خانه » همه » مذهبی » اقسام علوم از نظر حکم شرعی

اقسام علوم از نظر حکم شرعی


اقسام علوم از نظر حکم شرعی

۱۳۹۸/۱۲/۲۳


۶۱۶ بازدید

پیامبر اکرم فرمودند:طلب علم برهر مسلمانی واجب است خدا دانشجویان را دوست دارد. سوال بنده به عنوان یک مسلمان این است که منظور پیامبر (ص)از واجب بودن طلب علم به معنای عام ان است یا خیر وسوال بعدی من انکه تین واجب کفای است یا عینی واگر کفای است یعنی اگر ما از یک نف درس بخواند دیگری نباید درس بخواند؟

دوست گرامی. علم دو نوع است. علوم دینی و علوم دنیوی. کسب علوم دینی به صورت تخصصی و اجتهادی و همچنین کسب علوم دنیوی اگر به مقدار نیاز و ضرورت جامعه کسانی هستند که مشغول آن هستند، برای دیگران واجب کفایی است، اما کسب اطلاعات دینی به صورت عمومی برای همگان واجب عینی است یعنی هر کسی باید اعتقادات و احکام دین خود را یاد بگیرد تا بتواند عمل کند.
اقسام علوم به لحاظ حکم فراگیری:
علوم را از لحاظ حکم فراگیری در پنج گروه می‎توان دسته بندی نمود:
دسته اول: علومی که از یادگیری و تعلیم آنها صریحاً نهی شده، مثل علم سحر و یا برای فرد و جامعه فساد آفرین هستند و همینطور علومی که شخص به قصد ضرر زدن به دیگران می‎آموزد، تعلم این دسته از علوم حرام می‎باشد، مگر در مواقع ضرورت، مثلاً سحر را برای ابطال سحر دیگران بیاموزد.
دسته دوم: علومی که حرام نیستند، بر دو گروه اند:
۱) دانش هائی که مقدمه سازندگی مادی و یا معنوی، دنیوی و یا اخروی، فردی و یا اجتماعی می‎باشند و بدون آنها اساس حیات مادی و معنوی انسان به مخاطره می‎افتد. تحصیل این علوم به صورت واجب عینی مثل شناخت عقائد و تکالیف شرعیه و یا واجب کفائی مثل علم طب و شیمی بر همگان لازم است.
۲) دانش هائی که نقش حیاتی در زندگی فرد و یا اجتماع ندارند.
این علوم بر سه قسم‎اند:
الف)مستحب: هر دانشی که مقدمه‌ تقویت بنیه مادی و یا معنوی فرد یا جامعه است و بدون آن ضربه‎ای به نیازهای اساسی وارد نمی‎شود، اما در صورتیکه با قصد قربت فرا گرفته شوند، عمل مستحبی محسوب می‎گردند. مانند علم معماری و شهرسازی و عمران و مدیریت شهری.
ب) مباح: همین دانش ها اگر بدون قصد قربت آموخته شوند مباح به حساب می‎آیند.
ج) مکروه: دانش هایی که مقدمه ‌فساد نیستند، اما سودی نیز در بر ندارند، اگر موجب تضییع عمر گردند و انسان را از مقصد دور نمایند، لغو و مذموم و مکروه به شمار می‎آیند. مثل علم انساب. پیامبر (ص) درمورد علم انساب فرمود: این را اگر کسى نداند، زیان نمى کند و کسى که مى داند، نفعى نمى برد.  

ممکن است این مطالب هم برای شما مفید باشد:

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد