یکی از گیاهان مشهور مقوی و نیروزا در جهان ، جنسینگ نام دارد که به گیاه جوانی و نوش دارو نیز معروف است. “جنسه ” و ” جنسا ” دو کلمه ای است که در کتاب های سنتی و عربی به ریشه این گیاه گفته می شود. در فرانسه و انگلیس Ginseng و Asiatic ginseng و chinese ginseng نامیده می شود. جنسینگ گیاهی است از خانواده عَشقه Araliaceae و نام علمی آن Panax ginseng می باشد.

جنسینگ چیست ؟

جنسینگ با ریشه های گوشتی خود از گیاهان بومی مناطق شرقی آسیا و شمال آمریکا محسوب می شود و بیش از هزاران سال است که ریشه آن به عنوان دارویی اساطیری، در میان مردم کشورهای چین، تایلند، منچوری ، ویتنام ، کره و در بین سرخپوستان آمریکایی استفاده می شود. جین سینگ گیاهی مقوی و نیروزایی است که در حفظ سلامتی و هماهنگی فعالیت های اساسی و حیاتی بدن نقش موثری دارد.

جنسینگ صدها سال است به منظور بهبود عملکرد حافظه، کاهش استرس ، درمان ناتوانی، افزایش طول عمر ،سستی و سایر علائم ناشی از فرسودگی و افزایش سن کاربرد دارد. جنسینگ در سالهای قبل و در زمان امپراطوری ، چنان ارزش بالایی داشته است که تنها امتیاز جمع آوری و نگهداری آن بر عهده امپراطوران بوده است و در ادوار بعد نیز جزء لاینفک وعده های غذایی پادشاهان و امپراطوران به منظور افزایش قوای جسمانی، ذهنی، و به عنوان اکسیر جوانی و شادابی بود.

پیشینه ی تاریخی مصرف جنسینگ

نام “جنسینگ” از عبارتی چینی به معنی “ریشه های مرد” گرفته شده است. این نام به احتمال زیاد به خاطر شباهت ریشه های جنسینگ به پاهای انسان گذاشته شده است.

بیش از پنج هزار سال از مصف جنسینگ می گذرد. در این دوران ، این گیاه بیشتر در کوه های چین و به عنوان یک داروی جوان کننده و یا یک ماده ترکیبی با صابون و لوسیون استفاده می شد. سپس به سرعت تبدیل به یک ماده صادراتی در سراسر جهان. در قرن 17 میلادی ، یک کشیش کانادایی جنسینگ را در سراسر این قاره پخش کرد که به نام “جنسینگ آمریکایی” معروف شد و امروزه نیز به صورت گسترده و به ویژه در ویسکانسین و انتاریو قابل دسترسی می باشد.

نحوه استفاده از جینسینگ

ریشه خشک شده جنسینگ سالیان سال است که مصرف خوراکی دارد. ریشه خشک شده این گیاه به تنهایی به صورت دمنوش و چای یا حتی به صورت افزودنی به سوپ یا به شکل قرص مصرف می شود. اما رایج ترین شکل استفاده از آن، به صورت دم کرده و چای یا به صورت عصاره (شیره) می باشد. سرخپوستان در هنگام طی مسافت های طولانی،برای رفع گرسنگی ، ریشه های جینسینگ را می جوند و به این ترتیب از خواص آن بهره می برند.

تهیه چای جینسینگ

مقداری آب را در ظروف غیر فلزی مانند قوری لعابی یا چینی یا پیرکس بجوشانید. 1 تا 3 گرم ریشه خشک شده ی جینسینگ را به آب در حال جوش اضافه نمایید. سپس با کم کردن شعله اجازه دهید تا 20 یا 30 دقیقه ، چای دم بکشد. برای غلظت بیشتر می توانید بیشتر از این زمان برای دم کشیدن چای ، صرف کنید. در طب سنتی همیشه پیشنهاد می شود که چای گیاهیی را باید کمی سرد و ولرم بنوشید. می توانید روزانه 1 یا 2 فنجان از این چای بنوشید. برای تهیه چای می توانید ریشه های جینسینگ را قطعه قطعه کنید. البته باید توجه داشت که این ریشه ها باید تا پایان مرحله خنک شدن چای ، درون قوری باقی بمانند.1

در ادامه این مطلب درباره خواص جینسنگ توضیح داده شده است، همراه ما باشید:

افزایش انرژی

پلی‌ساکارید و الیگوپپتیدهای موجود در جینسینگ آمریکایی به کاهش استرس اکسیداتیو و خستگی، افزایش فعالیت بدنی و انرژی به‌خصوص در بیماران مبتلا به سرطان کمک می‌کند.

جینسینگ می‌تواند در تحریک فعالیت ذهنی و بدنی افرادی که دچار ضعف و خستگی هستند نیز مؤثر باشد. نتیجه‌ی یکی از تحقیقات نشان می‌دهند که جینسینگ می‌تواند علائم خستگی را در بیماران مبتلا به سرطان کاهش دهد. البته، خاصیت انرژی‌بخشی جینسینگ تنها در افرادی دیده شده است که تحت روش‌‌های درمانی دیگری هستند. این ریشه‌ی گیاهی در افرادی که درمان‌ سرطان را به پایان رسانده‌اند، تأثیر چشمگیری نداشته است.

بهبود توانایی شناختی

در سنین بالاتر، توانایی شناختی و فعالیت عصبی افراد با مشکلاتی مواجه می‌شود، جینسینگ این توانایی‌ها را تحریک می‌کند. آنتی‌اکسیدان‌های موجود در این ریشه‌ی پرخاصیت از تجمع پلاک‌ها و رادیکال‌های آزاد در مغز جلوگیری می‌کنند، درنتیجه می‌تواند مانع از ابتلا به زوال عقل، آلزایمر و سایر اختلالات شناختی شود.

جینسینگ همچنین می‌‌تواند فرایند تفکر و ادراک را تقویت کند. تحقیقاتی که نتایج آن در «Cochrane Library» منتشر شده است، دقت و صحت این ادعا را مورد بررسی قرار داده‌اند.

مطالعات نشان داده‌اند که جینسینگ برای ابعاد شناختی، رفتاری و کیفی زندگی مفید است. البته، نویسندگان این تحقیقات هشدار داده‌اند که بررسی‌های سیستماتیک، به نتیجه‌ی قانع‌کننده‌ای در زمینه‌ی اثربخشی خاصیت تقویت شناختی جینسینگ نرسیده‌اند. محققان معتقدند که برای اثبات این خاصیت باید آزمایش‌ها و بررسی‌های بیشتری انجام شود.

مطالعات دیگری که در مجله‌ی «Dairy Science» منتشر شدند، به موضوع ترکیب جینسینگ آمریکایی با غذا پرداخته‌اند. محققان نوعی شیر غنی‌شده با جینسینگ را به منظور تقویت عملکرد شناختی تهیه کرده‌اند. با‌این‌حال، هنوز نمی‌توان به‌صورت قطعی اعلام کرد که ترکیب جینسینگ با محصولات خوراکی تأثیری بر بعد شناختی داشته باشد.

کاهش استرس

جینسینگ آسیایی اثرات مختلفی بر سیستم عصبی بدن دارد که از بین آنها می‌توان به تقویت روحیه و افزایش سطح انرژی اشاره کرد. علاوه‌بر این، آداپتوژن‌های موجود در جینسینگ قادر به تغییر سطح هورمون‌های بدن هستند که در کاهش و درمان استرس مزمن مؤثر است.

درمان ADHD

جینسینگ قرمز کره‌ای می‌تواند اختلال بیش‌فعالی- کم‌توجهی (attention deficit hyperactivity disorder) و قدرت یادگیری در کودکان را درمان کند.

خواص ضدالتهابی

جینسنوسید موجود در جینسینگ قرمز کره‌ای، دارای خواص آنتی‌اکسیدان و ضدالتهابی قوی است که می‌تواند به کاهش استرس اکسیداتیو و افزایش فعالیت آنزیمی کمک کند. این گونه از ریشه‌ی ارزشمند جینسینگ می‌تواند در کاهش التهاب عصبی و بهبود عملکرد مغز پس از آسیب نخاعی نقش داشته باشد.
جینسینگ اغلب به منظور کاهش التهاب استفاده می‌شود. محققان معتقدند که جینسنوسید احتمالا می‌تواند مسیرهای مختلفی را در سیستم ایمنی بدن پیدا کند که به کاهش التهاب کمک می‌کنند.

درمان اختلالات جنسی در آقایان

جینسنوسید موجود در جینسینگ برزیلی، اکسیدنیتریک را از سلول‌‌های لایه‌ی درون رگی آزاد می‌کند. این امر به آرام‌سازی و انقباض عروق خونی در بافت‌های تناسلی کمک می‌نماید؛ درنتیجه موجب درمان اختلالات جنسی در مردان می‌شود. علاوه‌بر این، ریشه‌ی جینسینگ می‌تواند ترشح هورمون تستوسترون را در مردان تقویت کند.

نتیجه‌ی تحقیقاتی که در سال ۲۰۰۲ در کره انجام شد، نشان می‌دهد که ۶۰ درصد از مردانی که از جینسینگ استفاده می‌کردند، شاهد بهبود در علائم بیماری خود بودند. نتیجه‌ی این تحقیقات که در مجله‌ی انگلیسی «Clinical Pharmacology» به چاپ رسیده است، از خاصیت جینسینگ قرمز در درمان اختلال عملکرد جنسی خبر داده است.

البته تحقیقات بیشتری در این زمینه انجام شده است. در بررسی اثربخشی جینسینگ قرمز برای درمان اختلال جنسی در آقایان، مشخص شد که تعداد آزمایش‌ها، اندازه‌ی نمونه و کیفیت روش‌های تجربی برای اثبات مزایای درمانی مداوم، چندان رضایت‌بخش نیست. درنتیجه، برای اثبات این خاصیت نیز باید تحقیقات و بررسی‌های بیشتری انجام شود.

درمان دردهای قاعدگی

خاصیت آرام‌بخش و ضدالتهابی جینسینگ باعث می‌شود که این ریشه‌ در درمان دردهای قاعدگی نیز نقش داشته باشد. این گیاه همچنین به کاهش تغییرات خلقی، گُر گرفتگی، اضطراب، علائم افسردگی، تعریق شبانه، بی‌خوابی، افزایش وزن، ریزش مو، کج‌خلقی و سایر تغییرات مرتبط با قاعدگی در زنان میان‌سال کمک می‌کند.2

تقویت سیستم ایمنی بدن

مصرف جینسینگ به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند و خواص ضد حساسیت، ضد میکروبی و آنتی اکسیدانی جینسنگ به عنوان مکانیزم دفاعی در مقابل عفونت‌های متعدد میکروبی و باکتریایی عمل می‌کنند. در حقیقت، این گیاه تاثیر واکسن را در مقابل بیماری‌هایی مانند آنفولانزا، ویروس هپاتیت C، ویروس سین‌سیشیال تنفسی (RSV) و روتاویروس افزایش می‌دهد.

کاهش وزن

ترکیبات قدرتمند مواد شمیایی در جینسینگ به کاهش اشتها، افزایش متابولیسم و سوختن چربی کمک می‌کنند. مصرف پودر آن می‌تواند به سرعت ترشح “هورمون گرسنگی” را متوقف کرده و به کاهش وزن کمک کند.

بهبود عملکرد ریه‌ها

این گیاه فوق العاده می‌تواند بیماری مزمن انسداد ریه (COPD ) را که یک اختلال ریوی بوده و موجب التهاب مسیر هوای فوقانی می‌شود، کاهش دهد. این بیماری موجب گرفتگی، خارش بینی و عطسه می‌شود. تحقیقی که در بخش داروهای تنفسی اِلزوید به چاپ رسید، نشان می‌دهد که جینسنگ در ترکیب با گیاهان دیگر، عملکرد ریه و سلامت کلی افرادی را که از COPD رنج می‌برند، بهبود می‌دهد. هم‌چنین جینسنگ این توانایی را دارد که عفونت‌های باکتریایی را از ریه‌ها پاک کند.

خواص ضد سرطانی

طبق تحقیقی که در مجله‌ی بین المللی فارماکولوژی سیستم ایمنی (International Immunopharmacology) به چاپ رسید، جینسینگ به دلیل داشتن خواص آنتی اکسیدانی، ضد التهابی، آپوپتوتیک و رگ زایی دارای خواص ضد سرطانی است. به علاوه، طبق مجله‌ی آمریکایی داروهای چینی، محتمل‌ترین نوع سرطان، سرطان روده‌ی بزرگ است. تحقیقات نشان داده‌اند که با مصرف پیوسته‌ی جینسینگ در رژیم غذایی، گسترش سرطان روده‌ی بزرگ و علائم آن کاهش می‌یابند. تحقیقات ابتدایی روی انواع دیگر سرطان، مانند سرطان سینه، پوست، ریه و پروستات، نشان دهنده‌ی خواص ضد توموری این گیاه هستند.

کاهش قند خون

تحقیقی که توسط تیمی از محققان کانادایی در مجله‌ی تغذیه، متابولیسم و بیماری‌های قلبی عروقی چاپ شد، نشان می‌دهد که خواص تنظیم کنندگی گلوکز خون جینسنگ در کاهش قند خون در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 موثر بوده است. هم‌چنین در تحقیق دیگری که در مجله‌ی PLOS One چاپ شد، مشخص شد که جینسنوسید موجود در این گیاه بر تولید انسولین تاثیر گذاشته و مقاومت به انسولین را بهبود می‌دهد.

کمک به سلامت موها

یکی از کربوهیدرات‌های طبیعی در این گیاه مستقیماً با جلوگیری از آلوپسی و کچلی مردان در ارتباط است. مصرف آن به صورت پماد یا ادویه می‌تواند سلامتی بستر فولیکول‌های مو را بهبود داده، از شوره جلوگیری کرده و ریزش مو را به صورت چشمگیری کاهش دهد.

جلوگیری از پیری زودرس

جینسینگ در سراسر دنیا به دلیل توانایی در کاهش علائم پیری محبوب است. خواص آنتی اکسیدانی آن از تاثیرات منفی رادیکال‌های آزاد در سرتاسر بدن و در نتیجه آسیب رسیدن به سلول‌ها جلوگیری می‌کنند.

مراقبت از پوست

جینسینگ سموم پوست را از میان برده و ایمنی آن را فزایش می‌دهد. این گیاه با تحریک گردش خون در سرتاسر بدن و به خصوص در سلول‌های پوست، باعث آبرسانی به پوست و جوانی آن می‌شود.

بهبود سلامت قلب

تحقیقات ابتدایی نشان می‌دهند که آنتی اکسیدان‌های موجود در در جینسینگ می‌توانند از آسیب رسیدن به قلب و بسیاری از بیماری‌های مزمن قلبی دیگر جلوکیری کنند.3

پی نوشت:
1.www.namnak.com
2.www.chetor.com
3.www.zoomlife.ir