۱۳۹۲/۰۴/۲۲
–
۵۷۸ بازدید
تاویل صراط مستقیم چیست ؟
حقیقت صراط، دین خداست؛ و دین خدا عبارت است از قرآن کریم و سنّت انسان کامل؛ یعنی صراط آخرت، در حقیقت چیزی نیست جز ظهور اخروی دین الهی؛ برای همین است که عالم آخرت را یوم الدین گویند. البته برای افراد سطحی، جز این نمی توان گفت که یوم الدین یعنی روز جزا. حال آنکه یوم الدین، یعنی ظرف ظهور حقیقت دین. یوم در قرآن، به عنوان ظرف ظهور استعمال می شود؛ و البته خود زمان نیز یکی از ظروف ظهور می باشد؛ چون امورات زمانی، در ظرف زمان ظاهر می گردند. پس عالم آخرت، ظرف ظهور حقیقت دین است؛ و تمام مراحل آخرت، ظهورات گوناگون دین می باشند. دین خداست میزان حقّ و باطل. لذا در آخرت، به صورت میزان اعمال ظهور خواهد کرد. دین خداست، راه درست زندگی؛ و به تعبیر قرآن، صراط المستقیم. لذا در آخرت به صورت پل سعادت، پلی که انتهای آن سعادت ابدی است، جلوه گر خواهد شد.
و دقیقاً به همین سبب است که صراط، باریکتر از مو و تیزتر از شمشیر می باشد. چون دین حقّ، در مقام فهم، بسیار باریک است؛ لذا در مقام فهم درست دین، باید مو را از ماست کشید. باید موشکافی نمود؛ تا فهم ما از دین، فهم عمری و خوارجی و طالبانی و سکولاریستی و مارکسیستی و لیبرالیستی و … نشود؛ بلکه فهم اسلام ناب محمّدی شود. امّا در مقام عمل، دینداری مثل راه رفتن بر لبه ی شمشیر می باشد. فهم درست دین، دشوار است؛ و این تازه نصف قضیّه است؛ اگر کسی فهم درست را حاصل نمود، تازه باید بکوشد که آن را درست اجرا نماید؛ و این کار مثل راه رفتن بر لبه ی شمیر می باشد. اندک غفلتی موجب هلاکت انسان می شود.
بهشت، نیز چیزی جز دین نیست. بهشت هم یکی از ظهورات دین می باشد. دین، نقشه ی عالم هستی و نقشه ی وجود انسان کامل است؛ و البته انسان کامل نیز اتّحاد با عالم هستی دارد. لذا آنکه در دنیا طبق این نقشه خود را ساخته است، منطبق بر عالم هستی و منبطق بر انسان کامل خواهد بود. چنین کسی راه و چاه عالم آخرت را می شناسد.
از طرف دیگر، جهنّم نیز باطن دنیاست؛ البته منظور، دنیا به معنی جهان نیست؛ بلکه دنیا به معنی آنچه نفس امّاره بدان امر می کند. دنیا اسفل السافلین است؛ که باطن آن جهنّم می باشد. لذا همه ی ما در جهنّم هستیم؛ لکن آنها که آلوده ی دنیا می شوند، می سوزند و آنها که آلوده نمی شوند، فقط از آن عبور می کنند بی آنکه بسوزند. و دین، راه گذر سالم از دنیا (جهنّم) است. آنکه اینجا دیندار بوده (دین را درست فهمیده و درست عمل نموده) آنجا نیز به آسودگی از صراط حقیقت گذر می کند. امّا آنکه اینجا گاه لغزیده و گاه به راه راست برگشته، در آخرت نیز به همان مقیاس روی پل صراط خواهد لغزید. اگر چنین کسی در دنیا سر آخر در حال ایمان از دنیا رفت، در آنجا نیز بعد از افت و خیزهای روی صراط، در نهایت به بهشت خواهد رسید. امّا آنکه غیر مومن از دنیا می رود، از پل صراط نیز سقوط خواهد کرد. امّا کفّار، اساساً از پل صراط گذر نمی کنند؛ بلکه آنها را مستقیماً در جهنّم می افکنند. چون در دنیا اساساً دین را قبول نکرده اند؛ کجا رسد که بر اساس آن، کامل یا ناقص رفتار نموده باشند.
خدای تعالی فرمود: « وَ إِنْ مِنْکُمْ إِلاَّ وارِدُها کانَ عَلى رَبِّکَ حَتْماً مَقْضِیًّا؛ ثُمَّ نُنَجِّی الَّذینَ اتَّقَوْا وَ نَذَرُ الظَّالِمینَ فیها جِثِیًّا ـــ و همه ی شما (بدون استثنا) وارد جهنم مى شوید؛ این امرى است حتمى و قطعى بر پروردگارت؛ سپس آنها را که تقوا پیشه کردند از آن رهایى مى بخشیم؛ و ظالمان را – در حالى که به زانو درآمده اند – در آن رها مى سازیم.» (مریم:71ـ 72)
همه ی ما وارد دنیا شده ایم. آنها که در این دنیا، مطابق دین الهی زندگی کرده و آلوده ی دنیا نشده اند، در آخرت نیز از آن پلی که از متن جهنّم گذر می کند عبور می کنند بی آنکه گزندی ببینند؛ امّا آنها که آلوده ی دنیا شده اند، به همان تناسب، هنگام گذر از صراط، از جهنّم گزند خواهند دید. هر کس در این دنیا از صراط المستقیم دین بیرون رفته و پایش از دین خدا لغزیده است، در جهنّم و در روی پل صراط نیز به همان تناسب خواهد لغزید و در آتش جهنّم معذّب خواهد شد. البته آنها که به کلّی دین را کنار گذاشته اند، اساساً روی پل صراط نخواهند بود.
همان گونه که در دنیا شیطان عدّه ای را به سمت گناه می کشد، در آخرت نیز او از درون جهنّم ظاهر گشته عدّه ای را از پل صراط خواهد لغزاند. و همین گونه اند شیاطین انس. هر چه اینجا رخ داده عیناً آنجا نیز رخ خواهد داد. لذا آنها که اینجا با توسّل عملی به اهل بیت(ع) و پیروان راستین آنها خود را از لغزش حفظ نموده اند، آنجا نیز دستشان در دست صاحبان شفاعت خواهد بود. لذا سبب سقوط در قعر جهنّم، تبعیّت از شیاطین انس و جنّ ، و سبب نجات و ماندن بر پل صراط (دین خدا) تبعیّت از هادیان الهی است.
آنها که به راحتی از دنیا گذشته اند، از پل صراط نیز به سرعت می گذرند؛ امّا آنها که لنگان لنگان از دنیا گذشته اند، آنجا نیز به همین گونه خواهند بود. امّا آنها که به دنیا چسبیدند، در آغوش جهنّم خواهند بود.
و دقیقاً به همین سبب است که صراط، باریکتر از مو و تیزتر از شمشیر می باشد. چون دین حقّ، در مقام فهم، بسیار باریک است؛ لذا در مقام فهم درست دین، باید مو را از ماست کشید. باید موشکافی نمود؛ تا فهم ما از دین، فهم عمری و خوارجی و طالبانی و سکولاریستی و مارکسیستی و لیبرالیستی و … نشود؛ بلکه فهم اسلام ناب محمّدی شود. امّا در مقام عمل، دینداری مثل راه رفتن بر لبه ی شمشیر می باشد. فهم درست دین، دشوار است؛ و این تازه نصف قضیّه است؛ اگر کسی فهم درست را حاصل نمود، تازه باید بکوشد که آن را درست اجرا نماید؛ و این کار مثل راه رفتن بر لبه ی شمیر می باشد. اندک غفلتی موجب هلاکت انسان می شود.
بهشت، نیز چیزی جز دین نیست. بهشت هم یکی از ظهورات دین می باشد. دین، نقشه ی عالم هستی و نقشه ی وجود انسان کامل است؛ و البته انسان کامل نیز اتّحاد با عالم هستی دارد. لذا آنکه در دنیا طبق این نقشه خود را ساخته است، منطبق بر عالم هستی و منبطق بر انسان کامل خواهد بود. چنین کسی راه و چاه عالم آخرت را می شناسد.
از طرف دیگر، جهنّم نیز باطن دنیاست؛ البته منظور، دنیا به معنی جهان نیست؛ بلکه دنیا به معنی آنچه نفس امّاره بدان امر می کند. دنیا اسفل السافلین است؛ که باطن آن جهنّم می باشد. لذا همه ی ما در جهنّم هستیم؛ لکن آنها که آلوده ی دنیا می شوند، می سوزند و آنها که آلوده نمی شوند، فقط از آن عبور می کنند بی آنکه بسوزند. و دین، راه گذر سالم از دنیا (جهنّم) است. آنکه اینجا دیندار بوده (دین را درست فهمیده و درست عمل نموده) آنجا نیز به آسودگی از صراط حقیقت گذر می کند. امّا آنکه اینجا گاه لغزیده و گاه به راه راست برگشته، در آخرت نیز به همان مقیاس روی پل صراط خواهد لغزید. اگر چنین کسی در دنیا سر آخر در حال ایمان از دنیا رفت، در آنجا نیز بعد از افت و خیزهای روی صراط، در نهایت به بهشت خواهد رسید. امّا آنکه غیر مومن از دنیا می رود، از پل صراط نیز سقوط خواهد کرد. امّا کفّار، اساساً از پل صراط گذر نمی کنند؛ بلکه آنها را مستقیماً در جهنّم می افکنند. چون در دنیا اساساً دین را قبول نکرده اند؛ کجا رسد که بر اساس آن، کامل یا ناقص رفتار نموده باشند.
خدای تعالی فرمود: « وَ إِنْ مِنْکُمْ إِلاَّ وارِدُها کانَ عَلى رَبِّکَ حَتْماً مَقْضِیًّا؛ ثُمَّ نُنَجِّی الَّذینَ اتَّقَوْا وَ نَذَرُ الظَّالِمینَ فیها جِثِیًّا ـــ و همه ی شما (بدون استثنا) وارد جهنم مى شوید؛ این امرى است حتمى و قطعى بر پروردگارت؛ سپس آنها را که تقوا پیشه کردند از آن رهایى مى بخشیم؛ و ظالمان را – در حالى که به زانو درآمده اند – در آن رها مى سازیم.» (مریم:71ـ 72)
همه ی ما وارد دنیا شده ایم. آنها که در این دنیا، مطابق دین الهی زندگی کرده و آلوده ی دنیا نشده اند، در آخرت نیز از آن پلی که از متن جهنّم گذر می کند عبور می کنند بی آنکه گزندی ببینند؛ امّا آنها که آلوده ی دنیا شده اند، به همان تناسب، هنگام گذر از صراط، از جهنّم گزند خواهند دید. هر کس در این دنیا از صراط المستقیم دین بیرون رفته و پایش از دین خدا لغزیده است، در جهنّم و در روی پل صراط نیز به همان تناسب خواهد لغزید و در آتش جهنّم معذّب خواهد شد. البته آنها که به کلّی دین را کنار گذاشته اند، اساساً روی پل صراط نخواهند بود.
همان گونه که در دنیا شیطان عدّه ای را به سمت گناه می کشد، در آخرت نیز او از درون جهنّم ظاهر گشته عدّه ای را از پل صراط خواهد لغزاند. و همین گونه اند شیاطین انس. هر چه اینجا رخ داده عیناً آنجا نیز رخ خواهد داد. لذا آنها که اینجا با توسّل عملی به اهل بیت(ع) و پیروان راستین آنها خود را از لغزش حفظ نموده اند، آنجا نیز دستشان در دست صاحبان شفاعت خواهد بود. لذا سبب سقوط در قعر جهنّم، تبعیّت از شیاطین انس و جنّ ، و سبب نجات و ماندن بر پل صراط (دین خدا) تبعیّت از هادیان الهی است.
آنها که به راحتی از دنیا گذشته اند، از پل صراط نیز به سرعت می گذرند؛ امّا آنها که لنگان لنگان از دنیا گذشته اند، آنجا نیز به همین گونه خواهند بود. امّا آنها که به دنیا چسبیدند، در آغوش جهنّم خواهند بود.