روده بخش مهمی از دستگاه گوارش را تشکیل می‌دهد و وضعیت‌های مختلفی می‌تواند موجب بروز اختلال در آن شود. بعضی از این وضعیت‌ها بیماری‌های التهاب روده مثل کولیت اولسراتیو، بیماری کرون، بیماری دیورتیکولی، سندرم روده تحریک‌پذیر و سرطان روده بزرگ می‌باشد.
 
درمان این مشکلات شامل ایجاد اصلاحات در رژیم‌غذایی و سبک‌زندگی، دارو و جراحی می‌باشد.
 
سرطان روده بزرگ یکی از جدی‌ترین بیماری‌های روده و سومین سرطان متداول و کشنده می‌باشد. عوامل خطرزای سرطان روده سن (بعد از ۵۰ سالگی احتمال بروز آن بالاتر می‌رود)، نژاد (سیاه‌پوستان بالاترین درصد ابتلا به آن را دارند)، سابقه خانوادگی، پلیپ‌های قبلی، بیماری التهاب روده، سیگار است.
 
دکتر جوشوا ملسون، متخصص بیماری‌های معده و روده از دانشگاه راش می‌گوید، «همچنین رابطه قوی بین چاقی و ابتلا به سرطان روده وجود دارد.»
 
براساس موسسه ملی سرطان، ارتباط بین چاقی و افزایش احتمال ابتلا به سرطان روده می‌تواند به عوامل مختلفی مثل بالا رفتن سطح انسولین در خون، وضعیتی که معمولاً در افراد چاق پیش می‌آید، مربوط باشد. بالا رفتن انسولین و وضعیت‌های مرتبط مثل مقاومت انسولین می‌تواند ایجاد برخی تومورهای خاص ازجمله روده را بالا ببرد.
 
انجمن سرطان امریکا گزارش می‌دهد که رابطه بین رژیم‌غذایی، وزن، ورزش و سرطان روده بزرگ، ارتباطی قوی است. درواقع، بین ۵۰ تا ۷۵ درصد از سرطان‌های روده بزرگ را می‌توان با ایجاد اصلاحات در سبک زندگی و سالم غذا خوردن پیشگیری کرد.
 
دکتر هیتر راسوماسن، متخصص تغذیه در دانشگاه راش می‌گوید، «کمتر از ۱۰ درصد از سرطان‌های روده ارثی هستند و این یعنی تا حد زیادی به سبک زندگی افراد بستگی دارد. درنتیجه داشتن تغذیه خوب و سالم تاثیر بسزایی در داشتن روده‌ سالم دارد.»

توصیه های غذایی برای تقویت سلامت روده‌ها

شیر

تحقیقات جدید نشان می‌دهد که کلسیم و ویتامین D با کاهش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ در ارتباط است. اما انجمن سرطان در امریکا توصیه نمی‌کند که مصرف کلسیم خود را به بالاتر از میزان توصیه شده ببرید، زیرا اگر کلسیم مصرفی روزانه به بالاتر از ۲۰۰۰ میلی‌گرم در روز برسد، احتمال افزایش خطر ابتلا به سرطان پروستات وجود دارد. درعوض مطمئن شوید که میزان توصیه‌شده کلسیم را در روز مصرف می‌کنید: برحسب سن، از ۱۰۰ تا ۱۳۰۰ میلی‌گرم در روز. سایر منابع کلسیم عبارتند از: سبزیجات برگدار مثل اسفناج.

غلات و حبوبات

غلات کامل موادغذایی هستند که همه قسمت‌های مهم را در خود نگه داشته و جزء موادغذایی طبیعی هستند. همه افراد بزرگسال می‌بایست نیمی از غلات و حبوبات مصرفی خود مثل جو و گندم را در سه تا پنج وعده‌غذایی به شکل غلات کامل استفاده کنند. بعضی غلات کامل آماده مثل جو، آرد گندم کامل و برنج قهوه‌ای نسبت به انواع تصفیه‌شده‌شان مثل آرد‌سفید و برنج سفید، حاوی ویتامین‌ها، موادمعدنی، فیبر، اسیدهای چرب لازم، آنتی‌اکسیدان‌ها و ترکیبات طبیعی گیاهی مفید برای روده بیشتری هستند.1

موز

موز به واسطه محتوای پتاسیم خود شناخته شده است، اما این میوه غذای خوبی برای باکتری‌های روده نیز محسوب می‌شود. موز حاوی فروکتولیگوساکارید‌ها (FOS)، مولکول‌های فروکتوز که بدن نمی‌تواند آن‌ها را تجزیه کند، اما توسط باکتری‌های روده متابولیز می‌شوند. فروکتولیگوساکارید‌ها که به عنوان فیبر غذایی دسته بندی می‌شوند نه تنها رشد میکروارگانیزم‌های روده را تقویت می‌کنند، بلکه می‌توانند به گوارش سالم در بدن نیز کمک کنند.

سیب زمینی ترشی

سیب زمینی ترشی یا کنگر فرنگی اورشلیم (Jerusalem Artichoke) نوعی سبزی ریشه‌ای با رنگ بژ و ظاهری متفاوت نسبت به کنگر فرنگی معمولی است.

سیب زمینی ترشی به واسطه محتوای زیاد اینولین، نوعی فیبر پری‌بیوتیک، خود بسیار مورد توجه قرار گرفته است. اینولین یک کربوهیدرات غیر قابل گوارش است که به عنوان یک فروکتان نیز شناخته می‌شود. اینولین نه تنها به افزایش باکتری‌های سالم روده کمک می‌کند، بلکه می‌تواند به افزایش جذب مواد معدنی و تقویت سیستم ایمنی بدن نیز کمک کند.

ریشه کاسنی

ریشه کاسنی سرشار از اینولین است و یک ماده پر استفاده در تولید محصولات غذایی محسوب می‌شود که به بافت بهتر و کاهش مقدار چربی یا قند موجود در آن‌ها کمک می‌کند. در شرایطی که ممکن است خود ریشه کاسنی را مصرف نکرده باشید، این محصول برای افزایش محتوای فیبر اغلب به غذا‌های فرآوری شده مانند کلوچه‌ها اضافه می‌شود.

اینولین می‌تواند به تقویت گوارش سالم کمک کند و همچنین مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۷ که در نشریه Journal of Clinical Gastroenterology منتشر شد، نشان داد این ترکیب توسط افراد دارای معده حساس که به طور منظم از پریشانی گوارشی رنج می‌برند به خوبی تحمل می‌شود.

عسل

ممکن است درباره عسل به عنوان یک فیبر قابل گوارش فکر نکنید، اما این ماده غذایی حاوی حدود ۲۵ اُلیگوساکارید متفاوت است. بنابر مطالعه‌ای که در در سال ۲۰۱۳ در نشریه Nutrients منتشر شد، اُلیگوساکارید‌ها نشان داده اند که رشد سویه‌های پروبیوتیک بیفیدوباکتریا و لاکتوباسیلی را افزایش می‌دهند.

برگ قاصدک

برگ‌های قاصدک یکی از منابع غذایی خوب برای پری‌بیوتیک‌ها محسوب می‌شود. همچنین، آن‌ها منبع گیاهی خوبی برای ویتامین A، کلسیم، ویتامین K و آهن هستند.

برگ خام قاصدک را می‌توانید به سالاد‌ها اضافه کنید، اما از آنجایی که طعم آن اندکی تلخ است، افراد بسیاری ترجیح می‌دهند برگ‌های قاصدک را با سبزی‌های برگدار شیرین‌تر و ملایم‌تر ترکیب کنند.

مارچوبه

با توجه به محتوای فیبر زیاد (حدود ۴ گرم در هر پیمانه پخته)، جای شگفتی نیست که مارچوبه یکی دیگر از منابع طبیعی خوب برای پری‌بیوتیک‌ها باشد.

مارچوبه نیز سرشار از اینولین و فروکتوالیگوساکارید‌ها است که هر دو می‌توانند به رشد باکتری‌های سالم روده کمک کنند. همچنین، مارچوبه سرشار از آنتی اکسیدان‌هایی مانند ویتامین‌های C و E است.2

پنیر نرم

این نوع پنیر نرم سرشار از مقدار زیادی پروبیوتیک است. پنیر نرم با اسیدیته کم و ذخیره چربی بالا، کمی از میکروب ها را برای حفاظت دستگاه گوارش نگه می دارد.

سیر

سیر به خصوص نوع خام آن غنی از اینولین است. صد گرم سیر به طور متوسط ۱ گرم از فیبر غیر قابل هضم را دارد. به کسانی که در معرض خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ هستند، توصیه می شود بیفیدیوباکتریوم یا باکتری های خوب روده بزرگ را با مصرف غذاهای پروبیوتیک از جمله سیر افزایش دهند. ترکیبات موجود در سیر یک پتانسیل امیدوار کننده برای مرگ سلول های سرطانی روده بزرگ است.

ماست

ماست دارای پروبیوتیک لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس، لاکتوباسیلوس بولگاریکوس و استرپتوکوکوس ترموفیلوس است. با این ‌حال، هنگام خرید ماست باید مراقب باشیم، به ‌این ‌علت که برخی از محصولات ماست، باکتری‌ های خوب لازم را ندارند. برای اطمینان، محصولات ماستی بخرید که بر روی برچسب آن عبارت‌های «محیط کشت فعال» و یا «محیط کشت زنده» درج شده باشد. این ماست ها برای دستگاه گوارش شما مفید هستند.

کفیر

کفیر شیر تخمیر شده است که به آن دانه کفیر اضافه ‌شده ‌باشد. کفیر یک نوشیدنی بسیار خامه ‌ای و ترش و شبیه به ماست است. این نوشیدنی حاوی لاکتوباسیلوس کوکاسوس و دیگر پروبیوتیک هایی است که در ماست وجود ندارد.3

پی نوشت:
1.www.asriran.com
2.www.ilna.news
3.www.mizanonline.com