http://fa.mobile.wikishia.net/index.php/%D8%AD%D8%A7%D8%A6%D8%B1_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C
تقدیم میگردد :
حائر حسینی محدودهای مخصوص پیرامون قبر امام حسین علیه السلام است .
واژه حائر نخستین بار در احادیثی از امام صادق علیه السلام درباره محوطه محصور پیرامون مرقد امام حسین علیه السلام به کار رفته است. کمترین اندازه برای تعیین حائر، محدودهای به قطر ۲۲ متر گفته شده است.
نقل شده است اولین بُقعه بر قبر امام حسین علیه السلام را مختار ثَقَفی بنا کرد. هارون الرشید و متوکل، از جمله خلفای عباسی بودند که بارها بنای حائر را ویران کردند. متوکل برای محو کردن اثر قبر و بازداشتن مردم از زیارت، دستور داد زمین حائر را شخم بزنند و بر مقبره آب ببندند.
معنا و وجه نامگذاری
حائر در لغت به معنای سرگردان و متحیر است. به مکان گودی نیز که وسط آن صاف و اطرافش بلند است و آبِ جمعشده در آن، راه خروج ندارد، حایر میگویند. حائر از نامهای سرزمین کربلا نیز است. اشخاص منسوب به این سرزمین، حائری یا حایری خوانده میشوند.
درباره سبب نامگذاری حرم حسینی به حائر و رواج این واژه، چند قول مطرح شده است، از جمله: پس از فرمان متوکل عباسی (۲۳۲ـ۲۴۷) برای ویران کردن بنای روی قبر و آب بستن به قبر، آب نزدیک قبر ایستاد و آن را فرا نگرفت (حارَ الماء) و ازاین رو این مکان به حائر شهرت یافت. برخی این وجه را نپذیرفتهاند؛ زیرا طبق احادیث امام صادق علیه السلام ، پیش از زمان متوکل به این مکان حائر گفته شده است.
دوم آنکه در اوایل قرن دوم، پیرامون محوطه مرقد، دیواری بنا شد و به نظر میرسد ایجاد این حصار، در دوره امویان، برای آن بود که بازرسیِ زائران حرم آسانتر باشد. وجه سومی که درباره این نامگذاری گفته شده این است که کاربرد این کلمه رمزگونه، از حساسیت بنی امیه درباره زائران حرم حسینی میکاست و با معنای لغوی واژه هم مطابقت داشت.
نخستین بار واژه حائر در احادیثی از امام صادق علیه السلام درباره آداب و فضیلت زیارت امام حسین علیه السلام ، بر محوطه محصور پیرامون بنای مرقد آن حضرت گفته شد. به تدریج کاربرد این واژه در میان شیعیان رواج یافت و مرقد مذکور و محدوده پیرامون آن به حائر حسین و حائر حسینی معروف شد.
اهمیت تعیین دقیق محدودهٔ حائر حسینی، به سبب حکم فقهیای است که در مورد نماز مسافر در این مکان بیان شده است. در احادیث نقلشده از امام صادق علیه السلام محدوده حائر حسینی به گونههای مختلف مشخص شده است، از جمله با معیارهایی چون فرسخ و ذراع. در جمعبندی این احادیث گفته شده است همه نواحیِ مشخصشده در این احادیث، حرم و شایسته احتراماند؛ اما در درجه فضیلت متفاوتاند؛ هر ناحیهای که به قبر امام حسین علیه السلام نزدیکتر باشد، شرافت و حرمت بیشتری دارد.
کمترین محدوده ذکرشده در احادیث، ۲۰ و ۲۵ ذراع (حدود ۱۰ تا ۱۲ متر) از مدفن امام است. بر این اساس، قطر تقریبی حائر را ۲۲ متر شمردهاند که بنای حرم و محوطه پیرامون آن را در زمان امام صادق علیه السلام نشان میدهد. بیشترین محدوده نیز محدودهای چندفَرسَخی است که شامل همه شهر کربلا میشود.
محدوده حائر بنابر اقوال مشهور :
محدوده مقبره امام حسین و دیگر شهیدان کربلا، به جز حضرت عباس علیه السلام
حرم همراه با مجموعه صحن پیش از توسعه آن در دوره صفویان.
فقط روضه مقدّس امام حسین بدون رواقها و مسجد پشت سر. یعنی از طرف سر تا پنجره متصل به رواق و از طرف پا تا درِ متصل به رواق و از پشت سر تا مسجد.