آيا نفخ روحي كه در قرآن آمده، منظور در عالم رحم است يا در جاي ديگري بوده است؟

«نفخ» به معناي دميدن در چيزي است.[1] و واژه ي نفخ در قرآن، 7 مرتبه آمده و در 6 مرتبه اشاره به نفخ در صور، كه در پايان جهان و در قيامت صورت مي گيرد دارد و يك مرتبه در سورة سجده آيه 9، اشاره به نفخ روح دارد:«ثمَّ سوّية و نفخ فيه من روحه …؟؛ سپس بدنش را آراستيم و در آن از روح خويش دميديم.»
آيه ي فوق اشاره به رحم مادر دارد. زماني كه نطفه منعقد مي شود تنها يك نوع«حيات نباتي» است و داراي تغذيه و رشد و نمو است ولي از حس و حركت كه نشانه حيات حيواني و قوه ادراكيه كه نشانه حيات انساني است؛ در آن خبري نيست. اما تكامل نطفه به مرحله اي مي رسد كه شروع به حركت مي كند كه قرآن تعبير به نفخ روح مي نمايد[2] و از لحاظ حقوق اسلامي، اگر جنايتي به جنين صورت بگيرد و جنين سقط شود و از چهار ماه بيشتر باشد؛ حكم يك انسان كامل را  دارد و لذا لازم است ديه يك انسان كامل پرداخت شود.
خداوند، روحي كه به انسان دميده را به خود نسبت مي دهد. واژه ي «روحي» نشان دهنده آن است كه روح انسان روح الهي است و اضافه، اضافه تشريفي است به اين معنا كه مقام انسان رابالا ببرد.[3]اما در جاهاي ديگر از آيات قرآن«نفخ روح» اشاره به حضرت آدم ـ عليه السّلام ـ دارد. براي مثال، در سورة حجر آية 29 و سوره ص، آية 72 آمده است:«نفخت فيه من روحي … ؛ از روح خود در حضرت آدم دميدم» اشاره به خلقت حضرت آدم از خاك و دميدن روح دارد.

معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. مجمع البيان، طبرسي، ج 13، ص 184.
2. تفسير نمونه، مكارم شيرازي، ج 17، ص 126.
3. الميزان، علامه طباطبايي، ج 12، ص 226.

پي نوشت ها:
[1] . قاموس قرآن، قرشي، سيد علي اكبر، تهران، دارالكتب الاسلاميه، ذيل ماده نفخ.
[2] . مكارم شيرازي، ناصر و همكاران، تفسير نمونه، تهران، دارالكتب الاسلاميه، چاپ بيست و هشتم، 1371، ج 17، ص 126.
[3] . طباطبايي، سيد محمد حسين، تفسير الميزان، قم، انتشارات اسراء، ج 12، ص 226.