر نبوی به شمار می­آید.[12]-پیمان­های فردی و قبیله­ای: دوران پس از هجرت به ویژه پس از فتح مکه شاهد وفدهای قبایل و در مقابل پیمان­های پیامبر(ص) با افراد، سران و مردم قبایل و مناطق مختلف هستیم که شمار آن بسیار است. همچون انعقاد پیمان با مردم عمان و بحرین، یمن، أیله، بنی­ضمره، بنی­مدلج و …. [13]-بیعة النساء: بیعت با زنان یکی از موارد حائز اهمیت در بحث پیمان­های رسول­اکرم(ص) است. از جمله معروف­ترین بیعتی که با زنان صورت گرفت پیمان پس از صلح مکه با تازه مسلمانان می­باشد.[14]در بین این پیمانها آن دسته که فقط با مشرکین صورت گرفته است شامل:حلف الفضول یا پیمان جوانمردان،بیعت عشیره،صلح حدیبیه (فتح مبین)و برخی ازپیمان­های فردی و قبیله­ای است.

[1] . ابن هشام، السیرة النبویة، تحقیق مصطفى السقا و ابراهیم الأبیارى و عبد الحفیظ شلبى، بیروت، دار المعرفة، بى تا، ج 1، ص 133.
[2] . الیعقوبى، ابن واضح ؛ تاریخ الیعقوبى، بیروت، دار صادر، بى تا، ج 2، ص 16.
[3] . ابن هشام، پیشین.
[4] . الطبری، أبو جعفر محمد بن جریر؛ تاریخ الأمم و الملوک (تاریخ الطبری)، تحقیق محمد أبو الفضل ابراهیم، بیروت، دار التراث، 1387/1967، ط الثانیة،ج 2، ص 321.
[5] . ابن هشام الحمیری، پیشین، ج1، صص 431 و 438.
[6] . همان، ص 505.
[7] . همان، ص 502.
[8] . همان، ج 2، ص 315.
[9] . همان، ص 317.
[10] . همان، ص 541.
[11] . حمیدالله، محمد؛ نامه­ها و پیمان­های سیاسی حضرت محمد(ص)، ترجمه محمد حسینی، تهران، سروش، 1377، چ دوم، ص229.
[12] . الأمینی النجفی، عبدالحسین أحمد؛ الغدیر، بیروت، دار الکتاب العربی، 1397ق/1977م، الطبعة الرابعة.
[13] . جهت اطلاع از متن این پیمان ها و قراردادها مراجعه شود به: حمید الله، محمد؛ پیشین و الأحمدی المیانجی، علی؛ مکاتیب الرسول، طهران، مؤسسة دار الحدیث الثقافیه، 1419ق.

ممکن است این مطالب هم برای شما مفید باشد:

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد