آیا به اموا ل باقی مانده از میت که از راه هدیه و ارث و جهیزیه به او رسیده است، خمس تعلق می گیرد؟

اگر مادر شما منبع در آمدی داشته و از طریق آن ثروتی به دست آورده به آن خمس تعلق می گیرد و بخشی از اموال باقی مانده او که از این راه بدست آمده اگر شما می دانید که ایشان خمسش را نپرداخته است بر شما لازم است که خمس آن را بپردازید.

اما بخشی از اموال ایشان که از مهریه ایشان بوده است بنا بر نظر همه مراجع تقلید خمس ندارد.(
تنها حضرت آیت ا..العظمی بهجت فرموده اند:”
بنا بر احتیاط واجب اگر از مخارج سالش اضافه آمد، باید خمس بدهد”)



[1]





.

اما بخشی از اموال او که از راه جهیزیه به ایشان رسیده طبق نظر برخی از فقها خمس به آن تعلق نمی گیرد. مگر اینکه یقین داشته باشد که از پولی تهیه شده است که به آن خمس تعلق گرفته شده وخمس آن پرداخت نشده است.



[2]



البته بعضی از مراجع فرموده اند اگر از همه یا مقداری از جهیزیه تا آخر سال استفاده نکند، خمس دارد.



[3]

اما بخشی از اموال او که از راه هبه و هدیه به ایشان رسیده بنا بر نظر اکثر مراجع معظم تقلید(
آیات عظام
امام خمینی(ره)، خامنه ای، نوری.) خمس ندارد



[4]



. و بنا بر نظر بعضی دیگر از مراجع معظم تقلید (
آیات عظام
صافى، سیستانى؛ (زنجانى) چنانچه از مخارج سالش ( سال خمسی) زیاد بیاید، باید خمس آن را بدهد.



[5]

اما اگر سرمایه از ارثی باشد که به ایشان رسیده است، به اتفاق فقهاء معاصر شیعه، خمس ندارد. مگر این که:

1. از خویشاوند دوری باشد و نداند چنین خویشى دارد (در نتیجه انتظاری در باره چنین ارثی نداشته باشد) در اینجا اگر از مخارج سالش زیاد نیاید باز هم خمس ندارد ولی اگر از مخارج سالش زیاد بیاید عده ای از فقها می فر مایند: بنابر احتیاط واجب باید خمس آن را بپردازد



[6]



عده ای نیز لازم نمی دانند بلکه می فر مایند: مستحب است خمس آن را بدهد.



[7]

2. بداند کسى که این مال از او به ارث رسیده خمس آن را نداده باشد



[8]



.

3. در خود آن مال خمس نیست ولى انسان می داند کسى که آن مال از او به ارث رسیده، خمس بدهکار است، که در این صورت باید خمس را از مال او بدهد



[9]



.

بنا بر این  قبل از هر کاری ابتدا باید مقدار خمسی را که یقین دارید به مال او تعلق می گیرد به دفتر مرجع تقلید بپردازید و سپس برای حج او اقدام فرمائید. همچنین برای پرداخت مبلغی از خمس (که احتمالا به اموال مادرتان تعلق می گیرد) به پدرتان که از سادات است باید از دفتر مرجع تقلید مادرتان اجازه بگیرید.