پرسشگر گرامی، از حسن توجّه تان به این مرکز کمال تشکّر را داریم و امیدواریم که این مکاتبه ادامه یابد.  
یکی از مباحثی که در مورد ازدواج مطرح است، ازدواج فامیلی می باشد. امروزه پزشکان تاکید زیادی بر لزوم توجه به پیامدهای ازدواج فامیلی دارند.
در گذشته بیشتر ازدواج ها فامیلی بوده است ولی امروزه با رشد ارتباطات و تغییر فرهنگ سنتّی ازدواج ها تغییر کرده و همچنین با رشد علم پزشکی و ژنتیک روشن شده است که ریسک خطر بالاتری از ناحیه بیماری های وراثتی در ازدواج های فامیلی وجود دارد.
به ازدواجی، ازدواج فامیلی (خویشاوندی) گفته می شود که دو نفر که یک جد مشترک دارند با هم ازدواج کنند. البته به میزان نزدیک و قرابتی که دختر و پسر با هم دارند، میزان خطر نیز متفاوت است.
والدین وفرزندان، خواهران و برادران خویشاوند درجه ی اول هستند که ۵۰ درصد ژن های آنان باهم مشترک است.
عمو و برادر زاده، خاله و خواهر زاده خویشاوند درجه ی دوم محسوب می شوند که ۲۵ درصد ژن های آنان مشترک است.
پسر عمو و دختر عمو، پسر خاله و دختر خاله، پسر دایی و دختر عمه خویشاوند درجه ی سوم هستند که ۱۲٫۵ درصد ژن های آنان با هم مشترک است ؛
فرزندان پسر عمو یا دختر عمو یا فرزندان دختر خاله یا پسر دایی خوشاوندان درجه چهارم هستند.
و به همین ترتیب خویشاوند درجه ی ۵ و 6 تعریف می شود .
افراد یک اجتماع حدود ۵ درصد ژن هایشان مشترک است و به همین دلیل، ازدواج بین خویشاوندان درجه ی پنجم به بعد، معادل ازدواج با غیر فامیل می باشد.
خطر بروز بیماری های ژنتیکی در ازدواج های فامیلی بسیار بیشتر از ازدواج های غیر فامیلی است.
انسان برای هر صفت دو نسخه از ژن مربوطه را دارد که یکی را از پدر و یکی را از مادر به ارث برده است. اگر یکی از آن دو نسخه معیوب و مغلوب باشد، نسخه ی سالم مانع بروز اثر نسخه ی معیوب می شود. برای بروز بیماری مغلوب هر دونسخه ی ژن می بایستی معیوب باشند. لذا احتمال بروز بیماری های شدید مغلوب در ازدواج های فامیلی بسیار زیاد است .هر دو والد به ظاهر سالم می توانند حامل ژن معیوب باشند و دو نسخه از ژن معیوب به فرزند منتقل کنند. در واقع احتمال تولد نوزاد با بیماری مغلوب ژنتیکی بستگی به درجه ی خویشاوندی دارد ؛ هرچه خویشاوندان نزدیک تری باشند، احتمال بروز بیماری در نوزاد بیشتر است و هر چه بیماری ژنتیکی نادر تر باشد، خطر بروز آن در ازدواج های فامیلی بیشتر می باشد.
بنابراین باید توجه داشت که صرف ازدواج فامیلی باعث بروز مشکل نیست. بلکه ترکیب ژن های معیوب است که مشکل ژنتیکی بوجود می آورد. یعنی اگر هیچ کدام دختر و پسر، ژن بیماری زا نداشته باشند اگرچه فامیل نزدیک نیز باشند ولکن مشکلی بوجود نخواهد آمد.
بنابراین ازدواج فامیلی به کلّی ممنوع نیست و با مشاوره و آزمایش ژنتیک می توان با اطمینان ازدواج فامیلی نیز داشت. برای کسب اطلاعات بیشتر مطالعه کتاب اسلام و تنظیم خانواده، سیّد حسن خمینی، را به شما توصیه می کنیم.
  منتظر مکاتبات بعدی شما نیز هستیم.