آيا احساس ندامت و پشيماني قابيل، دليل بر توبه او بود؟

سوره مائده، آيه 31: ( (.. قالَ يا وَيْلَتى‏ أَ عَجَزْتُ أَنْ أَكُونَ مِثْلَ هذَا الْغُرابِ فَأُوارِيَ سَوْأَةَ أَخِي‏ فَأَصْبَحَ مِنَ النَّادِمِينَ‏).
 

آيا پشيمانى او به خاطر اين بود كه عمل زشت و ننگينش سرانجام بر پدر و مادر و احتمالا بر برادران ديگر آشكار خواهد شد! و او را شديدا سرزنش خواهند كرد! و يا به خاطر اين بود كه چرا مدتى جسد برادر را بر دوش مى كشيد و آن را دفن نمى كرد! و يا به خاطر اين بوده كه اصولا انسان بعد از انجام هر كار زشتى يك نوع حالت ناراحتى و ندامت در دل خويش ‍ احساس مي كند، ولى روشن است كه انگيزه ندامت او هر يك از احتمالات سه گانه فوق باشد دليل بر توبه او از گناه نخواهد بود، توبه آن است كه از ترس خدا و به خاطر زشتى عمل انجام گيرد، و او را وادار كند كه در آينده هرگز به سراغ چنين كارهائى نرود، اما هيچ گونه نشانه اى در قرآن از صدور چنين توبه اى از قابيل به چشم نمى خورد، بلكه در آيه بعد شايد اشاره به عدم چنين توبه اى نيز باشد.

منبع:

تفسير نمونه ج4ص352و353