به گزارش تابناک اقتصادی؛ بازار ارز در روزهای اخیر با نوساناتی مواجه شده است، به گونهای در بازار غیررسمی که از حجم معاملاتی بسیار کمی نسبت به بازار متشکل ارزی برخوردار است، نرخ دلار با افزایش روبه رو شده است. در این میان، رئیس کل بانک مرکزی، روز گذشته در حاشیه جلسه هیأت دولت در جمع خبرنگاران گفت: با پوشش کاملی که در بازارها انجام میدهیم، قطعاً آرامش در بازار ارز ایجاد میشود؛ البته بانک مرکزی از ظرفیت قوانین موجود استفاده میکند و به زودی اختیارات ویژهای هم برای بانک مرکزی اضافه میشود و میتواند به تعادل در بازار کمک زیادی کند. وی افزود: به زودی اختیارات ویژهای برای بانک مرکزی اضافه میشود و میتواند به تعادل در بازار کمک زیادی کند.
امروز در این باره خبرها حکایت از این داشت که در جلسه دیشب شورای عالی هماهنگی سران قوا ـ که به ریاست رئیس جمهور تشکیل شد ـ اختیارات جدید و ویژهای به بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز داده شد. خبرهای رسیده بیانگر آن است که با مجوز سران قوا، اختیارات بانک مرکزی در بازار ارز افزایش یافته و این بانک مجاز است، نامحدود در بازار مداخله کند.
براساس مصوبه این جلسه همچنین معاملات فردایی طلا همانند معاملات فردایی ارز، ممنوع و غیرقانونی شناخته شد و فعالان این بازار به جرم اخلال اقتصادی، تحت پیگرد قرار خواهند گرفت.
در این خصوص، خبرگزاری فارس خبر داد: صبح امروز دو دلال بزرگ طلا و ارز که نام اختصاری یکی از آنها م. ش است به اتهام معاملات غیرقانونی و گسترده طلا و ارز بازداشت شدند.
مسلما در روزهای آتی، ابعاد و جزئیات بیشتری از اختیارات ویژه بانک مرکزی در این باره اطلاع رسانی خواهد شد. هرچند در روزهای اخیر، اظهارات یک مقام مسئول در حوزه تامین نیاز ارزی متقاضیان نشان از رویکرد جدید سیاست گذار برای پاسخ به تقاضاهای ارزی دارد.
در این باره، امیر هامونی مدیرعامل شرکت مدیریت بازار متشکل معاملات ارز ایران در نشستی با عنوان رژیم ارزی و ثبات بازار ارز اظهار داشت: یکی از کارهای مهم، تاسیس بازار متشکل ارزی بوده است که باعث شده مفهوم مداخله عوض شود. در حقیقت دیگر چیزی به نام مداخله نداریم؛ الان بازارگردان دور گود نشسته و هرجا لازم شد میتواند وارد بازار شود و خرید و فروش کند.
هامونی تصریح کرد: این اتفاق مهمی است، از روزی که این بازار تاسیس شده، عملا جرایم ارزی کاهش یافته است، چون با راهاندازی این بازار، دستورالعملهای انضباطی داریم که به نوعی بازدارندگی در زمینه ایجاد تخلف شده است.
به گفته وی، نظارت لحظهای بر بازار رسمی توسط بازار متشکل به این دلیل است که جلوی اختلالات را بگیریم. یکسری هیجانات در بازار مشاهده میشود که بر این اساس با سازوکار نهادسازی بانک مرکزی، جلوی آن گرفته میشود. مدیرعامل شرکت مدیریت بازار متشکل معاملات ارز ایران افزود: بخشی از تقاضای واقعی ارزی مردم، در بازار غیررسمی پاسخ داده میشود که امیدواریم با همکاری معاونت ارزی بانک مرکزی، در آینده نزدیک بتوانیم این تقاضاهای واقعی را در بازار رسمی (بازار متشکل ارزی) تامین کنیم. وی توضیح داد: باید تقاضای غیررسمی بازار که نیاز واقعی بازار است، به بازار رسمی منتقل کنیم؛ که در حقیقت اختلاف نرخ ارز بازار غیرسمی و رسمی را کم خواهد کرد؛ البته به این معنا نیست که نرخ رسمی بالا برود بلکه نرخ غیرسمی می تواند به راحتی پایین بیاید.
بنابراین از سخنان این مقام مسئول ارزی این گونه برداشت میشود که به زودی شاهد تغییراتی در سقف تعیین شده برای نیازهای ارزی همچون دانشجویی، مسافرت، درمان و … باشیم تا متقاضیان برای تامین نیاز خود به بازار غیررسمی و آزاد مراجعه نکنند و با سازوکارهای پیش بینی شده، بتوانند از طریق بازار متشکل ارزی نیاز اسکناس خود را تامین کنند. مسلما این رویکرد سیاست گذار میتواند به مرور به محدودتر شدن معاملات ارزی در بازار غیرسمی منجر شود که نتیجه آن در نهایت به تک نرخی شدن ارز به ویژه دلار منجر خواهد شد؛ اتفاقی مثبت که میتواند به شفافیت معاملات و ثبات و تعدیل نرخ ارز کمک شایانی داشته باشد.
همچنین امروز مدیر عامل بازار متشکل معاملات ارزی اظهار داشت: برای ارائه خدمات بیشتر به فعالان بازار ارز و با توجه به تعطیلات سه روزه آتی، بازار متشکل ارزی روز یکشنبه ۱۵ خرداد از ساعت ۹ صبح تا ۱۵:۳۰ باز است و معاملات اسکناس ارز در آن جریان خواهد داشت. وی افزود: همچنین صرافیهای عضو بازار متشکل ارزی هم روز یکشنبه باز هستند.
از سوی دیگر، باید خاطرنشان کرد که اولا به گفته رئیس کل بانک مرکزی، سال گذشته در سامانه نیما و همچنین بازار متشکل بیش از ۵۷ میلیارد دلار عرضه ارز در نیما برای تامین کالاها صورت گرفته است و این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از رشد قابل ملاحظهای برخوردار بوده است. در دوماهه ابتدایی سال جاری در حوزه نفت و پتروشیمی بیش از ۷.۵ میلیارد دلار ارز از محل فروش وصول شده که این رقم در دو ماهه ابتدایی سال گذشته ۴.۵ میلیارد دلار بوده است.
ثانیا بانک مرکزی در مقام بازارساز همان طور که اشاره شد، از پیشتوانه ارزی قابل قبولی در بخش اسکناس و حواله برخوردار است و در سالهای اخیر نشان داده است که در شرایط هیجانی بازار ارز، با رصد هوشمندانهای که داشته و با استفاده از دو بال خود یعنی سامانه نیما در بخش حواله و بازار متشکل ارزی در بخش اسکناس، به خوبی نیاز بازار را پاسخ داده و در عین حال به تعدیل شاخص ارزی نیز کمک کرده است.
خریداران ارز به زودی فروشنده میشوند
کامران سلطانی زاده، عضو کانون صرافان درباره تأثیر مجوز ارزی سران قوه به بانک مرکزی در بازار ارز، اظهار داشت: با توجه به مصاحبه اخیر رئیس کل بانک مرکزی در مورد اقدامات ویژه بانک مرکزی در حوزه ارزی و با توجه به اختیارات ویژه سران قوا به این بانک و همچنین تیم مستقر در بانک مرکزی در آینده نزدیک شاهد اتفاقات خوبی در بازار خواهیم بود.
وی افزود: تجربه سالهای قبل نشان داده که هر زمان بانکمرکزی با قدرت مستقیم کنترل بازار را در دست گرفته، بازار به تعادل نزدیک شده و اثرات آن در کاهش نوسانات ارزی مشهود میشود.
او به جلسه شب گذشته برخی صرافها با مدیران ارزی بانک مرکزی اشاره و تصریح کرد: طبق آمار ارایه شده، منابع ارزی بانک مرکزی در موقعیت خوبی قرار دارد؛ ضمن اینکه ورود مستقیم بانک مرکزی در بازار ارز، بهسرعت به تعادل این بازار کمک خواهد کرد.
این عضو کانون صرافان در ادامه تأکید کرد: انشاءالله شاهد اجرای این تصمیمات در کمترین زمان ممکن باشیم تا جامعه با آرامش اقتصادی ناشی از این تصمیمات بدون دغدغه از کاهش ارزش داراییهای خود به فعالیتهای سازنده ادامه دهند. سلطانی زاده تأکید کرد: مطمئناً تصمیمهای جدید بانک مرکزی در حوزه ارزی، روند هجوم مشتریان برای خرید ارز را معکوس خواهد کرد و فروشندگان در بازار بیشتر خواهند شد.