قوی ترین طلسمات+قویترین دعا و طلسم+قوی ترین کتاب طلسم و دعانویسی مطالب مذهبی+طلسم سیاهی و طلاق+طلسم احضار محبت معشوق+دانلود کتاب طلسم محبت و طلاق قوی
۱۳۹۲/۰۸/۱۳
–
۲۸۸۱ بازدید
بر اساس احادیث و قرآن خصوصیات جوانمردان را توضیح دهید؟
در پاسخ به مطلب زیر توجه کنید .
1.یکی از فضائل روحی ای که باید همه ما آن را در وجود خود تقویت کنیم، مروّت است. مروّت از جمله ویژگی هایی است که در هر شخصی، قابل تجلّی نیست؛ چرا که این خصلت، نه تنها نیاز به بزرگی روح دارد، بلکه رابطه مستقیم آن با ایمان، بروز این صفت را در بیشتر انسان ها دچار مشکل می کند .
2. معنای فتوت و جوانمردی :
در کتب لغت : فتوت هم خانواده و هم معنای مروت آمده به معنای مردی ،مردانگی ، و جوانمردی
« فتوّت» نوعی ایثار است، یعنی شخصی، غیر را بر نفس خود مقدم شمارد. آن ایثار می تواند به جاه و مقام باشد و یا ایثار به نفس که بالاترین درجه فتوّت است. چنین شخصی در راه خدمت به دیگران، بیش از وظیفه انسانی و اخلاقی اش تلاش می کند، لغزش های آنان را نادیده می گیرد و با همگان حتی دشمنان و مخالفان و غیر همکیشان به انصاف عمل می کند .
درباره معنى فتوت از امام صادق (علیه السلام) پرسیدند؟ فرمود: گمان کرده اید فتوت و مردانگى با فسق و فجور است! نه بلکه فتوت آنست که اطعام کنى و امید مردم را بر آرى و چهره خندان داشته باشى و مردم را از رنج و اذیت خود مصون دارى و غیر آن نیرنگ و فسق است .
امام (علیه السلام) پرسید مروت چیست؟ اصحاب گفتند نمى دانیم فرمود: مروت آن نیست که انسان سفره اش در درگاه خانه براى مردم گسترده باشد بلکه مروت دو تاست: در سفر و در حضر اما مروت در حضر: قرائت قرآن و ملازمت با مساجد، بکار برادران م ۆ من پرداختن و بکارگر خرج کافى دادن که اینها دوست را خشنود و دشمن را منکوب میکند. و اما مروت در سفر خوبى و فراوانى توشه و به همراهان دادن آنها و کار مردم را پس از جدایى از ایشان کتمان داشتن و شوخى زیاد در غیر موردى که غضب خدا را برانگیزد. بعد فرمود: قسم بآن که محمد (صلی الله علیه و آله) را بحق مبعوث گردانید خداوند بهر کسى بقدر مروتش روزى دهد که رزق باندازه خرج فرود آید، صبر بقدر شدت بلاء داده شود. (مکارم الأخلاق / ترجمه میرباقرى، ج 1، ص: 488 )
این ویژگی در وجود انسان به راحتی به دست نمی آید . طریقت جوان مردی نه آن است که در میان گودال زندگی، حریف را زمین زده، از خوشحالی چشمانی برق زده داشته باشیم. سیرت و طریقت جوان مرد، همان است که پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) با امام علی(علیه السلام) می گوید: «ای علی! جوان مرد، راستگوی بُوَد. وفادار و امانت گزار و رحیم دل، درویش دار و پرعطا، مهمان نواز و نیکوکار است».( تفسیر کشف الاسرار، ج 5، ص 668 )
طریقت جوان مردی نه آن است که در میان گودال زندگی، حریف را زمین زده، از خوشحالی چشمانی برق زده داشته باشیم. سیرت و طریقت جوان مرد، همان است که پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) با امام علی(علیه السلام) می گوید: «ای علی! جوان مرد، راستگوی بُوَد. وفادار و امانت گزار و رحیم دل، درویش دار و پرعطا، مهمان نواز و نیکوکار است»
3. ارکان فتوت :
حضرت امیر الم ۆ منین علیه السّلام فرمود : که فتوّت و جوان مردى در چهار چیز است، تواضع نمودن با داشتن ثروت، عفو نمودن (از کسى که بدى نموده) با داشتن قدرت انتقام، نصیحت و راهنمائى نمودن با داشتن عداوت و دشمنى، و بذل و بخشش نمودن بدون منّت گذاردن. (إرشاد القلوب / ترجمه مسترحمى، ج 2، ص: 274 )
با دقت در این روایت متوجه می شویم که داشتنفتوت فضیلتی است که برای داشتنش باید از خیلی چیزها گذشت از هجوم شیطانی غرور و خشم و دشمنی ، و دریا صفت بودن برای ایثار ،نه هر که سبیل کلفت کرد و کله کج نهاد جوانمرد شود .
نه هر که چهره برافروخت دلبری داند نه هر که آینه سازد سکندری داند
نه هر که طرف کله کج نهاد و تند نشست کلاه داری و آیین سروری داند
جوانمردی را باید از یگانه جوانمرد عالم آموخت همو که همه مردم اتفاق دارند که در جنگ احد جبرئیل فرود آمد و اعلام نمود :
« لا سیف الّا ذو الفقار و لا فتى الّا على» ؛ و جوانمردى در پهنه هستى جز على نبوده و نیست و شمشیر برنده اى جز ذو الفقار وجود ندارد. (آینه یقین (ترجمه کشف الیقین)ص 457 )
امیرم ۆ منان علی علیه السلام ، در پاکدلی، مردانگی و گذشت حتی در برابر دشمنان و مخالفان، آن چنان بلند مرتبه بود که همگان را به شگفتی واداشت .
درباره معنى فتوت از امام صادق (علیه السلام) پرسیدند؟ فرمود: گمان کرده اید فتوت و مردانگى با فسق و فجور است! نه بلکه فتوت آنست که اطعام کنى و امید مردم را بر آرى و چهره خندان داشته باشى و مردم را از رنج و اذیت خود مصون دارى و غیر آن نیرنگ و فسق است
آن حضرت در همه جنگ هایی که در رکاب رسول خدا می جنگید و در همه نبردهایی که در عهد امامت و خلافت بر وی تحمیل شد، در پایان جنگ، در دل از دشمنان کینه و عداوتی نداشت و از آنان می گذشت. تاریخ نگاران مسیحی و مسلمان، همه بر این خلق و خوی علی علیه السلام گواه اند که امام در جنگ جمل بر کشته های دشمن نماز گزارد. حتی هنگامی که ابن ملجم به علی علیه السلام ضربت زد و حضرت در بستر شهادت افتاد، درباره قاتل خود به نرمی و مدارا سفارش کرد و فرمود: «من دیروز مثل شما بودم، امروز برای شما عبرتم و فردا از میان شما می روم. اگر زنده بمانم، خود ولی خون خویشم و اگر بمیرم، مرگ میعادگاه و قرار گاه من است». (مجله گلبرگ > مرداد 1384، شماره 65 علی علیه السلام ، جان پیامبر صلی الله علیه و آله (تولد امام علی علیه السلام )
4.مروت و جوانمردی در روایات
قـالَ عَـلِىٌّ علیه السلام: مَیْزَةُ الرَّجُلِ عَقْلُهُ، وَ جَمالُهُ مُرُوَّتُهُ ؛ حضرت على علیه السلام فرمود : امتیاز آدمى به عقل اوست و زیـبایى او به مـروّتـش . ( میزان الحکمة، جلد 9 صفحه 110تصنیف غرر الحکم ص 258 . )
قالَ رَجُلٌ لِلأمام الرِّضا علیه السلام: أَعْطِنى عَلى قَدْرِ مُرُوَّتِکَ. قالَ: لایَسَعَنى ذلِکَ فَقالَ: عَلى قَدْرِ مُرُوَّتى. قالَ علیه السلام: أَمّا اِذا فَنَعَمْ، فَأَعْطاهُ مِأَتَى دینارٍ. ؛(بحارالانوار، ج 2 ص 29، و سفینة جلد 2 ص 364، به نقل از محاسن برقى )
مردى خدمت امام رضا علیه السلام رسید و عرض کرد: به من بقدر جوانمردى تان بخشش و عنایتى کنید. حضرت فرمود: در توانم نیست. آن مرد عرضه داشت: پس به مقدار مروّت خودم چیزى به من بدهید. امام فرمود: «اکنون مى توانم». و دویست دینار به وى عطا کرد .
قال الباقِرُ علیه السلام: یَوْماً لِمَنْ حَضَرَهُ: مَا الْمُرُوَّةُ؟ فَتَکَلَّمُوا فَقالَ علیه السلام: أَلْمُرُوَّةُ أَنْ لاتَطْمَعَ فَتَذِلَّ، وَ تَسْأَلَ فَتَقِلَّ، وَلاتَبخَـلَ فَتُشْتَمْ، وَ لاتَجْهَلَ فَتُخْـصَم. (البحار، جلد 78 ص 172 )
امام باقر علیه السلام فرمود : مروّت آن است که طمع نکنى تا ذلیل و خوار نشوى و از دیگران چیزى نخواهى تا کوچک نشوى و بخل نورزى تا ناسزا نشنوى و نادانى نکنى تا براى خودت دشمن نتراشى .
فاطمه محمدی بیده ؛ بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان
5. در پایان به روایاتی از امیر مومنان ع در باره فتوت جوانمردی توجه کنید .
مروت و جوانمردی در احادیث امام علی علیه السلام
1. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلْفُتُوَّةُ عَلی أَرْبَعَةٍ: أَلتَّواضُعُ مَعَ الدَّوْلَةِ وَ الْعَفْوُ مَع الْقُدْرَةِ وَ النَّصیحَةُ مَعَ الْعَداوَةِ وَ الْعَطِیَّةُ بِلا مِنَّةٍ .
« السعادة الابدّیة، ص 83 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: جوانمردی چهار گونه است: فروتنی هنگام فرمانروایی و حکومت، گذشت هنگام قدرت، خیرخواهی هنگام دشمنی و بخشش بدون منت گذاردی .
2. قال الامام علی – علیه السّلام – : ما حَمَلَ الرَّجُلُ حمْلاً أَثْقَلَ مِنَ أَلْمُرُوَّةِ .
« تصنیف غرر الحکم، ص 258 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: آدمی، باری به سنگینی مروّت بر دوش نکشیده است .
3. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلْمُرُوَّةُ اِسْمٌ جامِعٌ لِسائِرِ الْفَضائِلِ وَ الْمَحاسِنِ .
« تصنیف غرر الحکم، ص 258 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: مروّت، نامی است جامع همه فضیلت ها و خوبی ها .
4. قال الامام علی – علیه السّلام – : مُرُوَّةُ الرَّجُلِ عَلی قَدْر عَقْلِهِ .
« تصنیف غرر الحکم، ص 258 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: مروّت هر کس، به قدر عقل و اندیشه اوست .
5. قال الامام علی – علیه السّلام – : مَیْزَةُ الرَّجُلِ عَقْلُهُ، وَ جَمالُهُ مُرُوَّتُهُ .
« تصنیف غرر الحکم، ص 258 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: امتیاز آدمی به عقل اوست و زیبایی او به مروّتش .
6. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلْمُرُوَّةُ تَحُتُّ عَلَی الْمَکارِمِ .
« تصنیف غرر الحکم، ص 258 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: مروّت، آدمی را به صفات عالی بر می انگیزاند .
7. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلْمُرُوَّةُ تَمْنَعُ مِنْ کُلِّ دَنِیَّةٍ .
« میزان الحکمه، ج 9، ص 110 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: مروّت، انسان را از هر گونه پستی باز می دارد .
8. قال الامام علی – علیه السّلام – : مِنْ أَفْضَلِ الدّینِ أَلْمُرُوَّةُ وَ لاخَیْرَ فی دینٍ لَیْسَ لَهُ مُرُوَّةٌ .
« میزان الحکمه، ج 9، ص 117 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: مروّت، از فضیلت های هر آیینی است و هر آیینی که مروت ندارد، خیری در آن نیست .
9. قال الامام علی – علیه السّلام – : مَعَ الثّروَةِ تَظْهَرُ أَلْمُرُوَّةُ .
« تصنیف غرر الحکم، ص 258 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: جوانمردی، هنگام دارایی آشکار می شود .
12. قال الامام علی – علیه السّلام – : جِماعُ أَلْمُرُوَّةِ، أَنْ لا تَعْمَلَ فِیالسِّرِ ما تَسْتَحیْی مِنْهُ فِی الْعَلانِیَةَ .
« میزان الحکمه، ج 9، ص 114 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: نهایت مروّت، آن است که در پنهان کاری نکنی که آشکارا از انجام آن پروا داری .
13. قال الامام علی – علیه السّلام – : یُسْتَدَلُّ عَلی مُرُوَّةِ الرَّجُلِ بِبَثِّالْمَعْرُوفِ وَ بَذْلِ الإحْسانِ وَ تَرْکِ الأِمْتِنانِ .
« میزان الحکمه، ج 2، ص 114 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: چند چیز بر مروّت آدمی دلالت می کند: تلاش در رواج کارهای خوب، نیکوکاری، منّت ننهادن .
14. قال الامام علی – علیه السّلام – : مِلاکُ أَلْمُرُوَّةِ صِدْقُ اللِّسانِ وَ بَذْلُ الأِحسانِ .
« تصنیف غرر الحکم، ص 259 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: ملاک مروّت، راستگویی و نیکوکاری است .
16. قال الامام علی – علیه السّلام – : مِنْ شَرایِطِ أَلْمُرُوَّةِ، أَلْتَنَزُّهُ عَنِ الْحَرامِ .
« تصنیف غرر الحکم، ص 259 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: از شرایط (داشتن) مروّت، دوری از حرام است .
17. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلْمُرُوئَةُ اِجْتِنابُ الرَّجُلِ ما یَشینُهُ وَ اکْتِسابُهُ ما یَزینُهُ .
« تصنیف غرر الحکم، ص 258 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: مروّت عبارت است از پرهیز از آنچه که آدمی را زشت می کند و به دست آوردن آنچه که آدمی را زینت می دهد .
18. قال الامام علی – علیه السّلام – : اِخْفاءُ الْفاقَةِ وَ الأَمْراضِ مِنَ الْمُرُوئَةِ .
« تصنیف غرر الحکم، ص 258 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: پنهان کردن فقر و نداری و بیماری ها از مروّت است .
19. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلْمُرُوَّةُ مُرُوَّتانِ: مُرُوَّة الْحَضَرِ وَ مُرُوَّةُ السَّفَرِ. فَأَمّا مُرُوَّةُ الْحَضَرِ فَتِلاوَةُ الْقُرْآنِ وَ حُضُورُ الْمَساجِدِ وَ صُحْبَةُ أَهْلِ الْخَیْرِ وَ النَّظَرُ فِی التفقُه وَ أَمّا مُرُوَّةُ السَّفَرِ فَبَذْلُ الزّادِ … .
« بحار الانوار، ج 78، ص 258 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: مروّت دو گونه است: مروّت در حضر و مروّت در سفر. اما مروّت در حضر، تلاوت قرآن و حضور در مساجد و همراهی اهل خیر و دقت در فقه و اما مروّت در سفر، بخشش از توشه سفر و شوخی کردن در غیر آنچه خدا را به خشم می آورد و کاستن از اختلاف نظر با همسفرت و غیبت نکردن از همسفران هنگامی که از آنان جدا شدی .
20. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلْمُرُوَّةُ اِنْجازُ الْوَعْدِ .
« تصنیف غرر الحکم، ص 258 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: مروّت، عمل کردن به وعده است .
21. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلْمُرُوَّةُ اِجْتِنابُ الدَّنِیَّةِ .
« تصنیف غرر الحکم، ص 258 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: مروّت، پرهیز از پستی است .
22. قال الامام علی – علیه السّلام – : لا تَتِمُّ مرُوهُ الرَّجُلِ حَتّی یَتَفَقَّهَ فی دینِهِ وَ یَقْتَصِدَ فی مَعیشَتِهِ وَ یَصْبِرَ عَلی النّائِبَةِ اِذا نَزَلَتْ به وَ یَسْتَعْذِبَ مَرارَةَ اِخوانِهِ .
« بحار الانوار، ج 75، ص 63 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: مروّت آدمی کامل نمی شود مگر هنگامی که: 1) در دین خود تفقه (و کوشش) کند، 2) در زندگی خود، میانه روی پیشه کند، 3 – اگر مصیبتی بر وی وارد آمد، صبر کند، 4) و اگر برادرانش را در سختی ببیند، عذاب بکشد .
23. قال الامام علی – علیه السّلام – : ثَلاثٌ هُنَّ أَلْمُرُؤَةُ: جُودٌ مَعَ قِلٍّةٍ وَ احْتِمالٌ مِنْ غَیْرِ مَذَلَّةٍ وَ تَعَفّفُ عَنِ الْمَسْأَلَةِ .
« تصنیف غرر الحکم، ص 259 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: سه چیز است که عین مروّت است : بخشش در حال تنگدستی، تحمل و صبوری بدون آن که انسان زیر بار ذلت برود و خود داری از خواهش و درخواست .
24. قال الامام علی – علیه السّلام – : نِظامُ الْمُرُؤَةِ حُسْنُ الأُخُوَّةِ وَ نِظامُ الدّینِ حُسْنُ الْیَقینِ .
« تصنیف غرر الحکم، ص 259 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: سامان بخشِ مروّت، انجام وظیفه برادری به نحو نیکوست و اساس دین، یقین خوب داشتن است .
25. قال الامام علی – علیه السّلام – : مَنْ لا مُرُوَّةَ لَهُ لا هِمَّةَ لَهُ .
« تصنیف غرر الحکم، ص 259 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: آنکه مروّت ندارد، همت ندارد .
26. قال الامام علی – علیه السّلام – : بَخَسَ مُرُوَّتهُ، مَنْ قَلَّ یَقینُهُ .
« میزان الحکمه، ج 9، ص 117 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: کسی که یقینش کم باشد، مروّت او بی ارزش است .
27. قال الامام علی – علیه السّلام – : لَمْ یَتَّصِفْ بِالْمُرُوَّةِ مَنْ لَمْ یَرْعَ ذِمَّةَ أًَوْلِیائِهِ وَ ینصِفْ أَعْدائَهُ .
« تصنیف غرر الحکم، ص 259 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: کسی که حقوق دوستان خود را مراعات نکند، و با دشمنان خود با انصاف رفتار نکند، مردانگی ندارد .
28. قال الامام علی – علیه السّلام – : لا مُرُوَّةَ مَعَ شُحٍّ .
« میزان الحکمه، ج 9، ص 117 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: مردانگی با بُخل جمع نمی شود .
29. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلْحِرْصُ یُزْرِی بِالْمُرُوَةِ .
« میزان الحکمه، ج 9، ص 117 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: حرص، مروت را معیوب می کند .
32. قال الامام علی – علیه السّلام – : دَولَةُ الکَریمِ تَظْهَرُ مَناقِبُهُ، دَولَةُ اللَّئیمِ تَکشِفُ مَساوِیَهُ وَ مَعایِبَهُ .
« غرر الحکم، ح 7828 و 7829 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: جوانمرد اگر به دولت برسد، مناقبش آشکار گردد، و فرومایه اگر به دولت رسد، بدی ها و عیوبش آشکار گردد .
33. قال الامام علی – علیه السّلام – : ألکَریمُ مَنْ صانَ عِرضَهُ بِمالِهِ وَ اللَّئیمُ مَن صانَ مالَهُ بِعِرْضِهِ .
« غرر الحکم، ح 8449 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: جوانمرد با گذشت کسی است که مال را فدای آبروی خود می کند و فرومایه آبروی خود را فدای مال کند .
34. قال الامام علی – علیه السّلام – : ألنَّصیحَةُ مِن أخلاقِ الکِرامِ .
« غرر الحکم، ح 4549 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: موعظه و نصیحت از اخلاق جوانمردان است .
واحد دین واندیشه تبیان زنجان –
1.یکی از فضائل روحی ای که باید همه ما آن را در وجود خود تقویت کنیم، مروّت است. مروّت از جمله ویژگی هایی است که در هر شخصی، قابل تجلّی نیست؛ چرا که این خصلت، نه تنها نیاز به بزرگی روح دارد، بلکه رابطه مستقیم آن با ایمان، بروز این صفت را در بیشتر انسان ها دچار مشکل می کند .
2. معنای فتوت و جوانمردی :
در کتب لغت : فتوت هم خانواده و هم معنای مروت آمده به معنای مردی ،مردانگی ، و جوانمردی
« فتوّت» نوعی ایثار است، یعنی شخصی، غیر را بر نفس خود مقدم شمارد. آن ایثار می تواند به جاه و مقام باشد و یا ایثار به نفس که بالاترین درجه فتوّت است. چنین شخصی در راه خدمت به دیگران، بیش از وظیفه انسانی و اخلاقی اش تلاش می کند، لغزش های آنان را نادیده می گیرد و با همگان حتی دشمنان و مخالفان و غیر همکیشان به انصاف عمل می کند .
درباره معنى فتوت از امام صادق (علیه السلام) پرسیدند؟ فرمود: گمان کرده اید فتوت و مردانگى با فسق و فجور است! نه بلکه فتوت آنست که اطعام کنى و امید مردم را بر آرى و چهره خندان داشته باشى و مردم را از رنج و اذیت خود مصون دارى و غیر آن نیرنگ و فسق است .
امام (علیه السلام) پرسید مروت چیست؟ اصحاب گفتند نمى دانیم فرمود: مروت آن نیست که انسان سفره اش در درگاه خانه براى مردم گسترده باشد بلکه مروت دو تاست: در سفر و در حضر اما مروت در حضر: قرائت قرآن و ملازمت با مساجد، بکار برادران م ۆ من پرداختن و بکارگر خرج کافى دادن که اینها دوست را خشنود و دشمن را منکوب میکند. و اما مروت در سفر خوبى و فراوانى توشه و به همراهان دادن آنها و کار مردم را پس از جدایى از ایشان کتمان داشتن و شوخى زیاد در غیر موردى که غضب خدا را برانگیزد. بعد فرمود: قسم بآن که محمد (صلی الله علیه و آله) را بحق مبعوث گردانید خداوند بهر کسى بقدر مروتش روزى دهد که رزق باندازه خرج فرود آید، صبر بقدر شدت بلاء داده شود. (مکارم الأخلاق / ترجمه میرباقرى، ج 1، ص: 488 )
این ویژگی در وجود انسان به راحتی به دست نمی آید . طریقت جوان مردی نه آن است که در میان گودال زندگی، حریف را زمین زده، از خوشحالی چشمانی برق زده داشته باشیم. سیرت و طریقت جوان مرد، همان است که پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) با امام علی(علیه السلام) می گوید: «ای علی! جوان مرد، راستگوی بُوَد. وفادار و امانت گزار و رحیم دل، درویش دار و پرعطا، مهمان نواز و نیکوکار است».( تفسیر کشف الاسرار، ج 5، ص 668 )
طریقت جوان مردی نه آن است که در میان گودال زندگی، حریف را زمین زده، از خوشحالی چشمانی برق زده داشته باشیم. سیرت و طریقت جوان مرد، همان است که پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) با امام علی(علیه السلام) می گوید: «ای علی! جوان مرد، راستگوی بُوَد. وفادار و امانت گزار و رحیم دل، درویش دار و پرعطا، مهمان نواز و نیکوکار است»
3. ارکان فتوت :
حضرت امیر الم ۆ منین علیه السّلام فرمود : که فتوّت و جوان مردى در چهار چیز است، تواضع نمودن با داشتن ثروت، عفو نمودن (از کسى که بدى نموده) با داشتن قدرت انتقام، نصیحت و راهنمائى نمودن با داشتن عداوت و دشمنى، و بذل و بخشش نمودن بدون منّت گذاردن. (إرشاد القلوب / ترجمه مسترحمى، ج 2، ص: 274 )
با دقت در این روایت متوجه می شویم که داشتنفتوت فضیلتی است که برای داشتنش باید از خیلی چیزها گذشت از هجوم شیطانی غرور و خشم و دشمنی ، و دریا صفت بودن برای ایثار ،نه هر که سبیل کلفت کرد و کله کج نهاد جوانمرد شود .
نه هر که چهره برافروخت دلبری داند نه هر که آینه سازد سکندری داند
نه هر که طرف کله کج نهاد و تند نشست کلاه داری و آیین سروری داند
جوانمردی را باید از یگانه جوانمرد عالم آموخت همو که همه مردم اتفاق دارند که در جنگ احد جبرئیل فرود آمد و اعلام نمود :
« لا سیف الّا ذو الفقار و لا فتى الّا على» ؛ و جوانمردى در پهنه هستى جز على نبوده و نیست و شمشیر برنده اى جز ذو الفقار وجود ندارد. (آینه یقین (ترجمه کشف الیقین)ص 457 )
امیرم ۆ منان علی علیه السلام ، در پاکدلی، مردانگی و گذشت حتی در برابر دشمنان و مخالفان، آن چنان بلند مرتبه بود که همگان را به شگفتی واداشت .
درباره معنى فتوت از امام صادق (علیه السلام) پرسیدند؟ فرمود: گمان کرده اید فتوت و مردانگى با فسق و فجور است! نه بلکه فتوت آنست که اطعام کنى و امید مردم را بر آرى و چهره خندان داشته باشى و مردم را از رنج و اذیت خود مصون دارى و غیر آن نیرنگ و فسق است
آن حضرت در همه جنگ هایی که در رکاب رسول خدا می جنگید و در همه نبردهایی که در عهد امامت و خلافت بر وی تحمیل شد، در پایان جنگ، در دل از دشمنان کینه و عداوتی نداشت و از آنان می گذشت. تاریخ نگاران مسیحی و مسلمان، همه بر این خلق و خوی علی علیه السلام گواه اند که امام در جنگ جمل بر کشته های دشمن نماز گزارد. حتی هنگامی که ابن ملجم به علی علیه السلام ضربت زد و حضرت در بستر شهادت افتاد، درباره قاتل خود به نرمی و مدارا سفارش کرد و فرمود: «من دیروز مثل شما بودم، امروز برای شما عبرتم و فردا از میان شما می روم. اگر زنده بمانم، خود ولی خون خویشم و اگر بمیرم، مرگ میعادگاه و قرار گاه من است». (مجله گلبرگ > مرداد 1384، شماره 65 علی علیه السلام ، جان پیامبر صلی الله علیه و آله (تولد امام علی علیه السلام )
4.مروت و جوانمردی در روایات
قـالَ عَـلِىٌّ علیه السلام: مَیْزَةُ الرَّجُلِ عَقْلُهُ، وَ جَمالُهُ مُرُوَّتُهُ ؛ حضرت على علیه السلام فرمود : امتیاز آدمى به عقل اوست و زیـبایى او به مـروّتـش . ( میزان الحکمة، جلد 9 صفحه 110تصنیف غرر الحکم ص 258 . )
قالَ رَجُلٌ لِلأمام الرِّضا علیه السلام: أَعْطِنى عَلى قَدْرِ مُرُوَّتِکَ. قالَ: لایَسَعَنى ذلِکَ فَقالَ: عَلى قَدْرِ مُرُوَّتى. قالَ علیه السلام: أَمّا اِذا فَنَعَمْ، فَأَعْطاهُ مِأَتَى دینارٍ. ؛(بحارالانوار، ج 2 ص 29، و سفینة جلد 2 ص 364، به نقل از محاسن برقى )
مردى خدمت امام رضا علیه السلام رسید و عرض کرد: به من بقدر جوانمردى تان بخشش و عنایتى کنید. حضرت فرمود: در توانم نیست. آن مرد عرضه داشت: پس به مقدار مروّت خودم چیزى به من بدهید. امام فرمود: «اکنون مى توانم». و دویست دینار به وى عطا کرد .
قال الباقِرُ علیه السلام: یَوْماً لِمَنْ حَضَرَهُ: مَا الْمُرُوَّةُ؟ فَتَکَلَّمُوا فَقالَ علیه السلام: أَلْمُرُوَّةُ أَنْ لاتَطْمَعَ فَتَذِلَّ، وَ تَسْأَلَ فَتَقِلَّ، وَلاتَبخَـلَ فَتُشْتَمْ، وَ لاتَجْهَلَ فَتُخْـصَم. (البحار، جلد 78 ص 172 )
امام باقر علیه السلام فرمود : مروّت آن است که طمع نکنى تا ذلیل و خوار نشوى و از دیگران چیزى نخواهى تا کوچک نشوى و بخل نورزى تا ناسزا نشنوى و نادانى نکنى تا براى خودت دشمن نتراشى .
فاطمه محمدی بیده ؛ بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان
5. در پایان به روایاتی از امیر مومنان ع در باره فتوت جوانمردی توجه کنید .
مروت و جوانمردی در احادیث امام علی علیه السلام
1. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلْفُتُوَّةُ عَلی أَرْبَعَةٍ: أَلتَّواضُعُ مَعَ الدَّوْلَةِ وَ الْعَفْوُ مَع الْقُدْرَةِ وَ النَّصیحَةُ مَعَ الْعَداوَةِ وَ الْعَطِیَّةُ بِلا مِنَّةٍ .
« السعادة الابدّیة، ص 83 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: جوانمردی چهار گونه است: فروتنی هنگام فرمانروایی و حکومت، گذشت هنگام قدرت، خیرخواهی هنگام دشمنی و بخشش بدون منت گذاردی .
2. قال الامام علی – علیه السّلام – : ما حَمَلَ الرَّجُلُ حمْلاً أَثْقَلَ مِنَ أَلْمُرُوَّةِ .
« تصنیف غرر الحکم، ص 258 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: آدمی، باری به سنگینی مروّت بر دوش نکشیده است .
3. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلْمُرُوَّةُ اِسْمٌ جامِعٌ لِسائِرِ الْفَضائِلِ وَ الْمَحاسِنِ .
« تصنیف غرر الحکم، ص 258 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: مروّت، نامی است جامع همه فضیلت ها و خوبی ها .
4. قال الامام علی – علیه السّلام – : مُرُوَّةُ الرَّجُلِ عَلی قَدْر عَقْلِهِ .
« تصنیف غرر الحکم، ص 258 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: مروّت هر کس، به قدر عقل و اندیشه اوست .
5. قال الامام علی – علیه السّلام – : مَیْزَةُ الرَّجُلِ عَقْلُهُ، وَ جَمالُهُ مُرُوَّتُهُ .
« تصنیف غرر الحکم، ص 258 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: امتیاز آدمی به عقل اوست و زیبایی او به مروّتش .
6. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلْمُرُوَّةُ تَحُتُّ عَلَی الْمَکارِمِ .
« تصنیف غرر الحکم، ص 258 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: مروّت، آدمی را به صفات عالی بر می انگیزاند .
7. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلْمُرُوَّةُ تَمْنَعُ مِنْ کُلِّ دَنِیَّةٍ .
« میزان الحکمه، ج 9، ص 110 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: مروّت، انسان را از هر گونه پستی باز می دارد .
8. قال الامام علی – علیه السّلام – : مِنْ أَفْضَلِ الدّینِ أَلْمُرُوَّةُ وَ لاخَیْرَ فی دینٍ لَیْسَ لَهُ مُرُوَّةٌ .
« میزان الحکمه، ج 9، ص 117 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: مروّت، از فضیلت های هر آیینی است و هر آیینی که مروت ندارد، خیری در آن نیست .
9. قال الامام علی – علیه السّلام – : مَعَ الثّروَةِ تَظْهَرُ أَلْمُرُوَّةُ .
« تصنیف غرر الحکم، ص 258 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: جوانمردی، هنگام دارایی آشکار می شود .
12. قال الامام علی – علیه السّلام – : جِماعُ أَلْمُرُوَّةِ، أَنْ لا تَعْمَلَ فِیالسِّرِ ما تَسْتَحیْی مِنْهُ فِی الْعَلانِیَةَ .
« میزان الحکمه، ج 9، ص 114 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: نهایت مروّت، آن است که در پنهان کاری نکنی که آشکارا از انجام آن پروا داری .
13. قال الامام علی – علیه السّلام – : یُسْتَدَلُّ عَلی مُرُوَّةِ الرَّجُلِ بِبَثِّالْمَعْرُوفِ وَ بَذْلِ الإحْسانِ وَ تَرْکِ الأِمْتِنانِ .
« میزان الحکمه، ج 2، ص 114 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: چند چیز بر مروّت آدمی دلالت می کند: تلاش در رواج کارهای خوب، نیکوکاری، منّت ننهادن .
14. قال الامام علی – علیه السّلام – : مِلاکُ أَلْمُرُوَّةِ صِدْقُ اللِّسانِ وَ بَذْلُ الأِحسانِ .
« تصنیف غرر الحکم، ص 259 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: ملاک مروّت، راستگویی و نیکوکاری است .
16. قال الامام علی – علیه السّلام – : مِنْ شَرایِطِ أَلْمُرُوَّةِ، أَلْتَنَزُّهُ عَنِ الْحَرامِ .
« تصنیف غرر الحکم، ص 259 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: از شرایط (داشتن) مروّت، دوری از حرام است .
17. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلْمُرُوئَةُ اِجْتِنابُ الرَّجُلِ ما یَشینُهُ وَ اکْتِسابُهُ ما یَزینُهُ .
« تصنیف غرر الحکم، ص 258 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: مروّت عبارت است از پرهیز از آنچه که آدمی را زشت می کند و به دست آوردن آنچه که آدمی را زینت می دهد .
18. قال الامام علی – علیه السّلام – : اِخْفاءُ الْفاقَةِ وَ الأَمْراضِ مِنَ الْمُرُوئَةِ .
« تصنیف غرر الحکم، ص 258 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: پنهان کردن فقر و نداری و بیماری ها از مروّت است .
19. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلْمُرُوَّةُ مُرُوَّتانِ: مُرُوَّة الْحَضَرِ وَ مُرُوَّةُ السَّفَرِ. فَأَمّا مُرُوَّةُ الْحَضَرِ فَتِلاوَةُ الْقُرْآنِ وَ حُضُورُ الْمَساجِدِ وَ صُحْبَةُ أَهْلِ الْخَیْرِ وَ النَّظَرُ فِی التفقُه وَ أَمّا مُرُوَّةُ السَّفَرِ فَبَذْلُ الزّادِ … .
« بحار الانوار، ج 78، ص 258 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: مروّت دو گونه است: مروّت در حضر و مروّت در سفر. اما مروّت در حضر، تلاوت قرآن و حضور در مساجد و همراهی اهل خیر و دقت در فقه و اما مروّت در سفر، بخشش از توشه سفر و شوخی کردن در غیر آنچه خدا را به خشم می آورد و کاستن از اختلاف نظر با همسفرت و غیبت نکردن از همسفران هنگامی که از آنان جدا شدی .
20. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلْمُرُوَّةُ اِنْجازُ الْوَعْدِ .
« تصنیف غرر الحکم، ص 258 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: مروّت، عمل کردن به وعده است .
21. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلْمُرُوَّةُ اِجْتِنابُ الدَّنِیَّةِ .
« تصنیف غرر الحکم، ص 258 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: مروّت، پرهیز از پستی است .
22. قال الامام علی – علیه السّلام – : لا تَتِمُّ مرُوهُ الرَّجُلِ حَتّی یَتَفَقَّهَ فی دینِهِ وَ یَقْتَصِدَ فی مَعیشَتِهِ وَ یَصْبِرَ عَلی النّائِبَةِ اِذا نَزَلَتْ به وَ یَسْتَعْذِبَ مَرارَةَ اِخوانِهِ .
« بحار الانوار، ج 75، ص 63 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: مروّت آدمی کامل نمی شود مگر هنگامی که: 1) در دین خود تفقه (و کوشش) کند، 2) در زندگی خود، میانه روی پیشه کند، 3 – اگر مصیبتی بر وی وارد آمد، صبر کند، 4) و اگر برادرانش را در سختی ببیند، عذاب بکشد .
23. قال الامام علی – علیه السّلام – : ثَلاثٌ هُنَّ أَلْمُرُؤَةُ: جُودٌ مَعَ قِلٍّةٍ وَ احْتِمالٌ مِنْ غَیْرِ مَذَلَّةٍ وَ تَعَفّفُ عَنِ الْمَسْأَلَةِ .
« تصنیف غرر الحکم، ص 259 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: سه چیز است که عین مروّت است : بخشش در حال تنگدستی، تحمل و صبوری بدون آن که انسان زیر بار ذلت برود و خود داری از خواهش و درخواست .
24. قال الامام علی – علیه السّلام – : نِظامُ الْمُرُؤَةِ حُسْنُ الأُخُوَّةِ وَ نِظامُ الدّینِ حُسْنُ الْیَقینِ .
« تصنیف غرر الحکم، ص 259 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: سامان بخشِ مروّت، انجام وظیفه برادری به نحو نیکوست و اساس دین، یقین خوب داشتن است .
25. قال الامام علی – علیه السّلام – : مَنْ لا مُرُوَّةَ لَهُ لا هِمَّةَ لَهُ .
« تصنیف غرر الحکم، ص 259 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: آنکه مروّت ندارد، همت ندارد .
26. قال الامام علی – علیه السّلام – : بَخَسَ مُرُوَّتهُ، مَنْ قَلَّ یَقینُهُ .
« میزان الحکمه، ج 9، ص 117 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: کسی که یقینش کم باشد، مروّت او بی ارزش است .
27. قال الامام علی – علیه السّلام – : لَمْ یَتَّصِفْ بِالْمُرُوَّةِ مَنْ لَمْ یَرْعَ ذِمَّةَ أًَوْلِیائِهِ وَ ینصِفْ أَعْدائَهُ .
« تصنیف غرر الحکم، ص 259 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: کسی که حقوق دوستان خود را مراعات نکند، و با دشمنان خود با انصاف رفتار نکند، مردانگی ندارد .
28. قال الامام علی – علیه السّلام – : لا مُرُوَّةَ مَعَ شُحٍّ .
« میزان الحکمه، ج 9، ص 117 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: مردانگی با بُخل جمع نمی شود .
29. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلْحِرْصُ یُزْرِی بِالْمُرُوَةِ .
« میزان الحکمه، ج 9، ص 117 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: حرص، مروت را معیوب می کند .
32. قال الامام علی – علیه السّلام – : دَولَةُ الکَریمِ تَظْهَرُ مَناقِبُهُ، دَولَةُ اللَّئیمِ تَکشِفُ مَساوِیَهُ وَ مَعایِبَهُ .
« غرر الحکم، ح 7828 و 7829 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: جوانمرد اگر به دولت برسد، مناقبش آشکار گردد، و فرومایه اگر به دولت رسد، بدی ها و عیوبش آشکار گردد .
33. قال الامام علی – علیه السّلام – : ألکَریمُ مَنْ صانَ عِرضَهُ بِمالِهِ وَ اللَّئیمُ مَن صانَ مالَهُ بِعِرْضِهِ .
« غرر الحکم، ح 8449 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: جوانمرد با گذشت کسی است که مال را فدای آبروی خود می کند و فرومایه آبروی خود را فدای مال کند .
34. قال الامام علی – علیه السّلام – : ألنَّصیحَةُ مِن أخلاقِ الکِرامِ .
« غرر الحکم، ح 4549 »
امام علی – علیه السّلام – فرمود: موعظه و نصیحت از اخلاق جوانمردان است .
واحد دین واندیشه تبیان زنجان –