اگر منظورپرسش آزادی صحیح از نظر اسلام است؛ شهید مطهری در کتاب آزادی معنوی این واژه را اینطور تعریف می کند: عدم مانع برای رشد. یعنی نه فقط عدم وجود مانع بلکه جهت آن را نیز معلوم می کند؛ یعنی برای رشد فرد و جامعه مانعی وجود نداشته باشد. اما در غرب قید آزادی را نه رشد و کمال انسان بلکه حفظ حریم و حقوق دیگران تعریف می کنند. لذا تا جایی که حقوق و آزادی (حقوق بشر را نیز خود معنا می کنند)دیگران از بین نرود یا محدود نشود تو آزادی.
از سوی دیگر باید گفت ما یک آزادی داریم و یک آزادگی. آزادی یعنی از بیرون کسی برایت محدودیت و مانع تراشی نکند اما آزادگی یعنی از درون کسی برایت محدودیت و اسارت درست نکند. مثلا بنده می خواهم آدم خوبی باشم و مثلا فلان گناه را ترک کنم اما موفق نمی شوم. چرا؟ چون از درون اسیر امیال و اهوای نفسانی ام هستم. زورم به خودم نمی رسد. پس نیرویی درون من نیرویی دیگر را محدود و اسیر کرده است. انسان خود یک حقیقی دارد که عقل و فطرت او است و یک خود دانی و غیر حقیقی که نفس اماره و هوای نفس او است. انسان نباید بگذارد هوای نفس بر عقل و خود حقیقی اش غلبه کند و آن را اسیر کند. اکثر مردم نه از بیرون که از درون اسیر و محدود شده اند. آنان نیز که دیگران را اسیر می کنند خود اسیر درون خویش می باشند. امیر المومنین علیه السلام می فرمایند: کم من عقل اسیر تحت هوی امیر. چه بسیار عقل ها که زیر دست و اسیر هواهای نفسانی شده اند.
نکته اینجا است که در جامعه آزادی به دست نمی آید مگر اینکه آزادگی به دست بیاید.