عصراسلام: خشونت علیه زنان یکی از انواع خشونت درون خانواده است. تحلیل قتل بابک خرمدین یا رومینا اشرافی نوع تقلیل گرایی خشونت (تعارضات) در دورن خانواده ایرانی است. امروز در خبرگزاری دیار میراز قتل پدر توسط فرزند ۳۰ ساله اش در رشت با اسلحه شکاری منتشر شد.
تعارضها و اختلافات درون خانواده ایرانی تغییرکرده است. البته باید به بستر اجتماعی ، فرهنگی و اقتصادی خشونت خانوادگی نیز توجه کرد چون بستر اجتماعی و اقتصادی نزاع و تعارضات خانوادگی گروههای اجتماعی و نوع آن( شهر یا روستا) متفاوت است. نزاع و خشونت خانوادگی در خانواده طبقه متوسط شهری متفاوت از نزاع و خشونت خانوادگی در یک جامعه روستایی،با بافت سنتی، تعصبات قومی و جنسیتی است.
در کشور ما معمولا فرزندان طبقات فرودست تلاش میکنند مستقل یا اگر با خانواده زندگی می کنند در هزینه با خانواده مشارکت کنند اما فرزندان طبقه متوسط وابستگی بیشتری به خانواده خود دارند. البته منظورم این نیست در خانواده طبقه فرودست اختلافات خانوادگی وجود ندارد بلکه بخاطر اصطکاک و اختلافات فرزندان و والدین زودتر بدنبال زندگی مستقل هستند. با این وجود خواستهها و آرمانها و تمایلات جوانها گاها متناقض با خواستهها نیازها و توقعات والدین است. این تناقض خواستهها و نیازها اختلاف و تعارض منافع را در خانواده به وجود می آورد.
در کشورهای غربی با توجه به وضعیت اقتصادی که در ان وجود دارد جوانان با کسب شغل و وامهای دولتی میتواند زندگی مستقل برای خودشان ایجاد کنند . اما در ایران فردی که ۳۰ سال از عمرش گذشته است بعضا اصلا به فکر شغل و کسب و کار نیست ( البته در کشور ما وضعیت کسب و کار هم نامساعد است). از طرفی جوانان به ویژه طبقات متوسط نقش پذیری و مسولیت را نیاموخته است.
همه این امور فشار را بروری خانواده ایرانی زیاد می کند. شوربختانه نهاد آموزشی در ایران بجای اینکه مسئولیت اجتماعی، تعهد اجتماعی، نقش پذیری و….. به فراگیران بیاموزند صرفا بدنبال پر کردن مغز فراگیران با محتوایی آموزشی هستند (در مدرسه) در دانشگاه هم مشخص است (نوشتن مقاله و کتاب). در این شرایط فردی با حدود ۴۰ سال سن از عهده زندگی خود بر نمیآید از جهتی تمایلات وخواسته و نیازهای دارد که با خانواده متعارض و متفاوت است. اینها کشمکش را در خانواده طبقه متوسط شهری گسترش میدهد. البته بیماری کرونا هم به عنوان یک متغیر مداخلگر نزاع و اختلافات خانواده را تشدید میکند.
زندگی متاهلی یا مجردی انتخاب فردی است بشرطی که فرد از عهده زندگی خود برآید. ما یک کلمه غربی را میآموزیم اما بستر اجتماعی و فرهنگی که در آن زندگی می کنیم را فراموش می کنیم. مجردی جوانان در ایران فشار را بروی خانواده ایجاد می کند. برخی والدین این شرایط سخت را میپذیرند برخی نیز دچار اختلاف و نزاع با فرزند میشوند. اعتقاد شخصی من است زمانی یک فرد می تواند داعیه انتخاب فردی داشته باشد که از نظر اقتصادی و اجتماعی مستقل باشد.
نویسنده: عادل سجودی
جامعه شناسی گیلان