آیا پیام

 عصمت پیامبران و امامان (علیهم السلام) از ابتداى تولد مى باشد. از آن جا که خداوند متعال مى دانست عدّه اى از بندگانش به اختیار خویش بیش از دیگران و در بالاترین حد ممکن، از اراده، توان و استعداد خود در جهت عبودیت پروردگار و مبارزه با هواهاى نفسانى بهره بردارى مى کنند؛ از روى تفضّل این پاداش و موهبت ویژه را به آنان عطا فرمود و آنها را از علم و اراده اى برخوردار ساخت که به واسطه آن به «مصونیت کامل و مطلق» برسند. بنابراین اعطاى این موهبت، معلول شایستگى هاى اختیارى آنان است؛ نه محصول استعداد جبرى ایشان.
 در دعاى ندبه مى خوانیم: «اللهم لک الحمد على ماجرى… لنفسک و دینک… بعد ان شرطت علیهم الزهد فى درجات هذه الدنیا الدنیة و زخرفها و زبرجها فشرطوا لک ذلک و علمت منهم الوفاء به فقبلتهم و قربتهم و قدمت لهم الذکر العلىّ والثناء الجلى واهبطت علیهم ملائکتک و کرمتهم بوحیک و رفدتهم بعلمک و جعلتهم الذریعة الیک…»؛ «خدایا حمد و ثنا براى توست… تو با آنان شرط نمودى که نسبت به زینت و زیورهاى دنیا بى اعتنا باشند. ((و جز به مقام قرب تو نیندیشند)) آنها نیز این شرط را پذیرفتند. و چون مى دانستى که به این شرط عمل خواهند کرد، آنان را پذیرفتى و مقرّب خویش ساختى. و ((به جهت همین شایستگى))… فرشتگان را بر ایشان نازل فرمودى. با وحى خود آنان را گرامى داشتى و از علم بى کران خویش بهره هاشان دادى».
 با توجّه به تحلیل «اصل عصمت»، مى توان چرایى عصمت در دوران کودکى معصومان را به چند دلیل، بیان کرد:
 
 

1. عصمت پاداشى

 عصمت در طفولیت، به عنوان پاداشى براى عصمت اختیارى در بزرگسالى است؛ یعنى، وقتى خداوند متعال مى داند که فردى در آینده زندگى خود، چه مسیرى را انتخاب مى کند؛ به میزان حُسن انتخاب او و تلاش مداوم آینده اش، وى را از نخستین روز زندگى، مورد و از لغزش ها براى همیشه مصون مى دارد.
 
 

2. عصمت براى مسئولیت

 براساس آنچه در نصوص دینى آمده است خداوند معصومان را براى ایفاى بزرگترین رسالت یعنى نبوّت و امامت برگزیده است. چنین رسالت سنگینى نیازمند جاذبه فوق العاده، اطمینان کامل مردم و بستن راه هرگونه شک و تردید در بنیاد الهى مأموریت آنان است. بدون شک چنین جاذبه و اطمینانى آن گاه پدید مى آید که پیامبران نه تنها از گناه، که از هرگونه خطا و لغزش، آن هم در همه عمر، یعنى از کودکى در امان باشند و هرگز رفتار سویى از آنان سر نزده باشد. در غیر این صورت مردم نسبت به آنان تردید نموده و در اصل دعوى نبوّت و رسالت دچار شک خواهند شد.
 
 

3. رسالت و امامت در طفولیت

 برخى از پیامبران و امامان (علیهم السلام) در دوران کودکى مأموریت الهى خود را دریافت و به انسان ها اعلام نموده و یا در راستاى ایفاى آن همّت گماشته اند. از همین رو همه دلایلى که لزوم عصمت در دوران نبوّت و امامت را اثبات مى کند بر ضرورت عصمت آنان در کودکى گواهى مى دهد.
 بهترین دلیل بر اثبات وقوع آن است؛ چنان که حضرت عیسى و حضرت یحیى (علیهما السلام) در کودکى به پیامبرى رسیدند مریم (19)، آیه 30..
 امام جواد (علیه السلام) در هفت یا نه سالگى به امامت رسیدند.
 امام هادى (علیه السلام) در هشت یا نه سالگى به امامت رسیدند.
 امام زمان(عج) در چهار یا پنج سالگى به امامت رسیدند. ارشاد، شیخ مفید، مؤسسه الاعلمى للمطبوعات، چاپ سوم، 1399ق، صص 319-317 و 366 – 327.