علی(علیه السلام) دوبار به یمن اعزام شد یک سفر آن در رمضان سال دهم بود[ طبقات الکبری، ج 2، ص 169] و حضور حضرت سبب پذیرش اسلام از سوی قبیله همدان شد[ براء بن عازب می گوید: رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) خالد بن ولید را برای دعوت مردم یمن بدان سوی اعزام کرد. ما شش ماه در آنجا اقامت کردیم، اما کسی اسلام را نپذیرفت. پس از آن رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) علی بن ابی طالب(علیه السلام) را فرستاد. زمانی که امام به یمن رسید و نامه رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) را برای قبیله هَمْدان «2» خواند، همگی مسلمان شدند.» (کتاب بخاری، باب الجهاد، باب بعث علی بن ابی طالب و خالد الی الیمن؛ سبل الهدی و الرشاد، ج6، ص 358).]. گویا در سفر رمضان، میان سپاه اعزامی اسلام و قبیله مذحج درگیری صورت گرفت و آن گاه پس از پذیرش اسلام از سوی آنان، امام غنایم را جمع آوری کرده خمس آن را جدا کردند و بقیه را به جنگجویان دادند. پس از آن ضمن نامه ای شرح واقعه را برای رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) نوشتند و حضرت از او خواستند تا در سفر حج (حجة الوداع) به او ملحق شود و امام نیز چنین کرد[ المغازی، ج 3، صص 1082- 1080؛ طبقات الکبری، ج 1، صص 170- 169؛ ر.ک: سیره رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم)، جعفریان، ص666.].برخی مدعی اند که علی(علیه السلام) در روز غدیر همراه پیامبر نبود و به یمن رفته بود. به گفته یاقوت حموی (متوفی 626ق)، یکی از شیوخ بغداد، غدیر خم را دروغ پنداشت و گفت: در آن روز که رسول الله(صلی الله علیه و آله و سلم) به غدیر خم آمد علی بن ابی طالب در یمن بود. چون ابوجعفر طبری (متوفی 310ق؛ محدث، مفسر و مورخ نامی اهل سنت) این سخن بشنید زبان به ذکر فضایل علی گشود و روایاتی در اثبات غدیر خم نقل کرد،[ پس از مرگ طبری، او شبانه در خانه خویش دفن شد. ابن کثیر درباره علت ممانعت حنابله افراطی از دفن طبری در قبرستان مسلمانان، به این گفته اشاره دارد که ابو جعفر طبری، کتابی در دو مجلد نوشته و در آن احادیث غدیر را جمع آوری کرده است. (البدایة والنهایة، ج 7، ص 536).] مردم بسیار برای استماع سخنانش گرد آمده بودند[ معجم الأدباء، ج 6، ص2464.].
اخبار فراوانی بر بازگشت علی(علیه السلام) از یمن و شرکت در مناسک حجة الوداع و سپس حضور در غدیر وجود دارد؛ علی بن یونس نباطی بیاضی (متوفی 877 ق) درباره این شبهه می نویسد:
در پاسخ کسانی که مدعی اند علی در یمن بود و در غدیر حضور نداشت، چنین می گوییم: هر محدثی که حدیث غدیر را ذکر کرده از حضور علی(علیه السلام) نیز یاد کرده است؛ شعر حسان بن ثابت و تبریک عمر نیز حضور علی را در غدیر تقویت می کند[ «قالوا لم یکن علی حاضرا یوم الغدیر بل کان فی الیمن قلنا نقل حضوره کل من نقل الخبر و یعضده شعر حسان و بخ بخة عمر». بیاضی، الصراط المستقیم، ج1، ص307.].
به گزارش ابن کثیر دمشقی(متوفی 774ق)، علی(علیه السلام) از یمن با شتری (برای قربانی) نزد پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) آمد… حضرت او را در قربانی اش شریک قرار داد…[ «فی حدیث جابر أن علیا قدم من الیمن ببدن للنّبیّ(صلی الله علیه و آله و سلم) و فی سیاق ابن إسحاق أنه(علیه السلام) أشرک علیا فی بدنه و الله أعلم. و ذکر غیره أنه ذبح هو و علیّ یوم النحر مائة بدنة». البدایة و النهایة، ج5، ص117.]
همچنین کسانی که حدیث غدیر را بیان کرده اند، از همراهی علی(علیه السلام) در بازگشت از حج و حضورش در غدیر یاد نموده اند؛ ابن حجر بر حضور امام در غدیر اصرار دارد[ الصواعق المحرقة، ص 64.].