آيا ملائكه موكل ثبت اعمال از نيات انسانها آگاهند؟

سوره انفطار، آيات 10-12: («وَ إِنَّ عَلَيْكُمْ لَحافِظينَ * كِراماً كاتِبينَ * يَعْلَمُونَ ما تَفْعَلُونَ»)

((يعلمون ما تفعلون )) – در اين جمله مى خواهد بفرمايد: فرشتگان در تشخيص اعمال نيك از بد شما و تميز حسنه از سيئه آن دچار اشتباه نمى شو ند. پس اين آيه ملائكه را منزه از خطا مى داند، همچنان كه آيه قبلى آنان را از گناه منزه مى داشت . بنابر اين ملائكه به افعال بشر با همه جزئيات و صفات آن احاطه دارند، و آن را همانطور كه هست حفظ مى كنند.

در اين آيات عده اين فرشتگان كه مأمور نوشتن اعمال انسانند معين نشده ، بله در آيه زير كه مى فرمايد: ((اذ يتلقى المتلقيان عن اليمين و عن الشمال قعيد)) استفاده مى شود كه براى هر يك انسان دو نفر از آن فرشتگان موكلند، يكى از راست و يكى از چپ ، و در روايات وارده در اين باب نيز آمده كه فرشته طرف راست مأمور نوشتن حسنات ، و طرف چپ مأمور نوشتن گناهان است.

 در تفسير آيه ((ان قران الفجر كان مشهودا))، اخبار بسيار زيادى از دو طريق شيعه و سنى رسيده كه دلالت دارد بر اينكه نويسندگان نامه اعمال هر روز بعد از غروب خورشيد بالا مى روند، و نويسندگانى ديگر نازل مى شو ند، و اعمال شب را مى نويسند تا صبح شود، بعد از طلوع فجر صعود نموده مجددا فرشتگان روز نازل مى شوند، و همينطور. و در آيه مورد بحث كه مى فرمايد:((يعلمون ما تفعلون )) دلالتى بر اين معنا هست كه نويسندگان داناى به نيات نيز هستند، چون مى فرمايد: آنچه انسانها مى كنند مى دانند، و معلوم است كه بدون علم به نيات نمى توانند به خصوصيات افعال و عناوين آنها، و اينكه خير است يا شر، حسنه است يا سيئه علم پيدا كنند، پس معلوم مى شود ملائكه داناى به نيات نيز هستند.

منبع:

ترجمه تفسير الميزان ج20ص372.