آشنایی با لپه و خواص آن
لپه ها به خانواده عدس و لوبیا تعلق دارند چیزی که لپه خشک را متمایز می کند روش هایی است که تهیه می شوند و شکل می گیرند آنها رنگ های سبز، قرمز و زرد دارند لپه زرد مزایای تغذیه ای بسیاری دارد از جمله غنی بودن در فیبر رژیمی و پروتئین لپه به طور کلی به دانه های جدا شده، پوست کنده و خشک شده حبوبات گفته میشود آنچه که در کشور ما تحت عوان لپه شناخته شده و مصرف آن رایج است، لپه هایی است که از نوعی نخود با نام نخود کفتری تهیه می شود.
ارزش غذایی لپه
لپه از کربو هیدرات ها،قند، فیبر رژیمی، چربی، پروتئین تشکیل شده است لپه حاوی ویتامین ها مانند تیامین (ب1)، ریبوفلاوین (ب2)،نیاسین ، پانتوتنیک اسید (ب5)، ویتامین ب6، ویتامین ک،ایی ،ث ،کولین ، فسفر، منگنز، منگنز، پتاسیم، منیزیم.
ارزش غذایی برای هر 100 گرم
کالری1.5 گرم
چربی کامل17 میلی گرم
سدیم1،392 میلی گرم
پتاسیم63 گرم
کربوهیدرات کل22 گرم
ویتامین ها و مواد معدنی لپه
0.13کلسیم
% 28آهن
% 15ویتامین B – 6
% 45منیزیم
کنترل فشار خون
پتاسیم مواد معدنی اصلی است که در لپه یافت می شود که چنانچه بارها در بخش سلامت نمناک گفته شده است به عنوان گشاد کننده رگها عمل می کند و گرفتگی خون ، فشار خون را کاهش می دهد آن هایی که فشارخون بالا دارند باید لپه را به رژیم غذایی روزانه اضافه کنند چون شدیدا مستعد بیماری های قلبی و عروقی هستند.
جلوگیری از کم خونی
مقادیر زیادی اسید فولیک در لپه قرار دارد کمبود اسید فولیک به شدت به کم خونی و نقص های ویژه لوله عصبی در کودکان متولد نشده مرتبط است کم خونی مساله رایج به ویژه در بانوان است یک فنجان لپه هر روز بیش از 110 درصد مصرف مفید این ویتامین اصلی را تامین می کند.
کمک به رشد
لپه حاوی پروتیین و یک فنجان لپه پخته شده شامل 11 گرم پروتئین است. پروتئین برای رشد و رشد منظم حیاتی است چون تمام قطعات سلول ها و بافت ها ، ماهیچه و استخوان ها را می سازد پروتیین می تواند برای درمان منظم و بازسازی سلول ها از طریق بدن ضروری باشد.
کمک به کاهش وزن
لپه با وجود مقدار کمی کالری، کلسترول و چربی های اشباع شده سالم است اما حضور فیبر رژیمی افراد را برای مدت طولانی سیر نگه می دارد متابولیسم را افزایش می دهد و احتمالات افزایش وزن را کاهش می دهد مواد غذایی یافت شده در لپه به انرژی قابل استفاده تبدیل می شوند تا به عنوان چربی ذخیره شود.1
بیماریهای قلبی عروقی
لپه منبع غنی فیبر است به همین دلیل برای کاهش کلسترول خون و کاهش بیماریهای قلبی – عروقی توصیه میشود.
عامل دیگری که باز هم لپه را در کاهش بیماریهای قلبی – عروقی و تنظیم فشارخون برجسته میسازد، وجود پتاسیم است.
به طوری که هر واحد آن حدود 710 میلیگرم پتاسیم دارد. در مقابل پتاسیم، مقدار سدیم لپه کم است و به همین خاطر به افراد فشارخونی خوردن آن توصیه میشود.
لپه مانع از ایجاد پلاک در رگهای خونی میشود از این رو به حفظ سلامت قلب کمک میکند.
سلامت دستگاه گوارش
همانطور که ذکر شد لپه منبعی غنی از فیبر است به همین دلیل برای پیشگیری از یبوست توصیه میشود و احتمال ابتلا به بیماریهای روده را کاهش میدهد و در کاهش وزن نیز موثر است.
بیماری دیابت
آخرین تحقیقات انجامشده بیانگر این است که لپه حاوی کلسیم و منیزیم و اسید چرب است و از این لحاظ برای بیماران دیابتی فوقالعاده عالی است. لپه موجب میشود که کلیههای این بیماران خوب کار کند و چون حاوی آنتیاکسیدان نیز هست برای کاهش فشارخون بالا بسیار خوب و مفید است.
گفتنی است کربوهیدرات و پروتئین موجود در حبوبات باعث میشوند فرد دیابتی مدت زیادی در طول روز احساس سیری کند و به سراغ مواد شیرین نرود.
همچنین لپه دارای فیبر بالایی است و میتواند جایگزین خوبی برای نان و برنج باشد، البته هنگام طبخ نباید خیلی زیاد پخته شود.2
کاهش سطح کلسترول
لپه منبع خوبی برای فیبر محلول به شمار میرود. در واقع، افزودن لپه، به میزان یک فنجان کوچک، به رژیم غذایی میتواند تقریبا ۶۵ درصد از ارزش روزانهی توصیه شده برای فیبر را در رژیم غذاییتان فراهم کند.
فیبر برای کاهش سطوح کلسترول خون (مجموع کلسترول، از جمله لیپوپروتئین کم چگال، الدیال) بسیار مفید است. فیبر موجود در لپه در مجاری گوارشی به مادهای ژله مانند تبدیل میشود. بنابراین، صفرای حاوی کلسترول را در خود به دام میاندازد، و از بدن خارج میکند.
کاهش خطر ابتلا به سرطان
لپه حاوی ایزوفلاون (به ویژه دایدزین) است که میتواند خطر ایجاد برخی انواع سرطانها را، به ویژه سرطانهای پستان و پروستات را کاهش دهد. ایزوفلاونها اساسا نوعی استروژن گیاهی هستند؛ بنابراین میتوانند نقش هورمونها را در بدن تقلید کنند.
همچنین مطالعات نشان دادهاند، ایزوفلاونهای غنی از دایدزین برای کاهش گر گرفتگی در زنان یائسه بسیار مفید هستند. به علاوه، نخود و لپه حاوی مقدار زیادی کومسترول هستند. مطالعهای در کشور سوئد نشان داده است، این ترکیب ممکن است با کاهش خطر تومورهای گیرندهی منفی در ارتباط باشد.
کاهش حساسیت به سولفیت
حساسیت به سولفیت میتواند با تجربهی علائمی نظیر افزایش سرعت ضربان قلب، سردرد، اسهال، حالت تهوع، و نظایر اینها همراه باشد؛ افرادی که دچار حساسیت به سولفیت هستند، با مصرف مواد غذایی حاوی سولفیت به علائم فوق دچار میشوند. سولفیت معمولا به عنوان مادهی نگهدارنده به مواد غذایی فرآوری شدهای نظیر کیکها و کلوچهها، مرباها، چیپس سیب زمینی، شربتها، نشاسته، سرکه و … اضافه میشود.
بیماران مبتلا به آسم معمولا بیشتر از سایرین در معرض حساسیت به سولفیت قرار دارند.
لپه سرشار از مادهی معدنی کم مقداری به نام مولیبدن است که میتواند به زدایش (دفع) سولفیت از بدن کمک کند. یک فنجان لپهی پخته شدهی خنک میتواند تقریبا دو برابر ارزش روزانهی توصیه شده را برای این مادهی معدنی در رژیم غذایی فراهم کند.
کمک به درمان سندرم رودهی تحریک پذیر
از خواص لپه این است که برای مقابله با اختلالات گوارشی نظیر سندرم روده تحریک پذیر و دیورتیکولوز بسیار مفید است، زیرا حاوی مقدار زیادی فیبر محلول است.
غالبا به افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر توصیه میشود مقداری زیادی فیبر محلول (به جای فیبر نامحلول) را در رژیم غذاییشان قرار دهند؛ زیرا فیبر محلول به افزایش حجم و تسهیل حرکت مدفوع در روده کمک میکند.3
پی نوشت:
1.www.namnak.com
2.www.hamshahrionline.ir
3.www.yjc.ir