شبدر گیاهی می باشد که با اسم های دیگری مثل ذرق، شرویت، ادقوقو و… معروف است. طبع این گیاه گرم و خشک می باشد.

این گیاه جزء خانواده  تریفولیم (Trifolium) و مهم‌ترین گیاهان علوفه‌ای خانواده لگومینز (Leguminous) در نواحی معتدل و مرطوب می باشد که ازحیث علوفه‌ای و چراگاهی دارای ارزش فراوانی می باشد  و در غذای دام‌ها نقش مهمی داراست. شبدرها گیاهی سه برگچه‌ای هستند .تعداد انواع شبدر در دنیا حدود ۳۰۰ گونه نام برده شده است .

شبدر قرمز Red Clover Trifolium pratense یک گیاه همیشگی است که به طور معمول در اروپا، آسیا و آفریقا رشد می کند و بومی آمریکای شمالی می باشد و می تواند حدود ۳۰ تا ۷۰ سانتی متر ارتفاع داشته باشد و دارای گل های لوله ای شکل صورتی – بنفش می باشد.

شبدر آبی نوع دیگری از شبدر است.گیاهی خودرو، آبزی خزنده ضخیم می باشد. برگ و ساقه های گل دار تا ارتفاع ۳۰ سانتی متر رشد می نماید. برگ های آن با دمبرگ دراز و سه تایی هستند. هربرگچه آن به شکل تخم مرغ می باشد، در نوک ساقه یک گل آذین پر گل هرمی موجود است. گل های آن به رنگ سفید مایل به صورتی، با پنج گلبرگ پوشیده از کرک های دراز می باشد و در فاصله ماه های فروردین تا خرداد گل های آن قابل مشاهده هستند.

در ایران ۵۴ نوع شبدر موجود است که از این تعداد دو نوع شبدر ایرانی (Trifolium resupinatum) و شبدر برسیم (Trifolium alexandrium) به شکل وسیع کاشت می گردند.

خواص شبدر برای پوست

برای برطرف کردن کک‌ مک تخم این گیاه را جوشانده سپس به صورت ضماد بر روی پوست مالش دهید  همچنین شبدر از بروز چین و چروک زودرس در پوست جلوگیری می کند و باعث طراوت و شادابی پوست می گردد.

خواص شبدر برای بانوان

شبدر قرمز دارای ایزوفلاون‌های است که برای کاهش علائم یائسگی مثل گرگرفتگی‌های شبانه، تعریق شبانه، سفتی سینه و سندرم پیش از یائسگی مفید است، و زنان زیادی پس از یائسگی در تمام دنیا از شبدراستفاده می نمایند.1

سلامت قلبی عروقی:

محققان معتقدند که شبدر قرمز می تواند به حفاظت از بیماری های قلبی کمک کند, اما در مطالعات انسانی شواهد قوی پیدا نکرده اند. ایزوفلاونهای شبدر قرمز باعث افزایش hdl (” کلسترول خوب “) در زنان قبل و بعد از یائسگی می شود.

مطالعه حاضر نشان می دهد که زنان یائسه ای که از مکمل های شبدر قرمز استفاده می کنند, دارای عروق قوی تری هستند که می تواند به پیش گیری از بیماری قلبی کمک کند.

شبدر قرمز ممکن است دارای خواصی باشد که از تشکیل لخته های خون جلوگیری می کند و به نظر می رسد که جریان خون را بهبود می بخشد.

شبدر قرمز برای پوکی استخوان:

با کاهش استروژن در دوران یائسگی, خطر ابتلا به پوکی استخوان در زنان افزایش می یابد. مطالعات اخیر نشان می دهد که یک عصاره شبدر قرمز می تواند باعث کند شدن روند پوکی استخوان و حتی افزایش تراکم معدنی استخوان در زنان قبل و بعد از زایمان شود.

اما شواهد اولیه هستند و تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.

سرطان:

براساس کاربرد سنتی آن برای سرطان، محققان شروع به مطالعه نقش ایزوفلاون های شبدر قرمز در پیش گیری و درمان سرطان نموده اند. شواهد اولیه حاکی از آن است که این ایزوفلاون ها ممکن است رشد سلول های سرطانی را متوقف کند. محققان معتقدند که شبدر قرمز ممکن است به جلوگیری از برخی اشکال سرطان کمک کند، مانند سرطان پروستات و آندومتر.

با این حال، به دلیل اثرات استروژنی اش، ممکن است به رشد برخی سرطان ها نیز کمک کند. تا زمانی که تحقیقات بیشتری صورت نگیرد، پزشکان نمی توانند آن را برای جلوگیری از سرطان توصیه کنند.

زنانی که سابقه سرطان پستان دارند، نباید شبدر قرمز مصرف کنند.

شبدر قرمز برای کاهش علائم یائسگی:

محققان فکر می کنند که ایزوفلاون ها, مانند آن هایی که در شبدر قرمز یافت می شوند, می توانند به کاهش علایم یائسگی, مانند گرگرفتگی و تعریق شبانه, به دلیل اثرات استروژن و مانند آن ها کمک کند.

تاکنون مطالعات زیادی صورت گرفته است.2

شبدر قرمز

شبدر قرمز Red Clover یک گیاه دائمی است که به طور معمول در اروپا، آسیا و آفریقا می روید و بومی آمریکای شمالی است. به عنوان غذایی برای چرای دام ها و به عنوان یک کود کشاورزی غنی از نیتروژن است.

شبدر قرمز از گذشته های دور در چین، اروپا و روسیه برای درمان سنتی بسیاری از بیماری ها به کار می رفت. درمان بیماری هایی مثل آسم، بیماری های مزمن کبد و دستگاه گوارش، ناراحتی های چشمی و سوختگی از آن جمله بودند.

اعتقاد بر این است که شبدر قرمز به تصفیه ی خون از طریق بهبود چرخه های تولید ادرار، مخاط و صفرا کمک می کند.

پماد (مرهم) شبدر قرمز به طور سنتی برای درمان بیماری های پوستی مثل اگزما و پسوریازیس به کار می رود. نمونه هایی نیز از استفاده از شبدر قرمز برای درمان سرفه های کوتاه مدت کودکان موجود است.

شبدر قرمز یک منبع سرشار از ایزوفلاوون، فورمونکتین، بیوکانین A، دیادزین، جنیستین است که هورمون های طبیعی به شمار می روند.

آزمایشات کلینیکی نشان می دهد که عصاره شبدر قرمز می تواند برای درمان گر گرفتگی مرتبط با یائسگی مفید باشد. به علاوه می تواند برای زنانی که از درد سینه رنج می برند استفاده شود.

مشخص شده که شبدر قرمز اثر مثبتی بر فشار خون بالا دارد.

مدارک خوبی وجود دارد که شبدر قرمز می تواند به بهبود پوکی استخوان کمک کند.

طبق آزمایشات کلینیکی شبدر قرمز ضرری برای بافت های رحم و سینه ندارد. به علاوه شبدر قرمز یک ترکیب هورمونی طبیعی است. شامل ویتامین های ضروری، مواد معدنی مثل کلسیم، کروم، نیاسین، فسفر، پتاسیم، تیامین، منیزیم و ویتامین C می باشد.

تفاوت شبدر و یونجه

تمام شبدرها در آب و هوای خنک بهترین عملکرد را دارند. در بین شبدرها شبدرسفید از همه مقاوم تر است. میزان قند در شبدرها بیش از یونجه‌است و سطح برگ بیشتری نسبت به یونجه دارند اما مقاومت شبدرها به شوری کمتر از یونجه‌است و نیاز آبی شبدرها نیز کمتر از یونجه‌است.

به صورت کلی تفاوت شبدرها با یونجه این است که:

برگ یونجه بیضی شکل ولی برگ شبدر گلابی شکل است.

رنگ برگ‌ها در شبدر سبز و شفاف و در یونجه سبز تیره‌است.

عوارض

مواد (به اصطلاح ضد تغذیه) موجود در شبدر می‌توانند برای انسان خواص دارویی داشته باشند و مفید باشند مثلاً فورمونتین موجود در شبدر قرمز از ارزش دارویی خاصی برخوردار است. آزمایش انجام گرفته در سال ۲۰۱۰ نشان داده‌است که فورموننتین می‌تواند از رشد سلول‌های سرطان سینه در زنان جلوگیری کند، اما مصرف آن سبب مشکلات جنسی در مردان می‌شود.

اثرات جانبی شبدر قرمز بسیار کم و ضعیف است؛ زودرنجی، تغییرات در قاعدگی زنان و افزایش وزن از آن جمله است.

مصرف عصاره ی شبدر قرمز با داروهای رقیق کننده ی خون مثل وارفارین و درمان های هورمونی تداخل می کند، اما این مسئله هنوز به وسیله نتایج تجربی ثابت نشده است.

گرچه مدرکی برای نگرانی وجود ندارد، اما سفارش شده که عصاره شبدر قرمز در زنانی که سابقه ی سرطان سینه دارند، به کار نرود.

زنان باردار و شیرده نباید از شبدر قرمز استفاده کنند.

به طور کلی توصیه می شود در استفاده از مصرف شبدر، آن را به صورت متعادل مصرف نمایید.3

پی نوشت:
1.www.saat24.news
2.www.namnak.com
3.www.donyak.com