خواص و فواید انواع کلم از جمله کلم بروکلی

از جمله سوالاتی که مطرح می‌شود این است که در میان انواع کلم ها کدامیک بر دیگری برتری دارد و چرا توصیه شده کلم را در رژیم غذایی روزانه وارد کنیم‌؟ این درست است که کلم ها حاوی نیترات هستند‌؟ چرا می‌گویند مبتلایان تیروئید در خوردن کلم زیاده روی نکنند‌؟

به سبزیجاتی همچون انواع کلم بروکلی، کلم بروکسل، کلم پیچ، گل کلم و کلم قمری که شکل ظاهری گل آنها همانند چلیپا (صلیب) است، سبزیجات چلیپایی می‌گویند. این سبزی‌ها دارای ترکیبات ضد سرطان بسیار قوی هستند.

براساس نتایج پژوهش‌ها در آمریکا مصرف مستمر گل کلم، کلم بروکلی و کلم بروکسل از احتمال ابتلا به سرطان پروستات می‌کاهد و خطر مرگ و میر و عود سرطان سینه را ۲۲ تا ۶۲ درصد کاهش می‌دهد که میزان این خاصیت به مقدار و نوع مصرف کلم بستگی دارد.

به همین دلیل توصیه می‌شود کلم را روزانه به صورت خام در انواع سالاد یا به‌صورت بخارپز همراه وعده‌های غذایی میل کنید. بد نیست بدانید، یک لیوان کلم خام ۲۵ کالری، یک لیوان کلم پخته ۴۰ کالری و ۱۰۰ گرم گل‌کلم ۱۰ کالری انرژی دارد.
 

کلم بروکسل

اسیدفولیک بالایی دارد و برای جلوگیری از نقص سیستم عصبی جنین، به خانم‌های باردار و کسانی که بیماری قلبی عروقی دارند، توصیه می‌شود. بروکسل از نظر داشتن ویتامین‌ نسبت به سایر کلم ها ارجحیت دارد.

کلم بروکلی

در میان سبزیجات چلیپایی بیشترین اثر ضد سرطانی را دارد و به طور محسوسی از تعداد، اندازه و میزان سلول‌های سرطانی کاسته، استروژن اضافی را که به رشد تومورها کمک می‌کند، خنثی کرده، به دلیل کلسیم بالایی که دارد، برای افرادی که از لبنیات کمتر استفاده می‌کنند، مفید است و مصرف آن به خانم‌های باردار، شیرده، یائسه و نوجوانان در سن بلوغ توصیه می‌شود. خوب است بدانید مواد ضد سرطان در جوانه های کلم بروکلی بسیار بیشتر از بروکلی رسیده است و کلم بنفش به دلیل رنگدانه‌های آنتی اکسیدانی، چندین برابر بیشتر از کلم سفید خاصیت دارد.
 

گل کلم

گل کلم نیز سبب تقویت سیستم دفاعی بدن شده، با تقویت حافظه از بروز آلزایمر جلوگیری می‌کند و به دلیل داشتن ترکیبات گوگردی میکروب کش قوی است.

کلم پیچ

منبع غنی ویتامین ث، گلوتامین و اسیدهای آمینه است. تجمع پلاک‌های چربی بر دیواره رگ‌ها به صورت یکنواخت انجام نمی‌شود و احتمال تجمع چربی در نواحی که رگ‌ها خم می شوند یا به چند شاخه تقسیم می شوند، بیشتر است. تحقیقات ایمپیریال کالج لندن نشان می دهد پروتئین که از تجمع پلاک‌های چربی در دیواره عروق ممانعت می کند، در این نواحی فعال نیست.

این تحقیقات نشان می دهد مواد شیمیایی موجود در سبزیجات تیره کلمیان مانند گلم کلم و بروکلی پروتئین را در نواحی پرخطر رگ‌ها فعال می کند.

دکتر پل اوانز، سرپرست محققان در این تحقیق می گوید یک ماده شیمیایی به نام سولفوروفان در سبزیجات وجود دارد که این را فعال می کند. پروفسور پیتر وایسبرگ، مدیر امور پزشکی بنیاد قلب بریتانیا می گوید نتیجه این تحقیق نشان می دهد که امکان محافظت در برابر بیماری‌های قلبی از طریق خوردن سبزیجات وجود دارد.

سبزیجات تیره کلمیان مانند گل کلم و بروکلی پروتئین را در نواحی پرخطر رگ‌ها فعال می‌کند. یک ماده شیمیایی به نام سولفوروفان در سبزیجات وجود دارد که امکان محافظت در برابر بیماری‌های قلبی از طریق خوردن سبزیجات را باعث می‌شود.

هر چه بیشتر کلم بروکلی (و حتی کلم فندقی) خورده شود، خطر سرطان روده بزرگ و راست‌روده (انتهای روده بزرگ) در مردان کمتر می شود. کلم بروکلی با کاهش شیوع سرطان های حلق، دهان، معده، سرطان پروستات و مثانه مرتبط است.

بروکلی دارای ماده‌ای بنام سولفورافان است که تعداد، اندازه و تکثیر تومورهای سرطانی را به نحو چشمگیری کاهش می‌دهد. دارای مقادیر زیادی فیبر، کاروتنوئید، ویتامین ث، فیبر و بتاکاروتن (پیش ساز ویتامین آ) است و یک آنتی اکسیدانی قوی به‌شمار می‌آید. کلسیم موجود در بروکلی، به همان میزان کلسیم موجود در شیر است، در نتیجه مصرف آن برای افرادی که دچار پوکی استخوان یا کمبود کلسیم هستند، بسیار مفید است.

کلم و گواتر

یکی از نکاتی که نباید بیش از حد به آن حساسیت نشان داد، گواترزا بودن اعضای خانواده کلم است. کلم می‌تواند در مرحله‌ای از جذب و متابولیسم ید تداخل ایجاد ‌کند، اما نمی‌توان گفت هر فردی که کلم می‌خورد دچار گواتر می‌‌شود.

پس بهتر است این سبزی را بخورید اما به اندازه و افرادی که مشکل تیروئید دارند، کلم و همچنین شلغم را همراه با داروهای تجویز شده تیروئید مصرف نکنند. به گفته حکمای طب سنتی کلم برای گرم مزاجان مناسب نیست و باعث ایجاد حرارت و گرمی بیش از حد، خواب‌ پریشان، نفخ شکم، غلظت و فشار خون بالا می‌شود.
 

کلم و نیترات آن

معمولا نیترات در سبزی‌های بوته‌ای همچون انواع کاهو و کلم اندوخته می‌شود ولی میزان آن در سبزیجات تابستانی کمتر از سبزیجات زمستانی و مقدار آن در انواع کلم متفاوت است.

کلم قرمز بیشترین نیترات، کلم پیچ نیترات متوسط و گل‌کلم، کلم بروکلی و کلم بروکسل کمترین میزان نیترات را دارند.

منبع: سایت راستینه