سفره مردم در دو سال گذشته کوچکتر شده است؛ اتفاقی که در دادههای تورمی مرکز آمار ایران به وضوح قابل دیده میشود. به طور کلی اطلاع از این شاخص علاوه بر ارزیابی عملکرد اقتصادی کشور در گذشته دورنمایی را نیز در جهت تصمیمات جدیتر آینده در اقتصاد به همراه دارد.
در همین رابطه میتوان بر اساس آمار شاخص قیمت مصرف کننده در کشور، بررسی کرد که تورم در ایران چه تغییری را پایان سال خواهد داشت. برای تخمین تورم در اسفند سال جاری نیز طبق دادههای مرکز آمار ایران میتوان چند سناریوی رشد قیمت را در کشور در نظر گرفت و ارزیابی کرد. در خوشبینانهترین حالت و بدبینانهترین حالت، تورم در چه مرتبهای قرار خواهد داشت؟
سناریوی بدبینانه رشد قیمتها تا پایان سال
بین حالتهای مختلف، سه سناریو به عنوان بدبینانهترین حال ثبت تورم در پایان سال قلمداد میشود. طبق دادههای مرکز آمار ایران، اگر رشد قیمتها مسیر ماهانه یازدهماهه ابتدای سال و دوازدهماهه منتهی به بهمن ۱۴۰۱ را در اسفند نیز طی کند، تورم ماهانه پایان سال ۱۴۰۱ به ترتیب برابر با ۳.۵ درصد، ۳.۸ درصد و ۳.۶ درصد خواهد بود.
در میان سناریوهای مورد بررسی، این بدبینانهترین شکل ثبت تورم در این مقطع است که در نهایت موجب میشود تورم نقطهای در پایان سال حدود ۵۷ درصد ثبت شود. مقایسه میانگین شاخص قیمت مصرف کننده در هر مقطع با موقعیت مشابه خود در سال گذشته نشاندهنده تورم میانگین بوده و از این شاخص به عنوان تورم کل سال یاد میشود.
در همین رابطه دادههای مرکز آمار ایران نشان میدهد اگر رشد قیمتها در سناریوی بدبینانه در اسفند صورت پذیرد، تورم سال ۱۴۰۱ برابر با ۴۹.۵ درصد خواهد بود.
سناریوی میانه پیش بینی تورم۱۴۰۱
سناریوی میانه، به میانگین رشد قیمتها در فعالیت دولت سیزدهم اشاره دارد. از ابتدای شهریور ۱۴۰۰ تاکنون که دولت سیزدهم آغاز به کار کرده، مشاهده میشود رشد ماهانه قیمتها به طور متوسط برابر با ۳.۳ درصد بوده است. اگر این تورم در ماه بعد نیز حفظ شود، تورم نقطه ای در پایان سال برابر با ۵۶.۵ درصد بوده و در نهایت تورم سال ۱۴۰۱ معادل با ۴۹.۴ درصد به ثبت خواهد رسید. این شاخص را میتوان به نوعی حد میانه تورم ثبتشده در سال جاری دانست که البته کمی از سناریوی بدبینانه، پایینتر است.
سناریوهای خوشبینانه ثبت تورم
در بیان حالت خوشبینانه ثبت تورم در اسفند نیز میتوان دو حالت را اساس محاسبات قرار داد. در وهله اول فرض میشود تورم ماهانه در اسفند ۱۴۰۱ برابر با ۱ درصد باشد. این در حالی است که از اردیبهشت سال قبل تاکنون همواره تورم ماهانه بالاتر از مرز ۱ درصد بوده است و به همین علت سطح یک درصدی تورم ماهانه در آخر سال امری بعید و کاملا خوشبینانه به نظر میرسد.
با این حال اگر فرض شود قیمتها در اسفند به طور متوسط ۱ درصد رشد داشته باشند تورم نقطه ای در پایان سال برابر با ۵۲.۹ درصد میشود و تورم سال ۱۴۰۱ معادل با ۴۹.۱ درصد خواهد بود.
از این سناریو خوشبینانهتر، زمانی است که فرض شود تورم ماهانه کشور برابر با صفر باشد و طی اسفند هیچ افزایشی در قیمتها شکل نگیرد. در این صورت حداقل تورم سال جاری برابر با ۴۹ درصد به ثبت خواهد رسید.
مقایسه آمار تورم در اسفند سالهای گذشته نشان میدهد از سال ۹۲ تاکنون همواره رشد قیمتها در کانال ۱ تا دو درصد بوده و سناریوی خوشبینانه دورنمای مطمئنتری در ثبت تورم سال جاری خواهد بود. با این حال همین تورم ۴۹ درصدی هم اتفاقی هشداردهنده است. طبق دادههای ثبتشده در مرکز آمار مشاهده میشود تورم سال ۱۴۰۱ بیشترین سطح را در بازه ۲۷ ساله داشته و در خوشبینانهترین حالت هم در قله سالهای اخیر قرار خواهد گرفت.
بیشتر بخوانید:
۳۵۲۱۷