توضیح این مطلب مقدمات زیرمی طلبد:
1.        با توجه به آیه «فمن یعمل مثقال ذره خیرا یره و من یعمل مثقال ذره شرا یره» سوره زلزال تمامی اعمال ما در قیامت مشاهده و از آنها سؤال و جواب می شود
2.        چیزی که از آن سؤال و جواب می شود در صورتی است عمل کننده آن شأنیت و انتظار آن عمل را داشته باشد مثلا سؤال کردن از پرنده ای که نمی پرد صحیح است زیرا او شأنیت و صلاحیت پریدن را دارد و اگر نمی پرد باید علت نپریدن را از او پرسید ولی اگر همین سؤال را از یک موجودی مثل انسان، که اصلا صلاحیت پریدن را ندارد(فقط با این جسم و بدنش و بدون ابزار) بپرسند صحیح نیست از این رو در قیامت فقط انسان و جن است که صلاحیت سؤال و جواب دارند آن هم بدین خاطر که آن دو اولا عقل و درک دارد و ثانیا دارای اختیارند. در نتیجه هر عملی که با تفکر باشد یعنی دانسته انجام شود به طوری که در حین انجام عمل متوجه آن باشد مثلا در حالت خواب یا کُما نباشد. که اگر در چنین حالتهائی کارهائی مثل حرف زدن راه رفتن و … باشد ویا در حالت جنون یا کودکی (قبل از سن بلوغ باشد) مورد تکلیف نیستند. و علاوه بر تفکر باید از روی اختیار باشد. که ملائکه خدا و افرادی   مجبور به انجام کارهایی می شوند مورد تکلیف نیستند.
3.          در این دنیا ابزار اعمال ما توسط قوای پنجگانه انجام می گیرد یعنی لمس کردن، شنیدن، بوئیدن، چشیدن و دیدن
4.          حرف زدن عملی است که به وسیله ی آن، معنا و مقصودی که به وسیله ی قوای پنج گانه ، در دل ریخته می شود   به دیگری باز گو و انتقال داده می شود.    
در نتیجه فقط سخن گفتن نیاز به تفکر ندارد تا در قیامت مورد باز خواست قرار گیرد بلکه دیگر اعمال مثل شنیدن و دیدن و… نیز همین وضعیت را دارند «إِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤادَ کُلُّ أُولئِکَ کانَ عَنْهُ مَسْؤُلاً گوش و چشم و دل، همه را، بدان بازخواست کنند /اسراء.36» و تفکر یعنی توجه و بیداری و هوشیاری در اینکه این حرف و عملی که انجام می دهم آیا می توانم در قیامت جوابش را بدهم یا نه امام خمینی (ره) در کتاب جهاد اکبر ص 51 در این رابطه حرفهای تکان دهنده ای دارد که هر دلی را می لرزاند ایشان می فرمایند: تا کى مى خواهید در خواب غفلت به سر برید، و در فساد و تباهى غوطه ور باشید؟ از خدا بترسید؛ از عواقب امور بپرهیزید؛ از خواب غفلت بیدار شوید. شما هنوز بیدار نشده اید و در خواب به سر مى برید؛ چشمها باز و دلها در خواب فرو رفته است. اگر دلها خواب آلود و قلبها بر اثر گناه سیاه و زنگ زده نمى بود، این طور آسوده خاطر و بی تفاوت به اعمال و اقوال نادرست ادامه نمى دادید. اگر قدرى در امور اخروى و عقبات هولناک آن فکر مى کردید، به تکالیف و مسئولیتهاى سنگینى که بر دوش شماست بیشتر اهمیت مى دادید.
شما عالَم دیگرى هم دارید؛ معاد و قیامتى نیز براى شما هست (مثل جمادات و نباتات و حیوانات که عود و رجعت ندارند نمى باشید.) چرا عبرت نمى گیرید؟ چرا بیدار و هوشیار نمى شوید؟ چرا این قدر با خاطر آسوده به غیبت و بدگویى نسبت به برادران مسلمان خود مى پردازید، و یا استماع مى کنید؟ هیچ مى دانید این زبانى که براى غیبت دراز مى شود در قیامت زیر پاى دیگران کوبیده مى گردد؟ آیا خبر دارید که امیر المؤمنین (ع) به نوف البکالى می فرماید از غیبت دورى کن، زیرا که آن نان خورش سگان دوزخ است هیچ فکر کرده اید که این اختلافات، عداوتها، حسدها، بدبینیها، خودخواهیها، و غرور و تکبر، چه عواقب سوئى دارد؟ آیا مى دانید عاقبت این اعمال رذیله و محرمه جهنم بوده، ممکن است خداى نخواسته به خلود در نار منجر شود؟
خدا نکند انسان به امراض بی درد مبتلا گردد. مرض هایى که درد دارد انسان را وادار مى کند که در مقام علاج برآید؛ به دکتر و بیمارستان مراجعه کند؛ لیکن مرضى که بی درد است و احساس نمى شود بسیار خطرناک مى باشد. وقتى انسان خبردار مى گردد که کار از کار گذشته است. مرض هاى روانى اگر درد داشت باز جاى شکر بود. بالاخره انسان را به معالجه و درمان وامى داشت؛ ولى چه توان کرد که این امراض خطرناک درد ندارد. مرض غرور و خودخواهى بی درد است. معاصى دیگر بدون ایجاد درد قلب و روح را فاسد مى سازد. این مرضها نه تنها درد ندارد، بلکه ظاهر لذتبخشى نیز دارد مجالس و محافلى که به غیبت مى گذرد خیلى گرم و شیرین است! حب نفس و حب دنیا که ریشه همه گناهان است   لذتبخش مى باشد. مستسقى ( نام مرضى است که بیمار آب بسیار خواهد. ) از آب تلف مى شود، ولى تا آخرین نفس از آشامیدن آن لذت مى برد. و قهرا اگر انسان از مرضى لذت برد و درد هم نداشت، دنبال معالجه نخواهد رفت؛ و هر چه به او اعلام خطر کنند که این کشنده است، باور نخواهد کرد.
سخن پایانی: دوست عزیز اگر این مطالب واقعا مورد سؤال حضرتعالی است طوبی لک. اما اگر این مطالب را برای پر کردن صفحات پایان نامه ات می خواهی روش های بهتر و سریعتری برای این منظور وجود دارد که خوب است دنبال آنها بروی و فرصت را از بقیه ی دوستانت را نگیری چرا که هدف این سایت فقط خاموش کردن آتش سؤالی است که در دل سؤال کننده روشن شده نه تحقیق مطلب و ذکر منابع برای رساله ها.