خانه » همه » مذهبی » از طرفی برخی عبادات وابسته به ساعات شبانه روزند و از طرف دیگر مناطقی وجود دارند که شب و روز در آنجا ماه ها به طول می انجامد. آیا این موضوع، مانع جهان شمول بودن اسلام نیست؟

از طرفی برخی عبادات وابسته به ساعات شبانه روزند و از طرف دیگر مناطقی وجود دارند که شب و روز در آنجا ماه ها به طول می انجامد. آیا این موضوع، مانع جهان شمول بودن اسلام نیست؟

دین اسلام، به عنوان کامل‌ترین دین آسمانی، با داشتن کتابی تحریف ناپذیر و منابع بزرگ و وسیع معرفتی، که شامل قرآن مجید و سنت پیامبر(ص) و امامان(ع) بعد از او است، دینی جهانی و عالم‌گیر است. خداوند متعال با تصریح به جهانی بود رسالت پیامبر گرامی اسلام(ص) دایره شمول دین مقدسش را همه مردم، بدون توجه به قومیت و جنسیت و شرایط جغرافی آنان، دانسته است.[1] چرا که مخاطب دین، فطرت و عقول مردم است و تفاوتی بین فطرت و عقل مردم یک سرزمین با سرزمین دیگر وجود ندارد از این‌رو؛ ناحیه جغرافیایی نمی‌تواند محدود کننده دایره شمول دین اسلام باشد.
این‌که برخی از عبادات، در دین اسلام، به زمان خاص یا مکان خاصی مشروط شده، بیان‌گر این نیست که این دین، متعلق به منطقه‌ای خاص یا گروهی معدود از مردم است؛ زیرا این قید، مربوط به امری فرعی از امور دین است نه این که مربوط به اصل دین باشد. خصوصاً این‌که دستورات دین با شرایط متعارف مردم منطبق شده است. لذا در مواردی که شرایط غیر متعارف حکم‌فرما است، احکام ثانویه اجرا شده و به شرایط متعارف رجوع می‌شود.
اضافه بر این مطلب؛ اگر بخواهیم بگوییم که تعیین ساعاتی خاص از شبانه روز برای نماز و روزه، دین را محدود به مناطقی می‌کند که این ساعات، در آن به طور متعارف جاری می‌شود، باید بگوییم: در این صورت نمی‌توان اسلام را محدود به شبه جزیره عربستان کرد؛ زیرا مناطق وسیعی از کره زمین مشابه چنین شرایطی را دارند و فقط بخش کوچکی از آن و عده بسیار کمی از ساکنان زمین، شرایطی متفاوت با حالت معمول دارند. حال اگر بخواهیم اسلام را مخصوص بخش اکثری مردم بدانیم و فقط تعداد معدودی از مردم را که در مناطق قطبی یا نزدیک به آن زندگی می‌کنند را جزو مخاطبین دین اسلام ندانیم، کاری غیر عقلایی و بدون دلیل و توجیه انجام داده‌ایم.
می­دانیم که نقاط انتهایی قطب شمال و قطب جنوب که روز و شب در آنجا ماه­ها به طول می‌انجامد مسکونی نبوده و حتی با فرض وجود پژوهشگرانی در این مناطق، آنان می­توانند اعمال عبادی خود را با نزدیکترین سرزمین به خودشان تنظیم نمایند.
 

[1]. سبأ، 28: «وَ ما أَرْسَلْناکَ إِلاَّ کَافَّةً لِلنَّاسِ…»؛ و ما تو را جز براى همه مردم نفرستادیم؛ ر.ک: «دلایل حقانیت اسلام»، سوال 275؛ «دلایل پذیرش اسلام»، سوال 1146.

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد