استفاده بیش از حد تلفن های هوشمند 

استفاده بیش از حد از گوشی های هوشمند و تبلت ها باعث بروز مشکلات سلامت روانی در کودکان و نوجوانان می شود.

تحقیقی که اخیراً منتشر شد، به بررسی اثر زمان استفاده از صفحه نمایش بر روی بیش از چهل و چهار هزار کودک و نوجوان دو تا هفده ساله پرداخت. نتایج این مطالعه جدیدترین موردی است که به موضوعی بسیار نگران کننده اشاره می کند:
استفاده بیش از ۱ ساعت در روز از صفحه نمایش با بهزیستی روانشناختی پایین تر، از جمله حس کنجکاوی کم تر، خودکنترلی پایین تر، حواس پرتی بیشتر، مشکل در پیدا کردن دوست، پایداری کم تر رابطه عاطفی، نیاز به مراقبت سخت تر از این کودکان و عدم توانایی در انجام وظایف همراه بود.

زمان استفاده از صفحه نمایش شامل تلویزیون، تلفن های هوشمند، رایانه ها و سایر دستگاه های الکترونیکی می شود. با توجه به این مقیاس که کمتر از یک ساعت در روز، استفاده کم، چهار ساعت در روز، استفاده متوسط و هفت ساعت یا بیشتر در روز، استفاده زیاد از این وسایل تلقی می شود، بروز افسردگی، اضطراب و بیماری روانی در افرادی که استفاده زیادی از وسایل الکترونیکی داشتند، دو برابر بیشتر از کاربران کم مصرف بود.

به نظر می رسد که حتی کاربران متوسط نسبت به کاربران کم مصرف وسایل الکترونیکی شخصی یا کسانی که اصلا از این وسایل استفاده نمی کنند، از سلامت روانشناختی کمتری برخوردار هستند. مشاهدات موجود در این مطالعه بدون توجه به نژاد، جنسیت و وضعیت اقتصادی – اجتماعی به دست آمد.

این امر خصوصاً زمانی نگران کننده میشود که این نکته را نیز مورد توجه قرار دهید که کودکان قبل از سن نوجوانی به طور متوسط شش ساعت، نوجوانان بیش از نه ساعت در روز از این وسایل استفاده می کنند و این میزان جدا از استفاده از رایانه برای کار در مدرسه است.1
 

آسیب‌های موبایل برای کودکان

استفاده کودک از موبایل‌های هوشمند علاوه بر تاثیرات جسمانی بر خلق و رفتار کودکان نیز می‌تواند تاثیرات چشمگیری بگذارد. آسیب‌های جسمانی و روانی شامل موارد زیر می‌شود.

1. آسیب‌ به چشم

پژوهشگران ثابت کرده‌اند استفاده کودک از موبایل و تبلت در طولانی مدت می‌تواند برای سیستم عصبی چشم کودک مضر باشد. نگاه کردن طولانی مدت به گوشی همراه، باعث تاخیر در ترشح ملاتونین شده و در نتیجه کودک دیر‌تر به خواب می‌رود. کیفیت خواب هم بر اثر استفاده از گوشی پایین می‌آید.

2. اضافه وزن در کودکان

کودکانی که بیش از حد با موبایل یا تبلت بازی می‌کنند فعالیت فیزیکی شان کاهش پیدا کرده و در نتیجه در معرض چاقی و اضافه وزن قرار می‌گیرند. اضافه وزن و مشکلات خواب، باعث ایجاد مشکلات دیگری از قبیل بیماری‌های قلبی، دیابت، سکته و بسیاری موارد دیگر می‌شود.
 

3.آسیب به مغز و شنوایی

گوشی موبایل دارای امواجی است که در طولانی مدت بر مغز اثر گذاشته و ممکن است باعث ایجاد تومورهای مغزی شود. ضمنا استفاده بیش از حد از تلفن همراه برای صحبت کردن و نزدیک نگه داشتن آن به گوش، باعث گرم شدن آن ناحیه مغزی شده و ممکن است اثرات مخرب بگذارد.

از طرف دیگر استفاده طولانی مدت از هندزفری و هدفون به ویژه اگر از آن‌ها برای گوش دادن به موسیقی با صدای بلند استفاده شود، ضعف شنوایی و دیگر مشکلات شنوایی به وجود می‌آورد.
 

4. ضعف در ستون فقرات و عضلات

کودکانی که ساعات طولانی با گوشی موبایل کار می‌کنند در وضعیتی قرار می‌گیرند که دستان و ستون فقراتشان در معرض آسیب می‌باشد. عضلات کودک ممکن است تحلیل رفته و ماهیچه‌ها دچار ضعف بشوند.
 

5.انزوا در کودکان

کودکان در اثر سرگرم شدن با موبایل و تبلت، نیاز کمتری را در خود احساس می‌کنند تا به دنیای واقعی و بیرونی بیایند و با دیگران و همسالانشان ارتباط برقرار کنند. در نتیجه کودکان ارتباطات اجتماعی را به خوبی یاد نمی‌گیرند و گوشه گیر و منزوی می‌شوند.
 

6. اعتیاد و وابستگی

یکی از آسیب‌هایی که بسیار جدی است، اعتیاد به گوشی هوشمند و تبلت است که نوعی اعتیاد رفتاری محسوب می‌شود. در واقع  فرد ممکن است به قدری به آن وابسته شود که زمانی که همراهش نباشد یا در حال کار با آن نباشد، احساس تشویش و بی قراری کند.

چنین افرادی دچار وسواس نسبت به گوشی موبایل خود می‌شوند و بدون اینکه کاری با آن داشته باشند، بارها و بارها صفحه آن را روشن می‌کنند. یا ممکن است دائما فکر کنند کسی به آن‌ها زنگ زده یا پیام داده است.
 

7.اختلال در یادگیری

کودکانی که مدت زمان زیادی را صرف گوشی می‌کنند، نه تنها از ارتباطات اجتماعی باز می‌مانند، بلکه فرصت‌های یادگیری‌شان در حیطه‌های دیگر هم محدود شده و به جای اکتشاف محیط واقعی، خود را به صفحه نمایشگر محدود می‌کنند.

در واقع ممکن است کودکان وقت زیادی را به خاطر گوشی هوشمند تلف کنند که این فرصت می‌توانست به کارهای مفیدتری اختصاص یابد. مثلا افت تحصیلی می‌تواند یکی از پیامد‌های این وضعیت باشد.
 

8. بلوغ زود هنگام

دسترسی نامحدود کودک به گوشی موبایل و اینترنت می‌تواند او را وارد دنیایی کند یا با مسائلی آشنا سازد که مناسب سن او نیستند. این مسئله ممکن است منجر به آسیب‌های زودهنگام برای آن‌ها شود. در بسیاری موارد شاهد بلوغ زودهنگام در کودکان هستیم که مشکلاتی را برای آن‌ها به وجود می‌آورد.2
 

روش های مقابله با اعتیاد کودکان به تلفن همراه

با فرزند خود تعامل کنید. ابتدا خودتان از یک نرم افزار استفاده کنید یا با آن بازی کنید، سپس آن را در اختیار کودک قرار دهید. می توانید همراه با کودک بازی کنید. در آخر از او بپرسید چه چیزی یاد گرفته است.

برای محدود کردن دسترسی به محتوای خوشنت آمیز یا پورنوگرافی، از ابزارهای کنترل والدین بر روی دستگاه های تلفن هوشمند استفاده کنید.

برای کنترل اعتیاد کودکان به تلفن همراه بهتر است بر میزان ساعت استفاده از دستگاه توسط کودک نظارت داشته باشید.

با کودک خود فعالیت های غیر دیجیتالی مانند کتاب خواندن و بازی با کارت و پازل انجام دهید.

روزهایی را به دورهمی های کودکانه اختصاص دهید تا کودک شما با همسالان خود ارتباط چهره به چهره داشته باشد و با آنها بازی کند.3

توصیه های زمان استفاده از صفحه نمایش

آکادمی اطفال آمریکا محدودیت های حداکثر زمان استفاده از صفحه نمایش در روز را برای کودکان به این صورت توصیه می کند:

کودکان کمتر از هجده ماه نباید از این وسایل استفاده کنند.

کودکان دو تا پنج سال کمتر از یک ساعت

محدودیت های مداوم برای کودکان شش سال و بالاتر، همراه با نظارت دقیق بر رفتار و فعالیت بدنی کافی و فعالیت های بین فردی.

رسانه های دیجیتال، مادامی که جایگزین تجربه زندگی واقعی یا یادگیری تعاملی و روابط شخصی نشوند، جای خود را در زندگی کودکان دارند. عواقب استفاده بیش از حد از صفحه نمایش می تواند بر سلامت جسمی و روحی کودکان در کوتاه مدت و بلند مدت تأثیر بگذارد.1

پینوشتها
 1.www.rastineh.com
2.www.honarehzendegi.com
3.www.simiaroom.com