خواص سنبل الطیب و آشنایی با کاربردهای درمانی این گیاه
ترکیبات شیمیایی سنبل الطیب
ریشه سنبل الطیب حاوی ۱ درصد اسانس است. این اسانس درریشه تازه بیشتر است و به تدریج که ریشه خشک می شود مقدار اسانس آن کاهش یافته ولی بوی آن قوی تر می شود.
اسانس تازه برنگ سبز مایل به زرد است ولی در اثر ماندن غلیظ می شود. آثار دارویی ریشه تازه آن سه برابر خشک شده آن است.
سنبل الطیب باید در حرارت کم خشک شود و در حرارت بالا تمام اثر دارویی آن از بین می رود.
طرز استفاده
۱) گرد سنبل الطیب
ریشه سنبل الطیب را خرد کرده و در حرارت ۴۰ درجه خشک کنید. سپس آنرا آسیاب کنید و از الک ریز در کنید.
گرد آن به عنوان ضد تشنج به کار می رود. مقدار مصرف آن ۵-۱۰ گرم در روز است.
۲) مخلوط سنبل الطیب
۴ گرم گرد ریشه سنبل الطیب را با ۴ گرم رازیانه و ۴ گرم قند سائیده و مخلوط کنید،این مخلوط را چهار قسمت کرده و در طول روز به فواصل مساوی بخورید.
۳)تنتور والریان
۱۰۰ گرم ریشه سنبل الطیب را خرد کرده و در نیم لیتر الکل طبی ۶۰ درجه بریزید و بگذارید بماند.
هر روز چند بار آن را بهم بزنید و پس از ۱۵ روز آنرا صاف کرده و در شیشه دربسته نگهداری کنید. مقدار مصرف آن ۱۰-۳۰ قطره می باشد. 1
خواص سنبل الطیب
۱- بی خوابی
مطالعات نشان میدهد که سنبل الطیب به طور قابل توجهی، بی خوابی شبانه را درمان میکند، کیفیت خواب را بهبود می بخشد و بر خلاف بسیاری از قرصهای شیمیایی، باعث خواب آلودگی صبحگاهی نمیشود.
مقادیر بالای لیارین موجود در سنبل الطیب، با افزایش گاما آمینو اسید بوتیریک (GABA) که یک انتقال دهنده عصبی مهار کننده در سیستم عصبی مرکزی بوده و باعث آرامش میشود، به درمان بی خوابی شبانه کمک میکند.
برای درمان بی خوابی شبانه ۳۰۰ تا ۶۰۰ میلی گرم ریشه سنبل الطیب را ۳۰ دقیقه قبل از خواب استفاده کنید.
۲- استرس و اضطراب
لیارین موجود در سنبل الطیب با بهبود سطوح GABA، باعث آرامش شده و با حفظ سطح سروتونین به درمان استرس و اضطراب کمک میکند.
همچنین اسید والرنیک و والرنول موجود در عصاره ریشه سنبل الطیب به عنوان ضد اضطراب طبیعی عمل میکنند.
برای درمان استرس و اضطراب ۱۲۰ تا ۲۰۰ میلی گرم سنبل الطیب را ۳ بار در روز مصرف کنید.
۳- درمان بیش فعالی کودکان
یک مطالعه نشان داده که مصرف سنبل الطیب به مدت ۳ هفته به درمان بیش فعالی و کاهش علائم آن مانند مشکلات خواب و بی قراری در کودکان با سن بیشتر از ۵ سال کمک میکند.
۴- فشارخون و قلب
در طب سنتی از ریشهی سنبل الطیب برای کاهش فشارخون استفاده میشود و همچنین سنبل الطیب با کاهش فشار خون به بهبود سلامت قلب کمک کرده و خطر حمله قلبی و سکته قلبی را کاهش میدهد. سنبل الطیب به کاهش فشارخون بالا ناشی از استرس کمک میکند.
علاوه بر این سنبل الطیب با تقویت عروق خونی، خطر لخته شده خون را کاهش داده و احتمال ابتلاء به بیماریهای قلبی و عروقی را کاهش میدهد.
سنبل الطیب به دلیل خواص آرام بخش قوی که دارد، باعث کاهش ضربان قلب میشود.
۵- دیابت و قند خون
در طب سنتی از سنبل الطیب برای کاهش قند خون در افراد مبتلا به دیابت استفاده میشود.
۶- یائسگی
تحقیقات نشان میدهد که مصرف ۱۰- ۱۵ میلی گرم ریشه سنبل الطیب در روز برای ۸ هفته میتواند علائم یائسگی، به ویژه گرگرفتگی در زنان یائسه را کاهش دهد.
۷- رحم و درمان درد پریود
سنبل الطیب یک آرام بخش و ضد اسپاسم طبیعی است، به این معنی که اسپاسم و انقباض شدید عضلات رحم در دوران قاعدگی را کاهش داده و به درمان درد شدید پریود کمک میکند.
مصرف ۲۵۵ میلی گرم سنبل الطیب ۳ بار در روز به درمان درد قاعدگی کمک میکند.
۸- معده و دستگاه گوارش
سنبل الطیب یکی از بهترین روشهای درمان خانگی برای درد معده شناخته شده و باعث کاهش گاز معده و روده میشود، از اسهال جلوگیری کرده و به سلامت دستگاه گوارش کمک میکند.
۹- صرع
مطالعات نشان داده که مصرف سنبل الطیب باعث فعال شدن گیرندههای آدنوزین شده و احتمال تشنج در بیماران مبتلا به صرع را کاهش میدهد.
۱۰- سردرد و میگرن
در طب سنتی از سنبل الطیب به دلیل خواص ضد اسپاسم که دارد، برای درمان سردرد و میگرن استفاده میشود.
هنگام بروز سردرد و میگرن، یک فنجان چای یا دمنوش سنبل الطیب بنوشید.
۱۱- تقویت حافظه
تحقیقات نشان داده که اسید والرنیک موجود در سنبل الطیب، با کاهش استرس اکسیداتیو در مرکز حافظه مغز (هیپوکامپ) به میزان قابل توجهی باعث تقویت حافظه میشود.
۱۲- درمان لرزش دست عصبی
سنبل الطیب، میتواند اعصاب شما را آرام کند، به همین دلیل یکی از بهترین داروهای گیاهی برای درمان لرزش دست عصبی میباشد.
۱۳- آرتروز و سیاتیک
سنبل الطیب دارای خواص ضد اسپاسم و آرام بخش طبیعی است و در طب سنتی برای درمان درد آرتروز و سیاتیک استفاده میشود.
عوارض جانبی احتمالی و مضرات سنبل الطیب
با اینکه سنبل الطیب گیاه سالم و بیخطری است، ولی شاید عوارض جانبیای مانند سردرد، گیجی و مشکلات معده در اثر مصرف آن اتفاق بیفتد.
گاهی ممکن است این گیاه بهجای آرامش و خواب آرام، موجب اضطراب و بیقراری شود.
بیشتر مطالعات تأثیر منفی ای از سنبل الطیب را بر بارداری و رشد جنین نشان نمی دهند، اما در این زمینه مطالعات بیشتری موردنیاز است.
با این حال اگر باردار هستید، پیش از مصرف این گیاه با پزشک مشورت کنید. همچنین قبل از دادن سنبل الطیب به کودکتان با پزشک مشورت کنید.
در بیشتر افراد سنبل الطیب باعث اعتیاد و وابستگی به مصرف نمیشود. همچنین قطع مصرف آن در بیشتر افراد علائمی بر جای نمیگذارد.
گزارشات محدودی وجود دارد که نشان میدهد قطع مصرف این گیاه پس از مدت طولانی، علائم منفی بر جای میگذارد.
اگر میخواهید پس از مدت طولانی استفاده از سنبل الطیب مصرف آن را متوقف کنید، باید کمکم مقدار مصرفیتان را کاهش دهید تا علائم آزاردهندهای در شما بروز نکند.
با توجه به تأثیر خوابآور سنبل الطیب بهتر است از مصرف آن قبل از رانندگی، استفاده از ماشین آلات سنگین یا هر کاری که نیاز به هوشیاری دارد، خودداری کنید. اگر بیماری های کبدی دارید، از مصرف این گیاه خودداری کنید.
ممکن است سنبل الطیب تأثیر سایر داروهای خوابآور را افزایش دهد. بنابراین مصرف این گیاه همراه با داروهای خوابآور توصیه نمیشود.
همچنین این گیاه را نباید با داروهای آرام بخش، بنزودیازپین و مخدرها مصرف کرد. زیرا این گیاه اثر خواب آور اینها را افزایش میدهد.
ممکن است سنبل الطیب با برخی داروها تداخل داشته باشد یا تأثیر برخی مکمل های غذایی طبیعی مانند گل راعی، کاوا و ملاتونین را افزایش دهد.
اگر به بیماریهای مزمن مبتلا هستید، قبل از مصرف سنبل الطیب با پزشک مشورت کنید.
همچنین در صورت استفاده از داروها، از پزشک تان بپرسید که سنبل الطیب با این داروها تداخل نداشته باشد. 3
پی نوشت:
1.www.beytoote.com
2.www.mashreghnews.ir
3.www.chetor.com