اثر گناه دو نوع است ، یکی اثر تکلیفی ودیگری اثر وضعی ،توبه نصوح باعث می شود که گناه وعقوبت آن برداشته شود وشخص تائب دراثر گناهی که کرده عذاب نبیند.ولی اثر وضعی آن ،باقی می ماند؛زیرا هرعملی عکس العمل دارد وهر دمی بازدمی ! اگر کسی گناهی مرتکب شد ؛ نتیجه عمل، قهری ویقینی است ،نمی شود که شخصی لیوان پرآب را کج کند و آب نریزد! لذا اگرتا حدی که توان دارید ، گناه نکنید ؛ خدا گناهان غیر ارادی وغیر عمدی شما را می بخشد، اما درمورد مطالبی که سؤال کرده اید نکات زیر قابل توجه است :
اولا :بعضی از گناهان مانند شراب خوردن،ویا غیبت کردن ، ممکن است که مرتکب آن، اگر دانسته وبه عمد این گناه را انجام دهد ، تا 40 روز دعایش مستجاب نشود ، ولی چنین نیست که هر گناهی بکند تا 40 روز دعایش مستجاب نشود!
وثانیا : اگر حتی چنین باشد ،راجع به گناه عمدی است ، ومسلمانی که تسلیم امرخدا باشد، اگر گناهی هم انجام دهد، نوعا عمدی وارادی نیست بلکه بیشترش از روی غفلت وبی توجهی است .
وثالثا : اگر کسی گناهی را غفلتا مرتکب شد وبلافاصله متنبه ومتوجه شد وتوبه کرد واز خدا طلب مغفرت کرد ، نه تنها بخشیده می شود حتی ممکن است که اثر وضعی آن گناه نیز برداشته شود ویا به حداقل برسد
رابعا : دوگانگی وجود ندارد ،خدا خود در قرآن در آیه 53 سوره زمر مى فرماید:« به آن بندگانم که در گناه کردن بر نفس خویش اسراف کرده اند بگو هرگز از رحمت بى منتهاى خدا ناامید مباشید البته خداوند همه گناهان شما را خواهد بخشید که او خدایى بسیار آمرزنده و مهربان است» پس خداوند، سراسر، رحمت است ، آنچه که وظیفه ما است ؛ انجام واجب وترک حرام است !
خامسا: کسی دچار آشفتگی می شود که تسلیم امر خدا نباشد ودر گناه کردن حریص باشد! اما آن کسی که توکل وامیدش به خدا، قوی است ، در ساحل آرامش به سر می برد ، حضرت امام هشتم امام رضا علیه السلام چنین می فرمایند که « من اراد اّن یکون اقوی الناس ، فلیتوکل علی الله » « آن کسی که می خواهد ازهمه مردم قوی ترباشد باید متوکل به خدا باشد!»