«داعش» که به گفته «جان کری» وزیر امور خارجه آمریکا، زاده سیاست غلط مخالفان لجوج سوریه، از جمله عربستان، ترکیه، قطر، امارات و دیگر کشورهای مخالف دمشق است (جزئیات بیشتر)، آنچنان تر و خشک را در سوریه و عراق با هم سوزاند که موجی از انزجار عمومی را علیه خود به راه انداخت. اینکه این پدیده (داعش و گستردگی جنایات) چقدر از قبل برنامه‌ریزی شده و آیا هدفش همین چیزی بود که اکنون آمریکا آن را بهانه دخالت عملی نظامی در عراق و سوریه کرده است، مسئله‌ای دیگر است که نیاز به بررسی دارد اما آنچه اکنون جدید است، زمزمه تولد فرزند خلف داعش در مغرب اسلامی است.

قطعا بحرانی که در سوریه ساخته شد، و اکنون گروه‌های تکفیری در سراسر منطقه آن را ادامه می‌دهند، «عملیاتی» بود که یکی از اهداف آن تلخ کردن شیرینی خیزش‌های مردمی در کشورهای عربی شمال آفریقا و غرب آسیا در اذهان عمومی بود. نباید ابدا احساس می‌شد که مردم اگر خیزش کنند، می‌توانند آزادی و رفاه بیشتری خواهند داشت. اکنون این طور در بخشی از افکار عمومی مردم عرب نقش بسته است که خیزش و قیام و اعتراض یعنی هرج و مرج و قدرت گرفتن عناصری که سر می‌برند و دیگران را تکفیر می‌کنند.

اکنون داعش رسیده‌ترین میوه این «عملیات»ـی است که جان کری از بخشی از طراحان و حامیان آن پرده برداشت. او با این حرف خواست دامان آمریکا، انگلیس، فرانسه و دیگر متحدان اروپایی را از چنین «نجاست»ـی پاک کند اما غافل از اینکه در سه سال اخیری که دولت‌های ترکیه و عرب منطقه از تروریست‌ها در سوریه حمایت کردند، آمریکا و متحدان غربی‌اش نیز همین کار را می‌کردند. اکنون داعش نه تنها به بار نشسته بلکه فرزند خلف آن نیز در مغرب عربی-اسلامی در حال تولد است.

«دامس» اختصار «دولت اسلامی مغرب اسلامی» است. قطعا بروز دامس در مغرب اسلامی، نتیجه اقدامات نسنجیده آمریکا در مبارزه با تروریسم است. شمال آفریقا و ساحل آفریقایی مدیترانه این روزها شاهد افزایش اقدامات تروریستی است. اکنون لیبی، تونس، موریتانی، سودان و چند کشور دیگر درگیر اقدامات و تفکرات تروریستی هستند. «برناردینو لیون» فرستاده سازمان ملل در لیبی هفته گذشته هشدار داد که عناصر گروهک داعش در لیبی پراکنده شده‌اند.

در شهریور گذشته نیز شماری از گروهک‌های تروریستی در الجزائر، تونس و لیبی از داعش حمایت کردند. این تروریست‌ها عضو القاعده بودند. گروه‌هایی مانند «جند الخلافه فی ارض الجزائر» (سربازان خلافت در سرزمین الجزائر). همین گروهک بود که یک فرانسوی را ربود و سر او را برید.

قطعا تولد چنین گروهک‌هایی از دل گروهک‌های دیگر، نتیجه برخورد دوگانه دولت‌هایی مانند دولت آمریکا و انگلیس در مبارزه با تروریسم است. دولتهایی که تروریسم را به تروریسم خوب و بد تقسیم می‌کنند و تا زمانیکه در خدمت منافعشان باشد، از آن حمایت می‌کنند و وقتی بد می‌شوند علیه‌شان ائتلاف تشکیل می‌دهند.

هنوز فراموش نکرده‌ایم سخنان «بشار اسد» رئیس جمهوری سوریه در سال نخست و دوم بحران را که چندین بار از جمله در سخنرانی خود در دانشگاه دمشق، اعلام کرد که سوریه به نیابت از دیگر کشورها در حال مبارزه با تروریسم القاعده و دیگر تروریست‌های بی‌هویت است و بزودی کشورهای دیگر بابت این مبارزه از دمشق تقدیر خواهند کرد.

اکنون سه سال از این سخنان می‌گذرد و آمریکایی که دولت دمشق را به دلیل «سرکوب معترضان داخلی» و نه «سرکوب گروه‌های مسلح تروریستی مورد حمایت دولت‌های عربی و غربی» فاقد مشروعیت اعلام کرد، خود سردمدار ائتلافی ضد تروریسمی شده است که اسد سه سال پیش مبارزه با آن را آغاز کرد اما ائتلاف عربی-غربی آن را نادیده گرفت تا نظام سوریه به ریاست اسد سقوط کند؛ اسدی که به گفته «گلوبال ریسرچ» هنوز محبوب است (جزئیات بیشتر) و مردم سوریه از آن حمایت ‌می‌کنند و از دست تروریست‌ها به مکانهایی پناه می‌برند که تحت کنترل دولت و ارتش سوریه است.

فارس،93/08/01