پرسشگر محترم با سلام و تشکر از ارتباطتان با این مرکز.بایدعرض کرد.این آیه در حقیقت نقطه مقابل آیه گذشته را بیان مى کند، مى گوید:کسانى که خدا و پیامبرش را ایذاء مى کنند خداوند آنها را در دنیا و آخرت از رحمت خود دور مى سازد و براى آنان عذاب خوار کننده اى آماده کرده است -إِنَّ الَّذِینَ یُؤْذُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ وَ أَعَدَّ لَهُمْ عَذاباً مُهِیناً.در اینکه منظور از ایذاء پروردگار چیست؟ بعضى گفته اند همان کفر و الحاد است که خدا را به خشم مى آورد، چرا که آزار در مورد خداوند جز ایجاد خشم مفهوم دیگرى نمى تواند داشته باشد.
این احتمال نیز وجود دارد که ایذاء خداوند همان ایذاء پیامبر ص و مؤمنان است، و ذکر خداوند براى اهمیت و تاکید مطلب است.و اما ایذاء پیامبر اسلام ص مفهوم وسیعى دارد، و هر گونه کارى که او را آزار دهد شامل مى شود، اعم از کفر و الحاد و مخالفت دستورات خداوند، همچنین نسبتهاى ناروا و تهمت، و یا ایجاد مزاحمت به هنگامى که آنها را دعوت به خانه خود مى کند همانگونه که در آیه 53 همین سوره می فرماید..إِنَّ ذلِکُمْ کانَ یُؤْذِی النَّبِیَ : این کار شما پیامبر را آزار مى دهد.
و یا موضوعى که در آیه 61 سوره توبه آمده که پیامبر صلی الله علیه وآله را به خاطر انعطافى که در برابر سخنان مردم نشان مى داد به خوش باورى و ساده دلى متهم مى ساختند:وَ مِنْهُمُ الَّذِینَ یُؤْذُونَ النَّبِیَّ وَ یَقُولُونَ هُوَ أُذُنٌ . گروهى از آنها پیامبر را آزار مى دهند و مى گویند: او آدم خوش باورى است که گوش به حرف هر کس مى دهد. و مانند اینها.
حتى از روایاتى که در ذیل آیه وارد شده چنین استفاده مى شود که آزار خاندان پیامبر صلی الله علیه وآله مخصوصا على علیه السلام و دخترش فاطمه زهرا ع نیز مشمول همین آیه بوده است، در صحیح بخارى جزء پنجم چنین آمده است که: رسول خدا صلی الله علیه وآله فرمود:فاطمة بضعة منى فمن اغضبها اغضبنى-فاطمه پاره تن من است هر کس او را به خشم در آورد مرا به خشم در آورده است. همین حدیث در صحیح مسلم به این صورت آمده:ان فاطمة بضعة منى یؤذینى ما آذاها: فاطمه پاره اى از تن من است هر چه او را آزار دهد مرا مى آزارد. شبیه همین معنى در باره على علیه السلام از پیامبر گرامى اسلام صلی الله علیه وآله نقل شده است و اما لعن در آیه فوق چنان که سابقا هم گفتیم به معنى دورى از رحمت خداست، و این درست نقطه مقابل رحمت و صلوات است که در آیه قبل آمده بود.در حقیقت لعن و طرد از رحمت آنهم از سوى خداوندى که رحمتش گسترده و بى پایان است بدترین نوع عذاب محسوب مى شود، به خصوص که این طرد از رحمت هم در دنیا باشد و هم در آخرت چنان که در آیه مورد بحث اینگونه است.و شاید به همین جهت مساله لعن قبل از عذاب مهین ذکر شده.تعبیر به اعد -آماده کرده است.دلیل بر تاکید و اهمیت این عذاب است.