14.0pt;mso-ansi-font-size:11.0pt;line-height:115%;font-family:”Traditional Arabic”,”serif”;

mso-ascii-font-family:Arial;mso-hansi-font-family:Arial’ xml:lang=”FA”> توبه یکى از عبادات

بزرگ است. خداوند در قرآن مجید، مؤمنان راستین را چنین توصیف مى کند: «الصّابِرِینَ

وَ الصّادِقِینَ وَ الْقانِتِینَ وَ الْمُنْفِقِینَ وَ الْمُسْتَغْفِرِینَ

بِالْأَسْحارِ»<sup>11.0pt;line-height:115%;font-family:”Traditional Arabic”,”serif”;mso-ascii-font-family:

Arial;mso-hansi-font-family:Arial’ xml:lang=”FA”>و در جاى دیگر مى فرماید: «کانُوا

قَلِیلاً مِنَ اللَّیْلِ ما یَهْجَعُونَ وَ بِالْأَسْحارِ هُمْ یَسْتَغْفِرُونَ»11.0pt;line-height:115%;font-family:”Traditional Arabic”,”serif”;mso-ascii-font-family:

Arial;mso-hansi-font-family:Arial’ xml:lang=”FA”>بنابراین چنان که مشاهده مى شود، قرآن مجید

توبه را عمل بهترین مؤمنان و شب زنده داران خوانده است. از دیگر سو همه مؤمنان را

به توبه فراخوانده، مى فرماید: «تُوبُوا

إِلَى اللّهِ جَمِیعاً أَیُّهَا الْمُؤمِنُونَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ»11.0pt;line-height:115%;font-family:”Traditional Arabic”,”serif”;mso-ascii-font-family:

Arial;mso-hansi-font-family:Arial’ xml:lang=”FA”>و در جاى دیگر مى فرماید: «إِنَّ

اللّهَ یُحِبُّ التَّوّابِینَ وَ یُحِبُّ الْمُتَطَهِّرِینَ»11.0pt;line-height:115%;font-family:”Traditional Arabic”,”serif”;mso-ascii-font-family:

Arial;mso-hansi-font-family:Arial’ xml:lang=”FA”>از آنچه گذشت، روشن مى شود که در نگاه قرآن

اساسا توبه عمل پارسایان و مؤمنان و عبادتى است که همه ایمان آورندگان، به آن دعوت

شده اند و انجام دادن آن گشاینده درهاى رحمت الهى و یکى از بهترین موجبات قرب و

وصال معبود است. اگر به حقیقت توبه نظر کنیم، آن را زیباترین جلوه خضوع و خشوع و

اظهار تذلل و زارى و اعتراف به قصور و تقصیر بنده اى بى نهایت کوچک، در برابر

آفریدگارى بى نهایت بزرگ مى یابیم. از این رو شایسته است که اولیاى الهى، پیش و بیش

و بهتر از همه، این دعوت الهى را لبیک گویند و در تمام حالات خود، بر توبه و

استغفار مداومت ورزند تا به این وسیله، به فیض تقرب هر چه بیشتر در درگاه الهى نائل

آیند.</sup>

14.0pt;mso-ansi-font-size:11.0pt;line-height:115%;font-family:”Traditional Arabic”,”serif”;

mso-ascii-font-family:Arial;mso-hansi-font-family:Arial’ xml:lang=”FA”> «استغفار و توبه» داراى

مراتب و درجاتى متناسب با عاملان آن است. توبه گنه کاران، از گناه و توبه اهل سلوک،

از پرداختن به غیر خدا و توجه به غیر حق است<sup>font-family:”Traditional Arabic”,”serif”;mso-ascii-font-family:Arial;

mso-hansi-font-family:Arial’ xml:lang=”FA”>سوم.</sup>11.0pt;line-height:115%;font-family:”Traditional Arabic”,”serif”;mso-ascii-font-family:

Arial;mso-hansi-font-family:Arial’ xml:lang=”FA”>آرى امام على علیه السلام همان عبادتى را که

افضل از عبادت ثقلین است، در برابر جمال و جلال الهى، برگ سبز درویش مى بیند و سر

به زیر مى افکند و این خود یکى از عالى ترین مراتب عبودیت مطلقه و فناى فى اللّه

است. او مقام معبود را مى نگرد که در برابرش، همه چیز رنگ مى بازد و چیزى به حساب

نمى آید.

14.0pt;mso-ansi-font-size:11.0pt;line-height:115%;font-family:”Traditional Arabic”,”serif”;

mso-ascii-font-family:Arial;mso-hansi-font-family:Arial’ xml:lang=”FA”> در حدیث نبوى آمده است:

«انه لیغان على قلبى و انى أستغفراللّه فى

کل یوم مائة مره»<sup>11.0pt;line-height:115%;font-family:”Traditional Arabic”,”serif”;mso-ascii-font-family:

Arial;mso-hansi-font-family:Arial’ xml:lang=”FA”>امام خمینى قدس سره در شرح این حدیث مى نویسد:</sup>

mso-bidi-font-size:14.0pt;line-height:115%;font-family:”Arial”,”sans-serif”;

mso-fareast-font-family:”Times New Roman”;mso-bidi-font-family:”Traditional Arabic”;

mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language:FA’>[7].

14.0pt;mso-ansi-font-size:11.0pt;line-height:115%;font-family:”Traditional Arabic”,”serif”;

mso-ascii-font-family:Arial;mso-hansi-font-family:Arial’ xml:lang=”FA”> استغفار براى اولیاى

الهى، جنبه دفع و براى ما جنبه رفع دارد؛ یعنى، ما استغفار مى کنیم تا لغزش هایمان

بخشیده شود و آنان استغفار مى کنند تا نلغزند و اصلاً گناه سراغشان نیاید. آن

بزرگان با توبه و عبادت و اطاعت، درجات عصمت خویش را شدت مى بخشند؛ از این رو

استغفار و توبه، در بالا رفتن درجات و پایندگى عصمت آنان دخالت دارد.

14.0pt;mso-ansi-font-size:11.0pt;line-height:115%;font-family:”Traditional Arabic”,”serif”;

mso-ascii-font-family:Arial;mso-hansi-font-family:Arial’ xml:lang=”FA”> توبه و استغفار و

استغاثه دائمى پیامبر صلى الله علیه و آله و امامان علیهم السلام در پیشگاه خدا،

بالاترین نقش عملى را در تربیت امت دارد و به دیگران مى آموزد که چگونه در پیشگاه

خدا به توبه، تضرع و انابه بپردازند و به جهت پاره اى از اعمال نیک، مغرور نگردند.

آیا کسى که ناله ها و گریه هاى روح اطاعت و بندگى (امیرمؤمنان علیه السلام) را

ببیند و بشنود، با خود نمى گوید: او که یک لحظه عمرش برتر از عبادت ثقلین است، این

چنین توبه مى کند؛ پس من حقیر چگونه به خود ببالم و از خدا عذرخواهى نکنم!؟