آیا در واقعه بدر و تبوک، پیامبر خدا(ص) مرتکب ترک اولی یا ترک مصلحت شده است؟

گروهی از دانشمندان مسلمان معتقدند در مواردی که وحیى در باره رخدادی به پیامبر (ص) نمی‌رسید، آن‌جناب از روى اجتهاد خودش تصمیم می‌گرفت. البته ممکن بود که تصمیمات آن‌حضرت خلاف اولویت یا مصلحت بوده باشد. آنچه در آیات مربوط به واقعه “بدر” و “تبوک” در قرآن ذکر شده است، این است که خداوند پیامبرش را خطاب و عتاب می‌فرماید که چرا بر خلاف اولویت یا مصلحت عمل کرده است.
گروهی دیگر از دانشمندان، بر این باورند که عصمت انبیا منافاتی با ترک اولی ندارد، ولی در عین حال در باره این آیات با استناد به دلایل و قرائن قطعی، می‌گویند:
در آیه 67 سوره انفال؛ “هیچ پیامبری را نمی‌‏سزد و روا نیست که برایش اسیرانى باشد تا…”، پیامبر عظیم الشان اسلام مورد خطاب و عتاب نیست، بلکه شرکت کنندگان در جنگ بدر مورد خطاب می‌باشند.
همچنین در آیه 43 سوره توبه؛ “خدای بر تو بخشود؛ چرا به متخلفان در جنگ تبوک، اجازه دادی… “، اذن رسول خدا (ص) نه ذنب عرفى است، نه لغوى و عتاب در این آیه هم عتابى غیر جدى است. در حقیقت، دعا و تقدیر و تکریم نسبت به ساحت پیامبر (ص) است.
پس ترک اولی یا ترک مصلحت هم در این رخدادها از پیامبر (ص) سر نزده است.