توبه از کفر به این است که شهادتین بگوید و ایمان بیاورد و به اقتضای ایمان برنامه های اخلاقی و رفتاری خود را تنظیم نماید و از گذشته خود پشیمان باشد و اگر کفر او با آگاهی از حقانیت ایمان بوده است، از خدای متعال طلب بخشایش نماید.
از آیات و روایات استفاده مى شود که دریاى رحمت الهى بى پایان است حتى شامل کفار و مشرکین مى شود، آیه سوم سوره هود بالخصوص بر این امر دلالت مى کند و توبه آنها به ایمان آوردنشان محقق مى شود و آیاتى (1) که دلالت مى کند که خداوند شرک را نمى آمرزد و غیر آن را مى آمرزد در سیاق شفاعت بحث مى کند و دلالت مى کند که شفاعت شامل حال مؤمنین مى شود ولى نمى فرماید که مشرک و کافر نمى تواند از شرک و کفر دست بردارد، این همان مطلبى است که مى گوید: ترتب حکمى بر وصفى مشعر به علیت است یعنى کافر و مشرک تا وقتى این دو عنوان را دارند مغفرت شامل حالشان نمى شود البته جواز توبه از ایشان و اصلاح ارتباط ایشان با خداوند متعال ، منافات با ترتب آثار و احکام ظاهرى بر شرک ندارد.

امام باقر علیه السلام مى فرماید: (کسى که مؤ من بوده است و در حال ایمان کار خیرى انجام داده سپس فتنه اى به او برسد و کافر گردد سپس بعد از کفر توبه کند هر چیزى که در حال ایمان انجام داده برایش نوشته و حساب مى شود و کفر آن را باطل نمى کند(2))
و در روایت دیگر امام باقر علیه السلام از رسول خدا صلى الله علیه و آله نقل مى کند که (آن حضرت شخصى یهودى را دعوت به اسلام کردند و پس از اینکه اسلام آورد وفات کرد، حضرت بر او مانند یک مسلمان نماز خواندند(3))

1- نساء: 116 و 48.
2- اصول کافى ، ج 2، ص 461.
3- بحارالانوار، ج 6، ص 26، روایت 27