نبات، خوردنی شیرینی است که در تمام خانه‌ها یافت می‌شود. از زمان‌های قدیم هنگامی که دل درد و دل پیچه بر ما غلبه می‌کرد، مادربزرگ‌ها از جمله ی معروف خود استفاده می‌کردند:«یک لیوان چای نبات بخوری خوب میشی!». در حال حاضر نیز اولین گزینه برای درمان دل درد، چای نبات است چون از منظر درمانی خواص نبات بسیار زیاد است. از خاصیت نبات می‎توان به درمان سردی، ملیّن بودن و رفع نفخ، دل درد و دل پیچه اشاره کرد.

نبات خوردن در هنگام درد یک منشأ تجربی دارد و از نظرعلمی روی آن کار زیادی انجام نشده است اما دانشمندان خواص نبات را مورد بررسی قرار دادند و نتایج به دست آمده نشان داد که نبات تأثیر مثبت بر روی برخی بیماری‌ها دارد و نبات با خواص جادویی خود باعث کاهش درد و افزایش انرژی و نشاط میشود پس نبات در دسترس‌ترین ماده دارویی محسوب می‌شود. علاوه بر خواص درمانی نبات از آن برای مهریه، تزیین سفره عقد، هفت سین و دیگر مراسم شادی استفاده می شود چون در سنت ما ایرانیان نبات نماد شادمانی است. 

این سمبل شادمانی از نیشکر به دست می‌آید. برای تهیه آن، شکر را تا حد اشباع در آب جوش حل می‌کنند سپس نخی در آن قرار می‌دهند تا با خنک شدن محلول، ذرات بلور دور نخ تشکیل شده و از ایجاد آن کریستال های شفاف نبات به دست می‌آید. 

نبات نی‌دار و نبات شاخه از انواع نبات موجود در بازار هستند. نبات شاخه بیشتر کاربرد تزیینی دارد و سفره‌های مراسم عقد و هفت سین را با آن مزین می‌کنند. در شاخه نبات بلورهای محلول به دور نخی از جنس پنبه تشکیل می‌شوند اما در نبات نی دار این بلورها اطراف یک نی و یا چوب متبلور می‌شوند و وجود نی در انتهای نبات باعث می‌شود که مصرف آن آسان شود و شما با هم زدن نبات نی دار در نوشیدنی خود، آن را شیرین کنید.

علاوه بر دو مورد ذکر شده نبات دندانه، نبات مخلوط، کاسه نبات، پرده نبات و پودرنبات از انواع مدل‌های نبات هستند که شکل فیزیکی و ساختار متفاوتی نسبت به یکدیگر دارند اما پرکاربردترین نوع نبات همان نبات نی دار و شاخه ای است. 

در گذشته نبات فقط به رنگ سفید دیده می‌شد اما امروزه انواع نبات طعم‌دار باعث تنوع در مزه نوشیدنی‌های ما می‌شود. طعم‌های مختلف نبات نی‌دار در کنار یک فنجان چای داغ بسیار دلچسب است. نبات زعفرانی، نبات دارچینی، نبات لیمویی و … جزء نبات های طعم دار محسوب می‌شوند که می‌توانید طعم دلخواه خود را انتخاب کنید و نوشیدنی خود را با آن نوش جان کنید.1

انواع مختلف نبات

شاخه نبات

بلورهای نبات که به دور یک نخ تشکیل شده اند را شاخه نبات می گویند.

نبات چوبی

بلورهای نبات به دور یک چوب تشکیل می شود. نبات چوبی نسبت به نبات های نی دار پلاستیکی بهداشتی تر است زیرا چوب سه مرتبه جوشانده می شود و کاملاً بهداشتی است اما نی های پلاستیکی غیر بهداشتی و سرطان زا هستند.

نبات دندانه

این نوع نبات قابلیت شکنندگی بسیار بالا دارند و در چای راحت حل شده و برای مصارف خانگی آسان و مناسب می باشد. در هنگام مصرف این نوع نبات ، نیازی به شکستن آن، با شیء یا دست نیست و برای مصرف آماده می باشد.

نبات مخلوط

این نوع نبات که در کف و جداره ی پاتیل ها به صورت تخته تشکیل می شود به دلیل شکل نامنظم آن بیشتر به صورت فله عرضه می گردد . غلظت خیلی زیاد شیره در کف پاتیل ها باعث تخته شدن این نبات می شود.

پرده نبات

این نبات از نظر کیفیت با دیگر نبات های شاخه و چوبی هیچ تفاوتی ندارد و نباتی است که روی پاتیل ها تشکیل شده و تنها تفاوتش با نبات های دیگر ترد و نازک بودن آن می باشد.

پودر نبات

این نوع نبات از شکر درشت تر بوده و همان خرده های نبات است که قابلیت حل شدن بالایی دارد.2

خواص درمانی نبات در طب سنتی 

درباره خواص درمانی نبات چه می‌دانید؟ همانطور که گفتیم، یکی از مهم‌ترین خاصیت‌ها و فواید نبات درمان دل پیچه و دل درد ناشی از مسمومیت یا دردهای قاعدگی و … است؛ بنابراین اگر کسی از شما بپرسد که نبات سوخته برای چی خوبه؟ شاید اولین مزیتی که به ذهن‎تان برسد، درمان دل درد، دل پیچه و حالت تهوع باشد.

نبات و لاغری

خوردن آب نبات باعث چاقی نمی‌شود. پس با خیال راحت آب نبات یا چای نبات خود را بنوشید؛ چون نبات خیلی سریع جذب عضلات می‎شود؛ بنابراین سوخت و ساز بدن را بالا می‎برد، این مسئله در لاغری افراد مؤثر است.

خواص نبات داغ ؛ ماده ضد اسهال

نبات از ساکارز تشکیل شده است و خاصیت ضد نفخ و ملین کننده دارد. نبات در مقایسه با قند طبع گرم‌تری دارد. اگر اسهال شدید گرفته‌اید، بهتر است نبات داغ را امتحان کنید.
درواقع اگر نبات را روی حرارت قرار دهید، تبدیل به ماده‌ای قهوه ای رنگ می‌شود که طعم بسیار تلخی دارد، این داروی طبیعی یا همان نبات سوخته ضد اسهال است.

خواص و فواید نبات در سرماخوردگی

شاید باور کردنش سخت باشد اما یک چای نبات دبش و داغ می‌تواند سرفه های مکرر و عفونت های ویروسی گلو ناشی از سرماخوردگی را تسکین دهد. البته مکیدن یک تکه نبات هم باعث قطع شدن سرفه و برطرف شدن خشونت سینه و گرفتگی صدا می‌شود.

چای نبات ؛ نوشداروی ضد خستگی

مصرف نبات با چای ( چای نبات ) هنگام رانندگی یا در زمان قاعدگی باعث رفع خواب آلودگی و خستگی بدن می‎شود؛ اگر مجبور شدید که در هنگام شب رانندگی کنید، حتما چای نبات بخورید. یک چای نبات طعم دار زعفرانی می‌تواند انرژی از دست رفته شما را برگرداند.

خواص و فواید نبات برای مغز

مصرف آب جوش به همراه نبات یا چای نبات برای افراد سالمند که دچار اختلال حافظه شده‌اند، بسیار مفید است. چای نبات علاوه بر رفع خستگی مانند نوشیدنی‌های دیگر و حتی کندر و نعناع به تقویت حافظه کمک می‌کند.

نبات داغ ( نبات سوخته ) نوشداروی ضد دل درد

امان از این دل درد و حالت تهوع که البته با مصرف نبات داغ قابل درمان است. مصرف نبات به همراه چای یا آب جوش یا استفاده از جوشانده و عصاره این ماده شیرین باعث تسکین درد معده می‌شود و از انقباض ماهیچه‌ای جلوگیری می‌کند؛ نبات داغ برای کاهش درد کمر، تسکین درد پشت، بهبود پا درد و رفع دردهای ناحیه شکم بسیار مفید است.

خواص نبات داغ برای نوزاد

شاید شما هم بارها این صحنه را دیده باشید که به نوزادی که گریه شدید می‌کند، آب و نبات یا نبات داغ بدهند؛ یکی از دلایل گریه نوزاد و کودک می‌تواند دل درد و مشکلات گوارشی مثل رفلاکس معده باشد، آب نبات این مشکلات را درمان می‌کند.3

درمان تکرر ادرار

افرادی که در روز بیش از 8 بار دفع ادرار دارند دچار تکرر ادار بوده و با روش های طبیعی می توان آن را درمان کرد.

عارضه تکرر ادرار با نوشیدنی های گرم نبات داغ برطرف می شود و مصرف منظم این محلول در روند درمان تکرر ادرار مفید می باشد.

درمان آسم و تنگی نفس

آسم عارضه ای است که طی آن مسیرهای تنفسی ملتهب و تنگ شده و موکوس بیشتری ترشح می کنند نبات باعث تسکین درد شده و مصرف منظم نبات داغ برای بدن مفید است و تنگی نفس را رفع کرده و آسم را درمان می کند.

کاهش درد کمر

نبات خواص زیادی برای بدن دارد و مصرف آن کمردرد را تسکین داده و نشاط آور می باشد.

مصرف چای نبات در رفع خستگی های مفرط جسمی و فکری که از کار و فعالیت های روزانه ناشی می شود موثر بوده و اگر این نوشیدنی گرم میل شود باعث آرامش و نشاط می گردد.

درمان کم حواسی

افرادی سالخورده به دلیل کهولت سن بیشتر دچار کم حواسی می شوند و برای رفع آن می توانید چای نبات و آب جوش نبات داغ مصرف کنید.

نبات ملین بوده و نباتی که از نیشکر بدست می آید از هضم دیر غذا جلوگیری می کند.

درمان درد پا

پا درد از کار زیاد و راه رفتن های زیاد بوجود می آید و ممکن است دلایل دیگری نیز داشته باشد.

در زمانی که دچار پا درد می شوید می توانید با ماساژ آن را رفع کنید و مصرف نبات داغ و استراحت کردن در تسکین درد پا تاثیر زیادی دارد.

رفع سردی پوست بدن

سردی پوست بدن بخصوص دست و پا بسیاری از افراد را درگیر می کند و آن ها اغلب احساس سرما می کنند سردی پوست بدن دلایل مختلفی می تواند داشته باشد و برای رفع سردی پوست بدن می توانید از نبات داغ استفاده کنید.

جلوگیری از جاری شدن آب دهان

افرادی که در خواب از دهانشان آب جاری می شود می توانند از ترکیبات مختلف نبات همانند نبات سفید، نبات زعفرانی به حالت نبات چوبی و شاخه نبات در نوشیدنی های گرم استفاده کنند.

چای نبات از جاری شدن آب دهان در خواب و بیداری جلوگیری می کند.

ضد ترش کردن

ترش شدن دهان در اثر دسترسی نداشتن به مواد غذایی ایجاد می شود و برای رفع ترشی و جلوگیری از بوی بد یا مزه بد در دهان از نبات داغ، تکه های خرد شده نبات و چای نبات استفاده کنید.

نبات دارای خاصیت ضد ترش کردن می باشد.

درمان تپش قلب با نبات

قلب مهمترین عضو حیاتی بدن بوده و بوسیله آن خون در رگ ها جریان می یابد.
 
در هر تپش قلب به میزان صد سانتی متر مکعب خون در رگ ها هدایت می گردد. تپش قلب امر عادی بوده ولی در برخی موارد خطرناک می شود و نبات در درمان تپش قلب موثر می باشد.4

پی نوشت:
1.www.shop.bahramansaffron.com
2.www.namnak.com
3.www.deltapayam.com
4.www.photokade.com