ملاقات با امام زمان(عج) در عصر غیبت کبری، برخی آن را ممکن برخی غیر مقدور می دانند. دلیل آنان وجود روایاتی است که ملاقات در زمان غیبت را منتفی دانسته اند، اما آنان که معتقد به امکان ملاقات و یا حتی وقوع آن هستند، معتقدند روایاتی که دلالت بر منع ملاقات دارند، ناظر بر این است که جلوی هر گونه سوء استفاده از ادعای دیدن امام زمان گرفته شود و هر کس ادعای رؤیت امام زمان(ع) را نکند.

مطلب زیر یادداشتی است از حجت الاسلام گودرزی، محقق پژوهشکده مهدویت و آینده پژوهی در پاسخ به شبهه ای که دیدن حضرت حجت(عج) را غیرممکن و مدعیان آن را دروغگو می داند.

منشا این سوال از توقیعی نشات می گیرد که برطبق آن دیده شدن حضرت نفی شده است و کسانی که ادعای دیدن ایشان را نمایند، دروغگو نامیده شده اند، برخی مغرضان و منحرفان از نورانیت هم بدان تمسک نموده و خواسته اند تا بدین وسیله ایجاد شک و شبهه در دل افرادی نمایند که نسبت به مسائل حدیثی آشنایی کافی را ندارند. اما آنچه که در جواب به این سوال می توانیم بدان اشاره نماییم بدین شرح است:

1- توقیع خبر مرسل است و لذا از حیث سند ضعیف است.

2- با یک توقیع نمی توان در آن همه وقایع و حکایات مشهور و متواتر خدشه نمود.

3- دیده شدن ایشان توسط برخی افراد منافات با فلسفه غیبت ندارد چراکه مقتضای غیبت و بنای غیبت بر این است که دیده نشود ، ولی نه اینکه باید دیده نشود یا ممکن نیست که دیده شود.

وحدیثی که در نفی مشاهده است همان حدیث توقیع است که برای علی بن محمد سمری صادر شد و مفاد او چنانکه گذشت آن است که ظهور نخواهد بود مگر با صیحه ی آسمانی و خروج سفیانی، نه اینکه رویت نخواهد بود و فرمود: هر کس ادعای مشاهده کند قبل از این دو پس او کذاب است یعنی ادعای این مشاهده کند یعنی مشاهده ی ظهور، موید اینکه: حضرت صادق(ع) به مفضل فرمودند: نمی بیند او را چشمی در وقت ظهور او، مگر اینکه همه چشم ها او را خواهد دید، پس هر کس بگویدبرای شما غیر این را تکذیب کنید او را.

پس منافاتی ندارد با امکان رویت از جهت اقتضای مصلحت احیانا و اتفاقا، به علاوه در مقابل او نیز دلیل قطعی است بر امکان رویت و آن تواتر اجمالی است که موجب قطعی و یقینی است از کثرت ادعای اشخاص صالح، به علاوه ادعای ایشان نیز به منزله حدیثی است و صلاح بسیاری از ایشان از حیث تقوی و ورع و وثوق و اطمینان کمتر از راویان احادیث نیست، پس اخبار ایشان نیز حدیثی است معارض با آن که در صورت تعارض اگر حتی توقیع را قطعی بدانیم باز ترجیح با ادعا کنندگان مشاهده می باشد.

4- با توجه به وقایع وکراماتی که درحکایات اشخاصی که به خدمت حضرت رسیده اند، نمی توان دیدن ایشان را، نفی نمود.

5- باتوجه به این که نوشته شدن این توقیع درزمانی بوده است که حضرت دارای نایبانی بوده و همچنین با توجه به قراینی که موجود است این مطلب به ذهن می آید که ایشان هر گونه ملاقات با شخص و واسطه بین خود و مردم را نفی می کنند وروی اصلی سخن در این توقیع با کسانی است که ادعای مشاهده اختیاری با حضرت را نمایند.

اما این مطلب که بهره گرفتن ازآن حضرت در مسائل دینی در عصر غیبت وجود ندارد به دلیل آن است که جلو ادعا های واهی در مسائل دینی گرفته شودزیرا فقیه می بایست دراثبات فتاوی خود مدارک و ملاکاتی را بیان نماید که در قرآن وسنت موجود باشدولذا چنانچه شخصی یا فقیهی پیدا شود که فتوای خود را مستند به امام زمان نماید به هیج وجه از اوپذیرفته نخواهدشدواین مطلب به هیچ وجه به معنای آن نیست که علماء وفقها وحتی مردم عادی از یاری ومدد آن حضرت بی بهره بوده اند وشواهد بسیاری دراین زمینه موجود است و آنچه از آیت الله محسن آصفی نقل شده است مربوط به مقام افتاء می باشد که نه تنها نزد ایشان بلکه در نزد همه ی علماء امری ثابت می باشد.

و این مطلب نیز که امام برای اینکه حجت خدا باشد باید دارای شرایطی باشد از جمله ظاهر بودن و مشهور بودن امری است که نزد شیعه پذیرفته شده نمی باشد و نویسنده مذبور از جانب خود چنین نسبتی رابه شیعه نسبت داده است و هیچ ملازمه بین این شرایط وحجت خدابودن وجود ندارد.

به علاوه باید به این نکته نیزتوجه نمود که برای دیدن حضرت در دوران غیبت شرایطی لازم است که شرط اصلی آن پاکی ظاهری و باطنی می باشد و نباید توقع داشت که شخصی که غرق در گناه وآلودگی می باشد بتواند حضرت را ملاقات نماید و در ضمن باید توجه داشت که ندیدن آن حضرت برای کسی که شرایطش را دارد به معنای گناهکار بودن آن شخص نمی باشد چرا که ممکن است بعد از دیدن حضرت برا ی او مفسده ی حاصل شود، لذا از دیدن آن حضرت منع شود.

منبع: پایگاه اینترنتی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی