مراحل مهم رشد و تکامل معیاری برای سنجش عملکرد کودک در مقایسه با سایر کودکان هم سن او در اختیار والدین و پزشکان قرار می دهد. مراحل مهم رشد از جمله غان و غون کردن، چهار دست و پا رفتن یا راه رفتن از جمله مهارت های مهمی به حساب می آیند که به طور معمول در محدوده سنی خاصی در نوزادان تظاهر می یابند. عدم دستیابی به این مهارتها در طول این چهارچوب زمانی مورد نظر  ممکن است نشان دهنده عدم رشد و تکامل طبیعی یا تأخیر در رشد کودک باشد. در حالی که تفاوتهایی در زمان رسیدن به این نقاط عطف یا مراحل مهم رشد وجود دارد، پزشکان می توانند با بررسی زمان دستیابی کودک به برخی نقاط عطف از نحوه رشد و تکامل کودک اطلاع یابند.
 

مراحل رشد نوزادان زودرس بر اساس سن تطبیقی و نه سن واقعی

والدینی که نوزاد آنها زودتر از زمان تعیین شده به دنیا آمده است بسیار اهمیت دارد که بدانند فرزندشان قرار نیست به مراحل مهم رشد در یک بازه زمانی مشابه با نوزادانی که در موعد مقرر به دنیا آمده اند دست یابد. مراحل مهم رشدی بر فرض به دنیا آمدن نوزاد در زمان مقرر خود استوار هستند. با این حال از آن جا که نوزادان زودرس یا نارس در موعد مقرر به دنیا نیامده اند، لازم است که والدین سن فرزند خود را بر اساس زمانی که فرزندشان قرار بود به طور دقیق به رشد و تکامل خود برسد تطبیق دهند. به عنوان مثال نوزادی که دو ماه زودتر به دنیا آمده باشد، نباید انتظار داشته باشیم تا زمانی که به چهار ماهگی نزدیک نشده در دو ماهگی به نقاط عطف رشدی مانند غلت زدن در یک جهت دست یابد.
 

نحوه کمک به نوزادان زودرس در رسیدن به مراحل مهم رشد

نوزادان زودرس اغلب برای دستیابی به مراحل مهم رشد به کمک بیشتری نیاز دارند. در بسیاری از مواقع، نوزادان زودرس و نوزادانی که زمانی را در بخش مراقبت های ویژه نوزادان (NICU) گذرانده اند به طور خودکار واجد شرایط خدمات مداخله ای زودهنگام می شوند. برنامه های مداخله ای زودهنگام برای کمک به نوزادان و کودکان در معرض خطر طراحی شده اند. برنامه های مداخله زودهنگام به والدین کمک کرده و به کودکان در معرض خطر امکان دسترسی به خدماتی مانند گفتار درمانی، بینایی سنجی و فیزیوتراپی را فراهم می سازند. به منظور اطلاع از نحوه دریافت خدمات مداخله زودهنگام برای نوزاد زودرس خود می توانید با پزشک متخصص اطفال صحبت کرده یا با سامانه آموزشی یا مدرسه محل زندگی خود تماس بگیرید.
 

خدمات رشدی برای نوزادان زودرس ـ IFSP (برنامه خدمات انفرادی خانواده)

ابتدا نوزاد زودرس شما به منظور مشاهده نحوه رشد او و در چه مرحله نیاز به کمک دارد مورد ارزیابی قرار می گیرد. پس از آن، برنامه ای تحت عنوان IFSP برای فرزندتان تهیه می شود. این برنامه شبیه به IEP است که توسط سیستم مدرسه برای کودکان بزرگتر مورد استفاده قرار می گیرد و در آن برنامه و اهدافی را برای کودک شما بر اساس نیازهای فردی او تعیین می کند. برنامه IFSP خانواده را در این پروسه شامل می شود. اعضای خانواده و ارائه دهندگان خدمات به عنوان یک تیم برای ارزیابی، برنامه ریزی خدمات و دستیابی به اهداف در IFSP با یکدیگر همکاری می کنند.
 

نوزادان زودرس چه زمان به همسالان معمولی خود می رسند؟

پاسخ به این سؤال دشوار است. اکثر کارکنان بخش بهداشت و درمان و متخصصان به محض رسیدن کودک به دو سالگی تطبیق سن نوزاد زودرس را متوقف می کنند، اما سایر افراد تا رسیدن کودک به سه سالگی و بیشتر، همچنان به استفاده از سن تطبقی ادامه می دهند. تطبیق سن برای کودکان زیر سه سال بسیار مفید است به این دلیل که چند ماه می تواند تفاوت زیادی را در دستیابی به مراحل رشد در کودکان کوچکتر یا خردسال ایجاد کند. با این حال تنها به این دلیل که سن کودک دیگر تطبیق داده نمی شود به این معنا نیست که به همسالان خود «رسیده است». نوزادان زودرس در معرض خطر بیشتری برای ابتلاء به ناتوانایی هایی از جمله فلج مغزی، مشکلات بینایی و شنوایی، مشکلات تغذیه ای و ناتوانایی های یادگیری قرار دارند. با مداخله زودهنگام بسیاری از نوزادان زودرس ناتوانایی ها یا تأخیر در رشد بلند مدت نخواهند داشت. هنوز هم بعضی از نوزادان زودرس به ویژه نوزادانی که بسیار زود به دنیا می آیند ممکن است با ناتوانایی های مادام العمر دست و پنجه نرم کنند و شاید همچنان به خدمات و حمایت پس از سه سالگی نیاز داشته باشند.
 
سلب مسئولیت: اطلاعات موجود در این برنامه یا مقاله با کمک از کارشناسان و اطلاعات موجود در اینترنت بدست آمده است. داده های موجود در این مقاله ممکن است با داده های مربوط به کودک شما مطابقت نداشته باشد. اکیداً توصیه می شود رهنمودها و توصیه های موجود در این برنامه را بدون مشورت با پزشک خود اعمال نکنید.
 
 
منبع: اپلیکیشن ردیاب کودک (‏Baby Tracker‏)‏