برخورداری مالک از حقوق مالکانه دراملاک واقع در طرح های دولتی وشهرداری ها
✅به موجب ماده واحدە قانون تعیین وضعیت املاک واقع در طرح های دولتی و شهرداری هامصوب 1367 با اصلاحات بعدی، کلیۀ وزارتخانه ها، مؤسسات، سازمان ها، نهادها، شرکت های دولتی یا وابسته به دولت و شهرداری ها و مؤسساتی که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکر نام باشد، مکلف اند در طرح های عمومی یا عمرانی که ضرورت اجرای آنها را وزیر یا بالاترین مقام دستگاه اجرایی با رعایت ضوابط مربوط تصویب و اعلان کرده باشد و دراراضی و املاک شرعی و قانونی اشخاص اعم از حقیقی وحقوقی قرار داشته و در داخل محدودۀ شهرها و شهرک ها و حریم استحفاظی آنها باشد، پس از اعلام رسمی وجود طرح، حداکثر ظرف مدت هجده ماه، معاملۀ قطعی و انتقال اسناد رسمی و پرداخت بها یا عوض آن را برطبق قوانین مربوط صورت دهند. در تبصره 1 این ماده واحده، شرطی زمانی پیش بینی شده است که در صورت تحقق آن، مالکان می توانند ازحقوق املاک خود که در این طرح ها قرار گرفته اند، استفاده کنند و شهرداری به صدور پروانه مکلف است.
تعیین وضعیت املاک واقع در طرح ها
به موجب تبصره 1 ماده واحدۀ قانون مذکور اصلاحی 1380/1/22، درصورتی که اجرای طرح و تملک املاک واقع در آن به موجب برنامۀ زمانبندیِ مصوب، به حداقل پنج سال بعد موکول شده باشد، مالکان املاک واقع درطرح از کلیۀ حقوق مالکانه مانند احداث یا تجدید بنا یا افزایش بنا و تعمیر و فروش و اجاره و رهن و … برخوردارند و درصورتی که کمتر از پنج سال باشد، مالک هنگام اخذ پروانه تعهد می کند که هرگاه زمان اجرای طرح، قبل از پنج سال شروع شود، حق مطالبۀ هزینه احداث و تجدید بنا را ندارد.بنابراین با توجه به مدت زمان سپری شده از طرح، سه فرض می توان تصور کرد:
1- حداکثر تا 18 ماه پس از اعلام رسمی وجود طرح :
کلیۀ وزارتخانه ها، مؤسسات، سازمانها، نهادها، شرکت های دولتی یا وابسته به دولت و شهرداری ها و مؤسساتی که شمول قانون برآنها مستلزم ذکر نام باشد، مکلف اند حداکثر ظرف مدت هجده ماه، معاملۀ قطعی و انتقال اسناد رسمی و پرداخت بها یا عوض آن را طبق قوانین مربوط صورت دهند.
2- حد فاصل 18 ماه تا 5 سال پس از اعلام رسمی وجود طرح:
مالک حق اِعمال حقوق مالکانه را در ملک واقع در طرح دارد اما هنگام اخذ پروانه تعهد می کند که هرگاه زمان اجرای طرح قبل از 5 سال شروع شود، حق مطالبۀ هزینۀ احداث و تجدید بنا را ندارد.
3- 5 سال پس از اعلام رسمی وجود طرح:
مالکان املاک واقع در طرح از کلیۀ حقوق مالکانه مانند احداث یا تجدید بنا یا افزایش بنا و تعمیر و فروش و اجاره و رهن و… برخوردارند.