اصول ومطالعه و فراگیری بهتر

 اصول مطالعه و فراگیری بهتر 

برای بهبود و افزایش توان یادگیری می بایست اصول ذیل را با دقت اجرا کنید . زیرا تنها با رعایت این اصول است که می توانید بهتر بیاموزید و ازوقت حداکثر استفاده را ببرید . ما این اصول را به سه مرحله تقسیم کرده ایم و در هر مرحله توصیه های سودمندی بیان داشته ایم . این اصول عبارتند از :

1- اصولی که قبل از مطالعه باید رعایت کرد .

2- اصولی که هنگام مطالعه باید رعایت کرد .

3- اصولی که باید بعد از مطالعه رعایت کرد .

 1- اصول قبل از شروع مطالعه

 1-1- تعیین هدف : شما باید قبل از مطالعه برای خودتان هدفی را مشخص کنید ، به این معنی که این درس را به چه منظوری می خواهید مطالعه کنید ؟ آیا فقط نکته های اصلی درس را می خواهید یا قصد دارید همه ی مطالب کتاب را حفظ کنید یا بفهمید . این سوالات در روند مطالعه ی شما از جهت کمیت و کیفیت موثر خواهد بود .

 1-2- تعیین مدت زمان مطالعه : بعد از تعیین هدف باید معلوم کنید که چه مقدار زمان می خواهید صرف مطالعه کنید و این که چه حجمی از کتاب را می خواهید بخوانید . روان شناسان معتقدند که مغز انسان تمایل شدیدی به انجام هرچه سریع تر کار دارد و به همین دلیل اگر زمان و مقدار مطالعه مشخص نشود ، موجب سردرگمی و کاهش دقت در هنگام مطالعه می شود .

از طرفی تعیین زمان و مقدار مطالعه به خواننده و آرامش می دهد و این آرامش موجب افزایش میزان یادگیری و سرعت مطالعه می شود .

 1-3- انتخاب محیط مناسب : یکی از مهم ترین عوامل یادگیری تمرکز حواس است بنابراین شما باید در محیطی مطالعه کنید که عوامل حواس پرتی و عدم تمرکز به حداقل برسد .

 1-4- پرهیز از پرخوری قبل از مطالعه : همان گونه که مطالعه با شکم خالی و در حال گرسنگی کم اثر و بی فایده است ؛ مطالعه پس از صرف غذای زیاد و سنگین و با شکم پر نیز غیر مفید بوده و منجر به یادگیری نمی شود . بنابراین سعی کنید با وضعیت جسمانی راحتی به مطالعه بپردازید . به قول شاعر :

« نه چندان بخور کز دهانت برآید       نه چندان که از ضعف جانت درآید »

 2- اصول هنگام مطالعه

 2-1- مطالعه ی فعالانه داشته باشید : دانش آموزی که به منظور یادگیری و به صورت هدف دار مطالعه می کند برای یادگیری بهتر باید مطالعه ی فعال داشته باشد . شما می توانید با خلاصه برداری ، حل تمرین ، علامت گذاری و گزینش نکته های مهم ، مطالعه ی خودتان را فعال کنید . هم چنین سعی کنیید با طرح سوالاتی از قبیل این که هدف اصلی نویسنده چیست ؟ این که کتاب راجع به چه موضوعاتی است ؟ نکات اصلی و فرعی کدام است ؟ آیا مطالب از نظر شما اهمیت دارد ؟؟ و سوالاتی از این قبیل .

خلاصه این که عادت پرسیدن را در حین مطالعه در خود تقویت کنید .

 2-2- جدیت داشته باشید : وقتی تصمیم می گیرید ، فوراً شروع کنید و اجازه ندهید افکار مزاحم مانع شما شود ، سعی کنید با روش های گفته شده در مهارت تمرکز حواس ، تمرکز خود را افزایش داده و از دقت خود نهایت استفاده را ببرید .

شخص اگر در خواندن کمر همت ببندد و با فعالیت های ذهنی خویش به درک بیشتری نایل شود کار بزرگی انجام داده است . این نوع خواندن پویا تر و مستلزم فعالیت های مختلف بیشتری است . (منظور مهارت های اشاره شده در این کتاب است )

 2-3- به خودتان استراحت بدهید : برای داشتن یک مطالعه ی مفید و به منظور داشتن درک بهتر مطالب باید پس از حدود 45 دقیقه مطالعه به خود استراحت کوتاهی (10 الی 15 دقیقه) بدهید .

 2-4- از روش صحیح مطالعه استفاده کنید : برای این که مطالعه موثر داشته باشید باید با روش های استاندارد مطالعه آشنا شوید . البته روش های مطالعه ی زیادی مطرح شده است ولی از میان این روش ها ، روش مطالعه PQ4R یا پس ختام می تواند برای شما بسیار موثر باشد که در ادامه مطالب به بیان این روش پرداخته می شود .

 3- اصول بعد از مطالعه

پس از این که مطالعه ی شما به پایان رسید نباید تصور کنید که کارتان تمام شده و مطالبی را که مطالعه کردید دیگر از یادتان نمی رود . بلکه مهم ترین بخش ، تکرار و مرور مطالب مطالعه شده است . درواقع شما با مطالعه ی موثر مطالب را خلاصه نویسی و دسته بندی کرده اید . تا در مواقع مختلف از جمله امتحان و آزمون بتوانید با مرور مطالب به حافظه ی خود در به یاد سپردن  مطالب کمک کنید . بنابراین باید با مرور و تکرار مطالب ، ضریب ماندگاری مطالب آموخته شده را در ذهن خویش افزایش دهید . البته مصاحبه با دوستان و هم چنین درس دادن به جمعی از دانش آموزان نیز یک راه مفید برای درک بهتر مطالب و تثبیت یادگیری و رفع اشکالات درسی است .

منبع : مهارت های تحصیلی (اردشیر کیانی)

برچسب‌ها: مهارت مطالعۀ صحیح