گروههاى مختلف، جناحهاى مختلف، سیاستها و جهتگیریهاى مختلف، در مقابله با دشمن، باید با هم باشند و کارى نکنند که دشمن سوء استفاده کند. اختلاف سیاسى مانعى ندارد؛ اختلاف نظر مانعى ندارد؛ مبارزات انتخاباتى به شکل سالم، مانعى ندارد؛ اما خراب کردن یکدیگر، خراب کردن چهره‌ى کشور، خراب کردن ذهن مردم و چهره‌ى مسؤولین دلسوز، اشکال دارد. ایجاد سؤال و ابهام در ذهن مردم، اشکال دارد. با وحدت و یکپارچگى، «کأنهم بنیان مرصوص(8)»، مثل یک دژ پولادین، در مقابل دشمن بایستید؛ مثل چند برادر در یک خانه. ممکن است دو برادر از یکدیگر کدورت و گله هم داشته باشند، اما در مقابل کسى که به خانه‌ى آنها حمله مى‌کند، دوش به دوش، باید در کنار هم بایستند. آحاد ملت باید این گونه باشند. این، یکى از ویژگیهایى است که در این سنگر مى‌توانید حفظ کنید.

15/1/71

سعى کنید این حرکت زیبا و این حرکت عظیم مردمى را – که حقیقتا یک آزمایش بزرگ مردمى و ملى و اسلامى است – با همان نزاهت و طهارت و پاکیزگى‌اى که مطلوب اسلام است، پیش ببرید. البته متن و عموم مردم عزیز کشور ما همین‌طورند. سعى کنید کدورت ایجاد نشود. مسابقه‌ى انتخاباتى، ضمن این‌که یکى از جدیترین کارهاى یک ملت است و به هیچ‌وجه جنبه‌ى شوخى و بازى در آن نیست و بسیار جدى است؛ اما شبیه مسابقات ورزشى است. در مسابقات ورزشى همه تلاش مى‌کنند؛ اما کسانى که اهل اخلاق و اهل فهمند، این تلاش را با کارهاى زشت و نامناسب همراه نمى‌کنند.

البته من مردم خودمان را عرض مى‌کنم، والا بعضى از ملتهاى دیگر – مثل انگلیسیها – هستند که مسابقات فوتبال را هم به کشت و کشتار تبدیل مى‌کنند! ما به آنها کارى نداریم. ملت ما اهل اخلاق و معنویت و عاطفه است. نگذارید که فضاى انتخاباتى، فضاى کدورت شود. هر کدام از نامزدها و طرفدارانشان، براى خودشان تبلیغ کنند؛ اما دوستان و هم‌میهنان و برادرانشان را که احیانا از نامزد دیگرى حمایت مى‌کنند، زخم خورده و رنج‌دیده و از خودشان مکدر نکنند. به این نکته توجه کنید. این، خیلى مهم است.

البته در گوشه و کنار حرفهایى شنیده مى‌شود که قدرى مایه‌ى خلاف توقع است. این را هم همه توجه کنند که بعضى از کارها مربوط به خودیها نیست؛ مربوط به دشمن است. راه انداختن کاروان شادى در عصر عاشورا، مربوط به مردم انقلابى و مسلمان نیست. این کار دشمن است. گیرم که عکس یک نامزد انتخاباتى را هم به دست بگیرند؛ این حیله‌ى آنهاست. نباید هیچ کس از نامزدهاى انتخابات ریاست جمهورى را متهم کرد که شما از آنها خبر داشتید و آنها طرفدار شمایند. نخیر؛ آنها چه طرفدارى از کسانى دارند که اهل دین و معنویت و این چیزها هستند. ربطى ندارد. شاید خود آن فریب‌خورده‌هایى هم که در خیابانها سوار بر اتوبوس شدند و آن مناظر زشت را راه انداختند، ندانند که قضیه چیست. دستى آنها را حرکت مى‌دهد، براى این‌که فضا را خراب کند؛ براى این‌که مردم را ناراحت کند؛ براى این‌که انتخابات را در نظر متدینان یک کار نامناسب جلوه دهد و چهره‌ها را خراب کند. البته مسؤولان باید بگردند و آن دست پنهان را پیدا کنند. من مؤکدا به مسؤولان توصیه مى‌کنم و از آنها مى‌خواهم که بگردند و آن دستهاى پنهانى که این زشتکاریها را انجام مى‌دهند، پیدا کنند. از آنها نباید گذشت. صحبت سر اینها نیست؛ صحبت سر غفلتهایى است که ممکن است خداى نکرده گاهى از خودیها سر بزند. بعضیها را متهم کنند و بعضیها را مورد اهانت قرار دهند. این کار درست نیست. البته تبلیغات منطقى و معقول و با استدلال، اشکالى ندارد؛ لیکن نباید فضا را خراب و مکدر کرد.

31/2/76

مگر ممکن است در انتخابات جمهورى اسلامى، کسى به خود حق بدهد یا جرأت بدهد که در آراء مردم دستکارى کند؟ اولا شوراى محترم نگهبان، یک مجموعه‌ى عادل و مواظب و ناظر بر انتخاباتند و هیچ راهى را براى تقلب باقى نمى‌گذارند. ثانیا وزیر محترم کشور پیش من آمد و گفت شما مطمئن باشید که ما نمى‌گذاریم یک رأى جا به جا شود. اینها مسلمان و انقلابى و متدین و مورد اعتمادند و از مجلس شوراى اسلامى رأى اعتماد گرفته‌اند. بر فرض در گوشه‌اى یک تخلف کوچک هم انجام گیرد. این در نتیجه‌ى انتخابات هیچ تأثیرى نخواهد داشت. خود من هم مواظبم و اجازه نخواهم داد که کسى به خود حق بدهد، تقلب در انتخابات را که یک عمل هم خلاف شرع و هم خلاف اخلاق سیاسى و اجتماعى است، انجام دهد. چنین کارى هرگز نخواهد شد. بعضى خیال کرده‌اند که حالا چه اتفاق مى‌افتد. من بخصوص از رئیس جمهور محترم استفسار کردم و گفتم شاید ایشان خبرى دارند؛ اما ایشان گفتند که نه؛ من در همه‌ى انتخاباتها، به مسؤولان و دست‌اندرکاران سفارش مى‌کنم که تخلف نکنند. مسأله‌ى خاصى وجود ندارد. عده‌اى جنجال کردند و رادیوهاى بیگانه هم هاى‌وهوى راه انداختند. نخیر؛ انتخابات ان‌شاءالله با اتقان کامل انجام خواهد گرفت. هم مسؤولانى که هستند، مورد اطمینانند، هم خود من نخواهم گذاشت که مسأله‌ى انتخابات، خداى نکرده اندکى مخدوش شود.

31/2/76

آن کسانى که خود را براى نامزدى آماده کرده اند، نیّت خود را، نیّت خدایى کنند و براى خدمت بیایند. این ملت به نماینده اى احتیاج دارد که این کار را براى انجام خدمت برگزیده است. آن کسى که این صندلى و این پست و این برگزیدگى را براى نان و نام و مقاصد سیاسى خود دنبال مى کند، به درد این مردم نمى خورد.

18/10/78

در دمکراسیهاى غربى، صلاحیتهاى خاصى موردنظر است که عمدتا در این صلاحیتها، وابستگیهاى حزبى رعایت مى‌شود. هم کسانى که نامزد مى‌شوند، هم آنهایى که نامزد مى‌کنند و هم آنهایى که به نامزدها رأى مى‌دهند، در واقع به این حزب یا به آن حزب رأى مى‌دهند. حالا در آن کشورهایى که دو حزبى است، مثل امریکا و انگلیس و یا در کشورهایى که چند حزبى است، به یکى از این دو یا چند حزب رأى مى‌دهند. در نظام جمهورى اسلامى غیر از دانایى و کفایت سیاسى، کفایت اخلاقى و اعتقادى هم لازم است. افرادى نگویند که اخلاق و عقیده مسأله‌ى شخصى انسانهاست. بله، اخلاق و عقیده مسأله‌ى شخصى انسانهاست؛ اما نه براى مسؤول. من اگر در جایگاه مسؤولیت قرار گرفتم و اخلاق زشتى داشتم؛ فهم بدى از مسائل جامعه داشتم و معتقد بودم که باید جیب خودم را پر کنم، نمى‌توانم به مردم بگویم این عقیده و اخلاق شخصى من است و اخلاق و عقیده ربطى به کسى ندارد! براى یک مسؤول عقیده و اخلاق مسأله‌ى شخصى نیست؛ مسأله‌اى اجتماعى و عمومى است؛ حاکم شدن بر سرنوشت مردم است. آن کسى که به مجلس مى‌رود، یا به هر مسؤولیت دیگرى در نظام جمهورى اسلامى مى‌رسد، اگر فاسد، بیگانه‌پرست و در خدمت منافع طبقات برخوردار جامعه بود، دیگر نمى‌تواند نقشى را که ملت و طبقات محروم مى‌خواهند، ایفا کند. اگر آن شخص انسان معامله‌گر، رشوه و توصیه‌پذیر و مرعوبى بود؛ در مقابل تشر تبلیغات و سیاستهاى خارجى جا زد، دیگر نمى‌تواند مورد اعتماد مردم قرار گیرد و برود آن‌جا بنشیند و تکلیف ملک و ملت را معین کند. این شخص غیر از کفایت ذاتى و دانایى ذاتى، به شجاعت اخلاقى، تقواى دینى و سیاسى و عقیده‌ى درست هم احتیاج دارد.

25/9/82

. مهمترین موضوعى که بنده توقّع و اهتمامِ به آن دارم، انتخابات است. البته انتخابات میدان رقابت است و افراد بایستى با هم رقابت کنند؛ رقابت سالم. هر کس که به این نظام معتقد و پایبند است، مى تواند وارد میدان انتخابات شود. کسانى که این نظام و قانون اساسى را قبول ندارند، آمدنشان به مجلس خطاست و خودشان هم بایستى بدانند که از نظر این ملت آمدن آنها به مجلس خطاست. معلوم است کسانى که این قانون اساسى و این ملت و کارها و شعارها و راه و اهدافش را قبول ندارند، نباید به مجلس بیایند؛ اما آن کسانى که نظام، اسلام، قانون اساسى و امام را قبول دارند، باید به میدان رقابت بیایند؛ منتها رقابت سالم و نه رقابت لجوجانه و عنادآمیز. این جناحها و خطوط و احزاب هم از نظر بنده اعتبارى ندارند. بعضى خودشان که کشمکش مى کنند هیچ، سعى مى کنند که رهبرى و دستگاههاى نظام را هم وانمود کنند که در دعواهاى جناحى و خطّىِ اینها واردند! این مطلب درست نیست. بنده حزب و شخصیت نمى شناسم.

18/10/82

من از نامزدهاى انتخاباتى خواهش مى کنم در تبلیغات، حرفهاى واقعى بزنند و کارهایى که مى توانند انجام دهند و آنچه واقعاً عقیده شان هست، آن را به مردم بگویند. مردم را آزاد بگذارند تا هرکس را خواستند، انتخاب کنند. در این تبلیغات، خرج و اسراف هم نشود. بنده گمان مى کنم اگر کسى براى خدا از اسراف در تبلیغات و کارهاى ناباب اجتناب کرد، خداى متعال به او کمک خواهد کرد و او را در مقصودى که دارد، موفّق خواهد گرداند.

24/11/82

مردم با دقّت نگاه مى‌کنند و در این قضایا، دوستان و دشمنان و خیرخواهان و بدخواهان خود را مى‌شناسند. خیرخواه آن کسى است که فضا را با نشاط و با شور نگه مى‌دارد و در عین حال با حرفهاى آرامش‌بخش خود، فضا را براى انتخابات آماده مى‌کند تا مردم بیایند و در انتخابات شرکت کنند. ان‌شاءاللَّه این انتخابات، از انتخاباتهاى قبلى هم بالاتر و پُرشورتر باشد و تعداد شرکت کنندگان بیشتر باشند. آدمِ بدخواه و بددل کسى است که اوّلاً نیش مى‌زند که مردم را بدبین کند، بعد هم فضا را ملتهب مى‌کند؛ یعنى فضاى تهمت، فضاى بدبینى و فضاى تشنّج سیاسى درست مى‌کند؛ اینها بسیار بد است. بعضى طرفدار این هستند که همیشه دعوا وجود داشته باشد! چرا باید دعوا باشد؟! یک ملت در سایه دعواى بین خود، به جایى نمى‌رسد. یک ملت هرچه مى‌خواهد و هر آرزویى که دارد، با اتّحاد، با وحدت، با همدلى و با همدستى، به آن آرزوها مى‌رسد. چرا بعضى همه تلاششان این است که دلها را با هم بد کنند؛ دلها را پُر از کینه از هم بکنند و دائماً علیه یکدیگر جوّ تهمت به‌وجود آورند؟! چه چیزى براى مملکت و ملت و آینده و نظام به‌دست مى‌آید، جز این‌که دستشان از حقایق و از صفا و امانت و صداقت خالى است؟! مى‌خواهند چیزى گفته باشند؛ این‌طورى حرف مى‌زنند؛ این‌طورى مى‌نویسند! باید فضاى کشور را به سمت همدلىِ پُرنشاط و پُرشور پیش ببرند؛ وظیفه همه است.

13/11/82

در انتخابات با کرامت رفتار کنند همه؛ چه آنهائى که نامزد میشوند، چه آنهائى که طرفدار آنهایند، چه آنهائى که مخالف با بعضى از نامزدها هستند. جناحهاى مختلف کشور، بداخلاقى و بدگوئى و اهانت وتهمت و این حرفها را مطلقاً راه ندهند. این از آن چیزهائى است که اگر پیش بیاید، دشمن از او خوشحال میشود.

19/10/86

از بداخلاقیهاى انتخاباتى باید بشدت پرهیز کنند؛ بدگویى کردن، اهانت کردن، تهمت زدن، براى عزیز کردن خود و یا نامزد مورد نظر خود، دیگران را و رقبا را در چشم مردم خوار کردن، اینها راهها و روشهاى صحیح و اسلامى نیست. رقابت باید باشد؛ رقابت مثبت و پرشور، اما با رعایت موازین اخلاقى.

15/10/86

البته مردم توجه باید داشته باشند که تبلیغات رنگین و متنوع ملاک نیست؛ وعده‌هاى غیر عملى ملاک نیست. من با خودِ نماینده‌هاى محترم در دوره‌هاى مختلف وقتى مواجه شدم، به اینها گفتم: آقایان و خانمهاى نماینده! وظیفه‌ى نماینده این نیست که وعده‌ى عمرانى و فلان پروژه، فلان کار را در منطقه‌ى انتخابى خود به مردم بدهد؛ اینها کار اجرائى است، کار دولت است. وظیفه‌ى نماینده این است که بتواند قانون مورد نیاز کشور را پیدا کند، آن قانون را جعل کند. وقتى قانون شد – یعنى قاعده‌اى گذاشته میشود – دستگاههاى اجرائى و قضائى مجبورند برطبق قانون عمل بکنند و عمل میکنند. وعده‌هاى غیر عملى دادن، وعده‌هاى بزرگ دادن، اینها ملاک نیست؛ باید مردم توجه کنند؛ گاهى علامت منفى هم هست. از طرف علاقه‌مندان به نامزدهاى انتخاباتى گوناگون، بداخلاقیهاى انتخاباتى، شایسته‌ى ملت ما نیست؛ تهمت زدن آدمهاى مؤمن را، مصونیت‌دار از لحاظ اسلامى و شرعى را؛ در معرض هتک آبرو قرار دادن در شبنامه‌ها، در مطبوعات، در پایگاههاى اینترنتى و غیره، اینها اصلاً مصلحت نیست. من به طور جد از همه‌ى کسانى که نسبت به نامزدهاى مختلف علاقه‌مندى‌اى دارند، درخواست میکنم، اصرار میکنم که این علاقه‌مندى خودتان را از راه تخریب دیگران، اهانت به دیگران، متهم کردن دیگران نشان ندهید. هرچه میخواهید، از نامزد مورد علاقه‌ى خودتان تمجید کنید، تعریف کنید؛ اما دیگران را تخریب نکنید. این علامت بدى است. بعضى جاها در دنیا معمول است اسرار خانوادگى یکدیگر را برملا میکنند، عکسهاى پنهانى از هم میگیرند، افشا میکنند. خوب، همانهائى هستند که وقتى هم رفتند مجلس – دیده‌اید در تلویزیون – سر یک مسئله‌اى مى‌افتد به جان هم، با مشت و لگد با هم رفتار میکنند! اینکه امتیاز براى نماینده نیست.آنچه که در مورد انتخابات باید به یاد مردم عزیز ما باشد، آماده شدن براى حضور همه‌جانبه و گسترده در انتخابات و کوشش کردن براى شناسائىِ اصلح و مراعات کردن رفتارهاى انتخاباتى است، که این را عرض کردیم.

12/10/86