اما اگر بخواهد بعد از عمل، به فتوای مجتهد دیگر عمل کند در این صورت حکم رجوع و عدول را پیدا می کند.
بدیهی است که عدول در تقلید و تغییر دادن مرجع تقلید اگر یقین و علم پیدا کند که آن مرجع دیگر اعلم است؛ لازم است اما در صورت علم به تساوی آیا باز عدول جایز است یا نه؟ [1].[2]
در پاسخ به این سؤال توجه شما را به نظریات مراجع جلب می کنم:
پرسش: آیا عدول از مرجع تقلید زنده به مراجع مساوی با او، جایز است؟ به طور مثال آیا در نماز و روزه دانشجوی مسافر، می توان به مرجع دیگری که مساوی با مجتهد اول است، رجوع کرد؟
امام و فاضل: آری، رجوع به مساوی جایز است.
[3]
تبریزی: در خصوص مسائلی که یاد گرفته، رجوع به دیگری جایز نیست.
[4]
صافی: در خصوص مسائلی که یاد گرفته، بنابر احتیاط واجب رجوع به مساوی جایز نیست.
[5]
خامنه ای: بنابر احتیاط واجب، رجوع به مساوی جایز نیست.
[6]
مکارم و نوری: در خصوص مسائلی که تقلید (عمل) کرده، رجوع به مساوی جایز نیست.
[7]
بهجت و سیستانی: اگر در علم و ورع مساوی باشند، رجوع به مساوی در مسائل غیر مرتبط به هم جایز است؛ برای مثال نمی تواند در مسائل احکام روزه مسافر باقی بماند و در احکام نماز رجوع کند.
[8]
وحید: باید به فتوایی عمل کند که مطابق احتیاط است و اگر احتیاط ممکن نبود و یا مشقت داشت، می تواند به فتوای دیگری عمل کند.
[9]
[2] اقتباس از سؤال 1340 (سایت: ۱۳۳۵).
[3] وحید، توضیح المسائل، م 4.
[4] استفتائات، س 11.
[5] جامع الاحکام، ج 1، س 18.
[6] خامنه ای، اجوبة الاستفتائات، س 31.
[7] مکارم، استفتائات، ج 2، س 14 و ج 1، ص 26؛ استفتائات، ج 2، س 12.
[8] وسیلة النجاة، ج 1، م 4؛ سیستانی، تعلیقات علی العروة، م 11 و 13.
[9] توضیح المسائل، م 4.