تغییر جنسیت چه تأثیری بر «حق حضانت» دارد؟

حضانت در لغت «پروردن» است، و در اصطلاح فقه و حقوق مدنی، پرورش اطفال است به وسیله ابوین و اقارب او، که هم حق است و هم تکلیف، پرورش از لحاظ مادی است و هم معنوی و هم اخلاقی.

قانون مدنی ایران در مواد 1169، 1170، 1176 صریحاً حق حضانت را در سال های اولیه کودک به مادر واگذار کرده است. چنان چه «مادر» تغییر جنسبت دهد، از عنوان «مادر بودن» خارج نمی شود و عرفاً عنوان «مادری» پس از تغییر جنسبت نیز صادق است. علاوه بر این، مادر از نظر شرعی کسی است که فرزند از تخمک او به وجود آمده و در شکم وی رشد کرده و او را به دنیا آورده باشد. پس از تغییر جنسیت، این عنوان و ویژگی تغییر نمی کند. از این رو، با اطمینان می توان گفت: تغییر جنسبت مادر، تأثیری در حق حضانت وی بر کودکان خردسالش ندارد.

عنوان «پدر» نیز پس از تغییر جنیست عوض نمی شود و عرفاً شخص می تواند بگوید: این پدر من است که تغییر جنسبت داده و زن شده است. علاوه بر این، از نظر شرعی پدر کسی است که فرزند از نطفه ی (اسپرم) وی به وجود آمده باشد و این امر با تغییر جنسبت، تغییر نمی کند.

اما با توجه به قرائن و شواهدی می توان گفت که، هدف از حضانت، حفظ و نگه داری کودک در سنینی است که شدیداً به حمایت معنوی و روحی و فکری نیازمند است. و با تغییر جنسیت پدر یا مادر، این حمایت ها از بین می رود و با تشخیص دادگاه، شخص صالحی ، حضانت و نگه داری کودک را به عهده خواهد گرفت.