میوه کاکتوس

چند سالی است میوه‌های عجیب و غریبی به کشورمان راه یافته است. میوه‌هایی با اشکال و طعم‌های متفاوت که هر ذائقه‌ای را با طعم منحصر به فردش مجذوب می‌کند. یکی از این عجایب دنیای زمینی میوه کاکتوس است. در ایران به آن گلابی خاردار یا انجیر کاکتوس گفته می‌شود.

این میوه، بیضی‌شکل بوده و به رنگ قرمز بنفش است. سطح آن از خارهای ریزی پوشیده شده که اگر پوست زبر و ضخیم آن در زمان مصرف جدا نشود، می‌تواند ناراحتی‌هایی را در گلو، مری و معده ایجاد کند.

گوشت این میوه، شیرین‌مزه و آبدار و دانه‌های ترد سیاه‌رنگی در بافت آن پراکنده است. کاکتوس پخته طعم مارچوبه و یا فلفل دلمه‌ای سبز را می‌دهد.

سه نوع کاکتوس خوراکی وجود دارد که در زیر به شرح آن می‌پردازیم:
 

سان پدرو (Sanpedro)

این کاکتوس دارای ارزش دارویی بالایی می‌باشد و آب به دست آمده از آن مانع سوزش مثانه و کلیه می‌شود و تب بالا و هپاتیت را درمان می‌کند.
 

هودیا (Hoodia)

این نوع اغلب در آفریقای جنوبی به عمل می‌آید و به درمان چاقی مفرط کمک می‌کند.
 

اوپنتیا (Opuntia)

سرشار از فلاوانوئیدز است که خاصیت آنتی اکسیدان دارد. آنتی اکسیدان تأثیر سم زدایی دارد و از آسیب سلولی که باعث سرطان و پیری می‌شود، جلوگیری می‌کند.

سوریه و لبنان از جمله کشورهایی است که این میوه را پرورش داده و مراکش بزرگ‌ترین کشور صادرکننده آن است.

این میوه یکی از غنی‌ترین غذاهای پستانداران نواحی کویری و بیابانی محسوب می‌شود و امروزه گیاه زینتی آن در خانه‌ها پرورش می‌یابد، اما این سۆال مطرح است مگر میوه کاکتوس چه فوایدی دارد که در کشورهای آمریکای مرکزی، هند، آفریقا و استرالیا طرفداران زیادی را به خود جلب کرده است؟1

ارزش غذایی میوه کاکتوس

میوه کاکتوس جدا از اسم، ظاهر و اصالت غیرمعمولی که دارد، دارای ترکیب مواد مغذی خاص از جمله مقدار زیاد ویتامین C، گروه خانواده‌ٔ ویتامین B، منیزیم، پتاسیم، کلسیم، مس و فیبر غذایی است (منبع: پایگاه اطلاعاتی کتابخانه ملی کشاورزی آمریکا). در رابطه با ترکیبات آلی، میوه کاکتوس سرشار از زردینه‌ها، پلی فنول ها و بتالین‌ها است که تأثیر مثبتی روی سلامتی دارند.2

خواص میوه کاکتوس

کمک به هضم غذا

این میوه به دلیل وجود مقادیر زیادی از فیبر، به فرایند هضم غذا کمک می‌کند. فیبر با افزایش هجم مدفوع و پاکسازی رودها، به جذب بهتر غذا در ناحیه گوارشی کمک می‌کند. همچنین در درمان یبوست، نفخ شکم و دیگر مسائل گوارشی مانند زخم معده موثر است.3
 

سلامت قلب

ترکیبات متعددی که در میوه کاکتوس وجود دارد، برای سلامت قلب بسیار مفید است. فیبر موجود در میوه کاکتوس باعث کاهش کلسترول بد در بدن میشود. پتاسیم موجود در این میوه با آرام کردن رگ‌های خونی و کاهش استرس در سیستم قلبی، به کاهش فشار خون کمک می‌کند.

همچنین بتالین موجود در این میوه رابطه مستقیمی با تقویت لایه درون رگی دارد که باعث کاهش ریسک تضعیف دستگاه گردش خون میشود. در مجموع این میوه در جلوگیری از تصلب شرایین، بیماری سرخرگ کرونری و سکته قلبی موثر است.3
 

کاهش کلسترول

مصرف گلابی خاردار همچنین می تواند به کاهش سطح کلسترول خون کمک کند. این ویژگی به دلیل محتوای فیبر موجود در گلابی خاردار است که به آن پکتین گفته می شود. پکتین نوعی فیبر محلول است که به کاهش کلسترول بد خون (LDL) کمک می کند.

بررسی ها نشان می دهد که گلابی خاردار می تواند سطح پلاسما و سطح کلسترول کبدی را نیز کاهش دهد. همچنین، برخی از فیتواسترول های موجود در روغن دانه کاکتوس می توانند متابولیسم کلسترول را به روشی مثبت تغییر دهند. این فوائد گلابی خاردار در مجموع باعث کاهش چربی خون و کنترل کلسترول می شود.4
 

پیشگیری از زخم معده

استرس جسمی و روحی می تواند باعث تغییراتی در مخاط دستگاه گوارش و در نتیجه ابتلا به زخم معده شود. التهاب در اثر افزایش ترکیبات پیش التهابی که به دیواره معده آسیب می رسانند، ایجاد می شود.

مصرف گلابی خاردار به دلیل وجود ترکیبی به نام بتانین تأثیر مثبتی بر مخاط معده داشته و باعث کاهش ترکیبات پیش التهاب در معده می شود. به همین علت مصرف میوه کاتوس در پیشگیری از زخم معده بسیار موثر است.4
 

تنظیم قند خون

مهمترین ویژگی گلابی خاردار تاثیر آن در تنظیم قند خون بدن است. به این معنی که مصرف این میوه یا عصاره آن می تواند سطح گلوکز خون را کاهش دهد. میوه کاکتوس به دلیل داشتن نوعی فیبر به نام پکتین باعث کاهش جذب گلوکز در روده ها می شود. کنترل سطح قند خون تاثیر زیادی در پیشگیری از ابتلا به دیابت دارد.4

تقویت استخوان‌ و دندان

کلسیم نقش جدایی‌ناپذیری در ساخت بافت استخوان دارد و میوه کاکتوس حاوی مقدار قابل‌توجهی کلسیم است. با اطمینان از دریافت مقدار کافی از کلسیم، می‌توانید از مشکلات بسیاری، مثل پوکی استخوان و دیگر اختلال‌های استخوانی مرتبط با بالارفتن سن جلوگیری کنید.2
 

کاهش التهاب

در طب سنتی، میوه کاکتوس را له می‌کردند و به صورت موضعی روی بخش ملتهب بدن قرار می‌دادند. با مصرف خوراکی این میوه، آنتی‌اکسیدان‌ها و مواد معدنی می‌توانند به کاهش التهاب در مواردی مثل التهاب مفصل، نقرس و کشش عضلات کمک کنند. تحقیقی انجام‌شده در دانشگاه دولتی سئول نشان‌دهندهٔ خاصیت ضدالتهابی میوه کاکتوس است. می‌توان این میوه را به‌صورت موضعی در محل نیش حشرات قرار داد. این روش سالیان طولانی مورداستفاده بوده است.2
 

جلوگیری از پیری زودرس

این را هم بدانید از میوه کاکتوس روغنی تهیه می‌شود که غنی از ویتامین E. بوده و میزان آنتی‌اکسیدان آن سه برابر سایر روغن‌ها و برای مبارزه با پیری پوست بسیار نافع است.3
 

تسکین درد معده

در برخی کشورها مانند مکزیک، گلابی خاردار معمولاً به عنوان مکمل غذایی استفاده می شود. مصرف میوه کاکتوس به هضم غذا و حفظ سلامت سیستم گوارش کمک می کند. علاوه بر آن خواص ضد التهابی و ترکیبات آنتی اکسیدان موجود در گلابی خاردار باعث پیشگیری از یبوست و تسکین درد معده می شود.4
 

پیشگیری از سکته مغزی

کاهش چربی بدن و تنظیم سطح کلسترول، گلوکز و فشار خون می تواند سلامت قلبی عروقی شما را به روشی مثبت تحت تأثیر قرار دهد. با کاهش این عوامل خطر سکته یا حمله قلبی در شما کاهش می یابد.4

عوارض جانبی میوه کاکتوس

هرچند به صورت عمومی مصرف میوه کاکتوس در مقدار مناسب بدون خطر است، درمورد مصرف طولانی‌مدت آن کمی نگرانی وجود دارد. عوارض جانبی احتمالی مصرف آن شامل تهوع، اسهال، باد شکم، سردرد و افزایش حجم و تعداد دفعات دفع مدفوع می‌شود.

از آنجا که میوه کاکتوس سطح قند خون را پایین می‌آورد، مصرف آن همراه با داروهای دیابت توصیه نمی‌شود. این کار باعث بروز هیپوگلیسمی (افت قند خون) می‌شود.

بهتر است پیش از مصرف مکمل‌های دارویی حاوی میوه کاکتوس با پزشک‌تان مشورت کنید. همچنین بی‌ضرر بودن مکمل‌های میوه کاکتوس برای زنان باردار، شیرده و کودکان ثابت نشده و بهتر است صرف طبیعی بودن آن، از مصرف این مکمل خودداری کرد.2

پینوشتها
1.www.hamshahrionline.ir
2.www.chetor.com
3.www.fararu.com
4.www.pezeshket.com