نسب شناسان و راویان اخبار در تعداد فرزندان امام کاظم (علیه السلام )اختلاف زیادی دارند که به شرح ذیل می باشد :اول : جمع آنان سی وسه تن ، شانزده پسر و هفده دختر می باشد .دوم : سی و هفت تن هیجده پسر و نوزده دختر می باشند .سوم : سی و هشت تن بیست پسر و هیجده دختر .
چهارم : چهل تن ، هیجده پسر و بیست ودو دختر .
پنجم شصت تن ، بیست و سه پسر و سی و هفت دختر
اقوال دیگری نیز وجود دارد .(1)
(1) تحلیلی از زندگی امام کاظم (علیه السلام) .ج 2 .ص 437- 434 باقر شریف قرشی ترجمه محمد رضا عطائی
اما اسامی پسران آن حضرت :
1- امام رضا (علیه السلام )
2- اسماعیل .زید
3- جعفر .حسین .
4- هارون .فضل .
5- حمزه سلیمان .
6- محمد سالم
7- احمد سعید .
8- قاسم عقیل .
9- عباس ابراهیم .
10- ابراهیم اکبر .
11- حسن عبیدالله .
12- عبدالله.
اسامی دختران :
1- ام عبدالله .
2- قسیمه .
3- لبابه. رقیه میمونه عطفه
4- ام جعفر . حسنه امینه صغری عباسه
5- امامه . عائشه اسماء کبری خدیجه کبری
6- کلثوم ام سلمه زینب خدیجه
7- بریهه اسماء زینب کبری صرحه
8- ام قاسم ام فروه فاطمه کبری
9- محموره آمنه فاطمه
10- امینه کبری ام ابیها ام کلثوم کبری
11- علیه حلیمه ام کلثوم وسطی
12- زینب رمله ام کلثوم
اما از همسران امام کاظم (علیه السلام) ما بدست آوردیم 9 نفرند که همه ام ولد بوده اند و تاریخ در زندگی تفصیلی آنه مبهم و تاریک است . انچه در تحقیق به آن رسیده ایم عبارتند از
1- مادر امام رضا( علیه السلام) (ام البنین نجمه ) علیها السلام .
2- نجیه اهل نوبه مادر ابراهیم و اصغر .
3- ام احمد مادر احمد و محمد و حمزه بن موسی علیه السلام .
4- ام ولد مادرجعفر .
5- ام ولد مادر حسن .
6- ام ولد مادر زید .
7- امو ولد (عوکلانی مادر عبدالله .
8- ام ولد مادر عبیدالله .
9- ام ولد مادر هارون .
ا زآنچه بیان گردید نسبت به دائم بدون همسران حضرت چیزی بیان نشده است و شاید به جهت اینکه امام( علیه السلام) بیشتر عمر خود را در زندان بسر برده نتوانسته همسردائمی اختیار کند و اگر هم همسر دائمی داشته تاریخ زندگی ایشان برای ما معلوم نیست . و نیز شاید علت تکثیر این تعداد نسل توسط امام این باشد که حضرت بوسیله تربیت این فرزندان و پخش شدن انها در همه نقاط اهداف امام(علیه السلام) را منتشر کند و دین و تشیع را تبلیغ کنند که به این وسیله بر علیه خلفای جوز مبارزه نموده ومردم را بر علیه خلفای ظالم بشوراند و الله العالم و چون امام (علیه السلام) حکیم است همه کارهای او دارای حکمت بوده و مصلحت اسلام و مسلمین در آن است هر چند ما نتوانیم آن در درک کنیم .
ج 2- اما اینکه امام کاظم (علیه السلام) چه میزان نفقه و شیربها و ….به همسران خود می پرداختند جواب این است که اولاً اگر همسران حضرت موقت باشند که بجز مهریه نفقه ندارند و همسر موقت و عقد موقت نفقه طلبکار نمی باشد و اصولاً ازدواج در میان عرب ها و درصدر اسلام و حتی الان هم بسیار بسیار آسانتر است از شرائط فعلی کشور ما و قابل قیاس نیست و آنچه هم اکنون به عنوان شیربها از داماد گرفته میشود معلوم نیست در زمان ائمه
( علیهم السلام) رسم بوده و حتماً به پدر و مادر داماد شیربها می داده اند که چنین چیزی بر ما ثابت نشده است و اینکه امام (علیه السلام )علاوه بر مهریه به همسران شیربها نیز به پدر و مادر یا برادر عروس می داده چیزی در احادیث نقل نشده است .
برای مطالعه بیشتر می توانید به کتاب « تحلیلی از زندگانی امام کاظم (علیه السلام) تالیف باقر شریف القرشی با ترجمه محمد رضا عطایی ج 2 مراجعه فرمایید .
لازم به ذکر است شاید جهت ایجاد این همه فرزند .توسط امام (علیه السلام) این بوده است که چون ترویج دین توسط خود امام (علیه السلام) به علت محبوس بودن ممکن نبوده حضرت بوسیله فرزندان این کار را انجام داده است .
به نقل از اداره پاسخگویی آستان قدس رضوی
چهارم : چهل تن ، هیجده پسر و بیست ودو دختر .
پنجم شصت تن ، بیست و سه پسر و سی و هفت دختر
اقوال دیگری نیز وجود دارد .(1)
(1) تحلیلی از زندگی امام کاظم (علیه السلام) .ج 2 .ص 437- 434 باقر شریف قرشی ترجمه محمد رضا عطائی
اما اسامی پسران آن حضرت :
1- امام رضا (علیه السلام )
2- اسماعیل .زید
3- جعفر .حسین .
4- هارون .فضل .
5- حمزه سلیمان .
6- محمد سالم
7- احمد سعید .
8- قاسم عقیل .
9- عباس ابراهیم .
10- ابراهیم اکبر .
11- حسن عبیدالله .
12- عبدالله.
اسامی دختران :
1- ام عبدالله .
2- قسیمه .
3- لبابه. رقیه میمونه عطفه
4- ام جعفر . حسنه امینه صغری عباسه
5- امامه . عائشه اسماء کبری خدیجه کبری
6- کلثوم ام سلمه زینب خدیجه
7- بریهه اسماء زینب کبری صرحه
8- ام قاسم ام فروه فاطمه کبری
9- محموره آمنه فاطمه
10- امینه کبری ام ابیها ام کلثوم کبری
11- علیه حلیمه ام کلثوم وسطی
12- زینب رمله ام کلثوم
اما از همسران امام کاظم (علیه السلام) ما بدست آوردیم 9 نفرند که همه ام ولد بوده اند و تاریخ در زندگی تفصیلی آنه مبهم و تاریک است . انچه در تحقیق به آن رسیده ایم عبارتند از
1- مادر امام رضا( علیه السلام) (ام البنین نجمه ) علیها السلام .
2- نجیه اهل نوبه مادر ابراهیم و اصغر .
3- ام احمد مادر احمد و محمد و حمزه بن موسی علیه السلام .
4- ام ولد مادرجعفر .
5- ام ولد مادر حسن .
6- ام ولد مادر زید .
7- امو ولد (عوکلانی مادر عبدالله .
8- ام ولد مادر عبیدالله .
9- ام ولد مادر هارون .
ا زآنچه بیان گردید نسبت به دائم بدون همسران حضرت چیزی بیان نشده است و شاید به جهت اینکه امام( علیه السلام) بیشتر عمر خود را در زندان بسر برده نتوانسته همسردائمی اختیار کند و اگر هم همسر دائمی داشته تاریخ زندگی ایشان برای ما معلوم نیست . و نیز شاید علت تکثیر این تعداد نسل توسط امام این باشد که حضرت بوسیله تربیت این فرزندان و پخش شدن انها در همه نقاط اهداف امام(علیه السلام) را منتشر کند و دین و تشیع را تبلیغ کنند که به این وسیله بر علیه خلفای جوز مبارزه نموده ومردم را بر علیه خلفای ظالم بشوراند و الله العالم و چون امام (علیه السلام) حکیم است همه کارهای او دارای حکمت بوده و مصلحت اسلام و مسلمین در آن است هر چند ما نتوانیم آن در درک کنیم .
ج 2- اما اینکه امام کاظم (علیه السلام) چه میزان نفقه و شیربها و ….به همسران خود می پرداختند جواب این است که اولاً اگر همسران حضرت موقت باشند که بجز مهریه نفقه ندارند و همسر موقت و عقد موقت نفقه طلبکار نمی باشد و اصولاً ازدواج در میان عرب ها و درصدر اسلام و حتی الان هم بسیار بسیار آسانتر است از شرائط فعلی کشور ما و قابل قیاس نیست و آنچه هم اکنون به عنوان شیربها از داماد گرفته میشود معلوم نیست در زمان ائمه
( علیهم السلام) رسم بوده و حتماً به پدر و مادر داماد شیربها می داده اند که چنین چیزی بر ما ثابت نشده است و اینکه امام (علیه السلام )علاوه بر مهریه به همسران شیربها نیز به پدر و مادر یا برادر عروس می داده چیزی در احادیث نقل نشده است .
برای مطالعه بیشتر می توانید به کتاب « تحلیلی از زندگانی امام کاظم (علیه السلام) تالیف باقر شریف القرشی با ترجمه محمد رضا عطایی ج 2 مراجعه فرمایید .
لازم به ذکر است شاید جهت ایجاد این همه فرزند .توسط امام (علیه السلام) این بوده است که چون ترویج دین توسط خود امام (علیه السلام) به علت محبوس بودن ممکن نبوده حضرت بوسیله فرزندان این کار را انجام داده است .
به نقل از اداره پاسخگویی آستان قدس رضوی