گلوکوما چشم (آب سیاه)

گلوکوما چشم (آب سیاه) بیماری چشمی است که در آن عصب های بینایی فرد دچار آسیب می شود. این عارضه معمولاً زمانی اتفاق می افتد که مایعات در بخش جلویی چشم جمع شوند. این آب اضافه جمع شده در جلوی چشم فشار چشمی را افزایش داده و در نتیجه عصب بینایی فرد دچار آسیب خواهد شد.

یکی از علت های اصلی نابینا شدن افراد بالاتر از 60 سال بروز بیماری گلوکوما یا آّب سیاه است. البته می توان با تشخیص و درمان به موقع تا حد زیادی از نابینایی فرد پیشگیری کرد.1
 

انواع آب سیاه

آب سیاه به ۵ دسته‌ی اصلی تقسیم می‌شود:
 

آب سیاه زاویه باز (مزمن)

نوعی آب سیاه که تنها علامت آن، از دست رفتن تدریجی بینایی است. از دست دادن بینایی ممکن است به قدری کند باشد که قبل از آشکار شدن علائم، آسیب جبران ناپذیری به بینایی وارد شده باشد. از سوی موسسه‌ی ملی چشم، شایع ترین نوع آب سیاه اعلام شده است.
 

آب سیاه زاویه‌ی بسته (حاد)

اگر جریان مایع زلالیه به طور ناگهانی مسدود شود،ساخت سریع مایع باعث افزایش شدید، سریع و دردناک فشار داخل چشم می‌شود.
 

آب سیاه مادرزادی

کودکان مبتلا به آب سیاه مادرزادی دچار نقص در زاویه چشم خود هستند، که مانع از تخلیه‌ی نرمال مایعات می‌شود. آب سیاه مادرزادی معمولا علائمی مانند کدورت سفیدی چشم، آبریزش بیش از حد چشم یا حساسیت به نور دارد. آب سیاه مادرزادی می‌تواند در خانواده‌ها اجرا شود.آب سیاه مادرزادی می‌تواند ارثی باشد.
 

آب سیاه ثانویه

آب سیاه ثانویه اغلب یک عارضه جانبی ناشی از آسیب یا مشکلات دیگر چشم مانند آب مروارید یا تومورهای چشم است. داروهایی مانند کورتیکواستروئیدها نیز می‌توانند این نوع آب سیاه را ایجاد کنند. جراحی چشم به ندرت ممکن است باعث آب سیاه ثانویه شود.
 

آب سیاه با فشار طبیعی

در برخی موارد،عصب بینایی بدون افزایش فشار چشم دچار آسیب می‌شود، که علت آن ناشناخته است. با این وجود، حساسیت شدید یا کاهش جریان خون به عصب بینایی ممکن است علت این نوع آب سیاه باشد.2

علت گلوکوما

چشم های شما دائماً در حال ترشح مایع زلالیه است. با جاری شدن مایع جدید در داخل چشم ها، همان میزان آب نیز باید از داخل چشم ها تخلیه شود. قسمتی که آب از داخل چشم خارج می شود را با نام زاویه تخلیه می شناسند. این فرآیند باعث می شود تا فشار داخل چشم (همان intraocular pressure or IOP) ثابت باقی بماند. اما اگر قسمت زاویه تخلیه چشم به درستی کار خود را انجام ندهد، در نتیجه ترشح مایعات جدید و تخلیه نشدن آن، آب زیادی در داخل چشم جمع خواهد شد. در نتیجه فشار داخل چشمی افزایش یافته و عصب های بینایی دچار آسیب خواهد شد.

عصب بینایی از میلیون ها فیبر عصبی کوچک تشکیل شده است. این سیستم عصبی دقیقاً شبیه سیم های کوچکی است که از تعداد زیادی سیم های کوچک تر تشکیل شده است. با مرگ هرکدام از این فیبر ها یک نقطه کور در داخل محدوده بینایی فرد به وجود خواهد آمد. البته ممکن است تا مدت ها متوجه این نقاط کور نشوید تا زمانی که بیشتر این فیبرهای عصبی در یک قسمت مرده و یک نقطه کور بزرگتر به وجود بیاید. همچنین زمانی که تمامی فیبرهای داخل چشم بمیرند فرد به کلی قدرت بینایی خود را از دست داده و نابینا خواهد شد.1
 

علائم آب سیاه و بیماری گلوکوم چیست؟

اکثر مردم هیچ علائمی ندارند. اولین نشانه اغلب ناشی از دید محیطی یا جانبی است. معمولا دیر شناخته میشود به همین دلیل است که گلوکوم اغلب به عنوان دزد بینایی شناخته می شود.

تشخیص زود هنگام گلوکوم یکی از دلایل این است که شما باید هر 1 تا 2 سال یک آزمایش کامل با متخصص چشم داشته باشید.گاهی فشار داخل چشم می تواند به شکل شدیدی افزایش یابد.

در این موارد، ممکن است دچار درد ناگهانی چشم، سردرد، تاری دید و یا ظهور هاله در اطراف نور شوید.اگر علایم زیر را داشته باشید، به مراقبت پزشکی سریع نیاز دارید : 

دیدن هاله در اطراف چراغ ها

از دست دادن بینایی

قرمزی چشم

تهوع یا استفراغ

چشم درد

دید محدود (دید تونل).3
 

چه کسی به گلوکوم مبتلا می شود؟

عمدتا بر بزرگسالان بالای 40 سال تاثیر می گذارد، اما جوانان، کودکان و حتی نوزادان می توانند آن را داشته باشند. آمریکایی های آفریقایی تبار بیشتر در معرض ابتلا به آن هستند، زمانی که جوانتر هستند. شما بیشتر احتمال دارد که آن را دریافت کنید، اگر:

از تبار آفریقایی-آمریکایی، ایرلندی، روسی، ژاپنی، اسپانیایی، اودیسه یا اسکاندیناوی باشید

بیش از 40 سال باشید

سابقه خانوادگی گلوکوم داشته باشید

بینایی ضعیف داشته باشید

دیابت داشته باشید

داروهای استروئیدی خاصی مانند پردنیزون مصرف کنید

یا قبلا چشمتان آسیب دیده باشد.3

چه موقع برای درمان گلوکوم به پزشک مراجعه کنیم؟

آب سیاه زاویه‌ی بسته یک وضعیت اورژانسی است. در صورت شروع علائمی مانند درد شدید، حالت تهوع و تاری دید، باید بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید.

مهم است که معاینه‌ی چشم را جزو چکاپ سالانه‌ی خود قرار دهید بروید تا چشم پزشک بتواند هر گونه تغییر در دید شما را بررسی کند.

آب سیاه زاویه بسته، یک اورژانس پزشکی است.

اگر یکی از علائم زیر را تجربه کردید، بلافاصله به پزشک خود مراجعه کنید:

سردرد شدید

درد شدید چشم

حالت تهوع

استفراغ

قرمزی چشم

اختلالات دید ناگهانی

دیدن حلقه‌های رنگی در اطراف چراغ‌ها

تاری دید ناگهانی.2
 

چگونه آب سیاه و بیماری گلوکوم درمان می شود؟

پزشک ممکن است قطره چشم تجویز کند، یا جراحی لیزر یا میکروسکوپی را برای کاهش فشار داخل چشم استفاده کند. 
 

قطره چشم برای درمان گلوکوم

این قطره اشک چشم را کمتر می کند یا تخلیه چشمی را بهبود می بخشد ، در نتیجه فشار چشم را کاهش می دهد.عوارض جانبی ممکن است شامل آلرژی، قرمزی، خارش، بینایی تیره و چشم های تحریک شده باشد.برخی از داروهای گلوکوم ممکن است قلب و ریه شما را تحت تاثیر قرار دهد. اطمینان حاصل کنید که هر داروی دیگری که مصرف می کنید و یا حساسیت دارید، به پزشک خود اطلاع دهید.
 

جراحی لیزری برای درمان گلوکوم

این روش می تواند جریان مایع از چشم را برای افرادی که دارای گلوکوم زاویه باز هستند افزایش دهد. اگر شما گلوکوم زاویه بسته دارید، می توانید انسداد مایع را متوقف کنید.

این روش ها عبارتند از:
 

تراکئوپلاستی

منطقه اشکی چشم را باز می کند.
 

ایریدوتومی

 یک سوراخ کوچک در عنبیه ایجاد می کند تا جریان سیال را آزادانه تر کند.
 

روش اندوسکوپیک

درمان مناطق لایه میانی چشم برای کاهش تولید مایع میکروسکوپیک در یک روش به نام trabeculectomy، دکتر یک کانال جدید برای تخلیه مایع و کاهش فشار چشم ایجاد می کند. گاهی اوقات این نوع از عمل جراحی گلوکوم ناکام است و باید دوباره انجام شود. پزشک شما ممکن است یک لوله برای کمک به تخلیه مایع وارد کند و جراحی می تواند باعث از بین رفتن موقت یا دائمی چشم و همچنین خونریزی یا عفونت شود. 

گلوکوم زاویه باز اغلب با ترکیبات مختلف قطره های چشم، لیزر ترابکولوپلاستی و جراحی میکروسکوپ درمان می شود ؛ پزشکان در ایالات متحده تمایل دارند از داروها شروع کنند، اما شواهدی وجود دارد که عمل جراحی اولیه لیزر یا میکروسکوپ جراحی برای برخی افراد بهتر باشد. 

گلوکوم نوزاد یا مادرزادی – به این معنا که شما با آن متولد می شوید – عمدتا با جراحی درمان می شود.

با پزشک خود صحبت کنید تا مشخص شود که کدام درمان گلوکوم مناسب شماست.3

پینوشتها
1.www.pezeshket.com
2.www.doctoreto.com
3.www.namnak.com