پرسشگر گرامی با سلام و سپاس از ارتباط شما با این مرکز
1. دروغ گفتن مصداق منکر است و اگر کسی دروغ بگوید با او را امر به معروف و نهی از منکر نمود و از این گناه او را باز داشت .
2. بیان آثار سوء و ناگوار دروغگویی و اثار و برکات راستگویی می تواند در تغییر رفتار فرد دورغگو موثر باشد و این عمل مصداق امر به معروف و نهی از منکر است .
3و باید توجه داشت بین فردی که دروغ گفتن عادت و کار دائم او است و فردی که گاهی و یا در موردی دروغ می گوید تفاوت است . امام صادق(ع) می فرماید :
همه به دروغ گفتن مبتلا مى شوند ولى کذاب کسى است که به دروغ گفتن عادت کرده است.(اصول کافى، ج 2، کتاب الایمان و الکفر، باب الکذب)
4. در مورد فردی که گاهی و تنها در مرودی دروغ می گوید باید با اغماض بیشتری رفتار کرد و به او تذکر داد اما در مورد فردی که دروغ گویی عادت و کار او است باید با غلظت و شدت بیشتری برخورد کرد و او را نسبت به این کار مذمت و منع کرد .
5. حضرت امیر المومنین علیه السلام در روایتی طرز برخورد پیامبرص را با انسانهای دروغگو بیان می کند.
عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِیهِ عَنْ جَدِّهِ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ عَنْ أَبِیهِ عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ ع قَالَ: کَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِذَا کَذَبَ عِنْدَهُ الرَّجُلُ تَبَسَّمَ وَ قَالَ إِنَّهُ لَیَقُولُ قَوْلًا.
الجعفریات (الأشعثیات)، ص: 169
امیر المومنین علیه السلام فرمودند: هر وقت کسی نزد پیامبر دروغی می گفت، (خالی می بست) پیامبر در ابتدا تبسمی می کردند و می فرمودند: این شخص حرفی می زند.
باید توجه داشت که لفظ «کان» در چنین عباراتی نشان دهنده استمرار آن عمل است. یعنی رسول خدا صلی الله علیه و آله، با لبخندی جواب طرف را می داند و خیلی حرف او را تحویل نمی گرفتند، یعنی با لبخند خود، می خواستند بگویند که این حرف، دروغی است که نباید جدی گرفت و باید به آن خندید، یعنی من فهمیدم داری خالی می بندی، و در جواب می فرمودند: این شخصی حرفی می زند، یعنی یه چیزی می گوید، که گفته باشد، حقیقتی ورای سخن او نیست.)
به نظر می رسد این برخورد حکیمانه پیامبر، یکی از بهترین برخوردها در شرایط خاص، با شخص دروغگو باشد.